Thời bấy giờ, chính quyền thực dân coi Hà Nội là thủ đô của Liên bang Đông Dương (1902 -1945) nên dinh toàn quyền Đông Dương được người Pháp xây lớn và bề thế hơn so với dinh ở Sài Gòn, Đà Lạt.
Kiến trúc tráng lệ và sang trọng
Tòa nhà là một trong những dinh thự lớn nhất được Pháp xây ở Đông Dương gồm 30 phòng, mỗi phòng có một phong cách trang trí khác nhau.Theo thiết kế ban đầu dành cho phủ Toàn quyền Đông Dương, mặt bằng của tòa nhà được thiết kế đối xứng, có một khối lớn ở giữa và hai khối ở hai bên.
Tòa nhà này có hai tầng chính đặt trên một tầng đế, trên cùng là một tầng sát mái. Tầng đế là một tầng nửa hầm xây nổi, có kẻ mạch vữa giả đá thường thấy trong kiến trúc cổ điển Pháp, đặt các phòng phục vụ; tầng hai vốn là phòng khách, phòng làm việc và phòng đại tiệc. Tầng ba là những phòng riêng và nơi ở của toàn quyền.
Công trình do kiến trúc sư Charles Lichtenfelder thiết kế năm 1900, được xây dựng năm 1902 và hoàn thành năm 1906 trên khu đất rất rộng và nhiều cây xanh trước đó thuộc vườn Bách Thảo, án ngữ tuyến phố La République (phố Hoàng Văn Thụ ngày nay) và nhìn ra quảng trường Puginier (nay là quảng trường Ba Đình).
Mặt bằng công trình hình gần vuông theo kiểu Palladio thời Phục hưng hậu kỳ có lối vào từ 3 phía mang tính đối xứng nghiêm ngặt, đây cũng là nét độc đáo của toà nhà vì ở Hà Nội chỉ có duy nhất Dinh Toàn quyền là có dạng mặt bằng này.
Phía trước sảnh chính là một cầu thang đại hội lớn xây bằng đá rất rộng, có nhiều bậc và được kéo thẳng lên tầng một càng làm tăng tính kỳ vĩ của công trình. Cầu thang ở những phía còn lại có bản thang nhỏ gọn hơn nhưng cũng được trang hoàng bằng các hình thức đậm chất cổ điển.
Tiêu chuẩn khắt khe, nội thất cầu kỳ
Bảng tiêu chuẩn vật liệu xây dựng công trình do kiến trúc sư Lichtenfelder lập để đấu thầu gồm những vật liệu tốt nhất. Gạch là gạch của nhà máy gạch Hà Nội và Đáp Cầu (Bắc Ninh). Đá xây móng phải là đá ở vùng Đông Triều (Quảng Ninh) và Kẻ Sở (Hà Nam).
Đá cầu thang ngoài trời phải là đá hoa cương trắng Thanh Hóa. Đá mảnh nhỏ dùng để ghép là đá Biên Hòa. Gỗ làm cầu thang, cửa ra vào là gỗ lim, gụ Thanh Hóa, Nghệ An. Gỗ lát sàn là lãnh sam (họ của gỗ thông) nhập khẩu từ Mỹ và Na Uy. Xi măng sản xuất ở Pháp, sắt thép, kính, tôn… đều phải là của Pháp.
Bàn họp, ghế ngồi sơn men trắng có đường chỉ mạ vàng. Đèn chùm pha lê theo phong cách thời đế chế, đèn vách 5 bóng theo phong cách Phục hưng. Đèn chùm 32 bóng, đèn vách, đèn chùm 3 bóng theo phong cách Louis XIV. Đèn chùm 5 bóng có quạt trần theo phong cách hiện đại. Phòng ăn lớn theo phong cách Phục hưng.
Nội thất được bài trí theo phong cách vương giả, cầu kỳ gồm các chi tiết thời Louis XV, Phục Hưng hay Đế chế Pháp. Tùy vào mỗi lần thay đổi Toàn quyền, người kế nhiệm lại thay đổi, trang trí theo ý thích riêng mà bên trong công trình lại được sửa chữa, tu bổ.
Được xây dựng ở Hà Nội từ năm 1901 – 1906, Phủ Toàn quyền Đông Dương là một trong những công trình kiến trúc tráng lệ nhất ở Đông Dương thời thuộc địa. Ngày nay công trình này là Phủ Chủ tịch của nước CHXHCN Việt Nam.
Theo Redsvn
