Nguyên nhân
Các nguyên nhân có thể gây sưng nướu quanh răng là:
Vệ sinh răng miệng kém
Các mảnh vụn thức ăn thường bị kẹt giữa răng và đường viền nướu. Dùng chỉ nha khoa và đánh răng giúp loại bỏ cặn bẩn này.
Nếu các mảnh vụn không được làm sạch, nó có thể làm cho nướu quanh răng bị sưng. Theo thời gian, điều này dẫn đến sâu răng và bệnh nướu răng .
Bệnh nha chu
Nhiễm trùng và viêm nướu có thể gây ra bệnh nha chu.

Khoảng 46% người trên 30 tuổi ở Hoa Kỳ có dấu hiệu của bệnh nướu răng. Thuật ngữ y tế cho bệnh này là bệnh nha chu.
Bệnh nha chu xảy ra do nhiễm trùng và viêm ở nướu và tổ chức bao quanh răng. Bệnh xảy ra khi một người bị tích tụ nhiều mảng bám. Mảng bám cứng lại tạo thành cao răng, hoặc vôi răng, khó loại bỏ hơn.
Có hai giai đoạn của bệnh nha chu:
Viêm nướu
Khi một người bị viêm nướu, nướu của họ sẽ bị sưng và viêm. Các triệu chứng khác bao gồm:
- Nướu đỏ và đau
- Chảy máu nướu răng
- Hơi thở hôi
Viêm nướu có thể hồi phục, nhưng nếu không điều trị, nó dẫn đến viêm nha chu .
Viêm nha chu
Viêm nha chu là giai đoạn sau của bệnh nha chu, nướu sẽ bị tách ra hoặc tụt khỏi răng. Khi đó, nhiễm trùng làm phá hủy xương nâng đỡ răng, khiến răng bị lung lay hoặc thậm chí bị rụng.
Viêm nha chu gây ra các triệu chứng sau ngoài những triệu chứng của viêm lợi:
- Răng dài ra do tụt nướu
- Răng thưa hơn.
- Răng lung lay
- Mủ giữa nướu và răng
- Sự thay đổi cách răng khớp với nhau khi cắn
- Thay đổi trong sự ăn khớp của răng với răng giả
Áp xe răng
Có hai loại áp xe răng là áp xe nha chu và áp xe quanh răng.

Áp xe là hiện tượng có mủ ở tổ chức quanh răng, nó là kết quả của quá trình nhiễm trùng.
Có hai loại áp xe răng:
Áp xe quanh răng thường xảy ra do sâu hoặc gãy răng, và chúng ảnh hưởng đến chân răng.
Áp xe nha chu ảnh hưởng đến nướu.
Cả hai loại đều làm cho nướu bị sưng và tấy đỏ quanh răng.
Các triệu chứng khác của áp xe răng bao gồm:
- Đau nhói dữ dội ở răng hoặc nướu
- Đau lan đến tai, hàm hoặc cổ
- Cơn đau nặng hơn khi nằm xuống
- Răng yếu, đổi màu hoặc lung lay
- Đỏ và sưng mặt
- Nhạy cảm với thức ăn hoặc đồ uống nóng và lạnh
- Hơi thở hôi
- Vị khó chịu trong miệng
Nếu áp xe nặng, một người cũng gặp phải:
- Sốt
- Mệt mỏi
- Khó mở miệng
- Khó nuốt
- Vấn đề về hô hấp
Các biện pháp khắc phục tại nhà
Các biện pháp khắc phục tại nhà sau đây giúp giảm viêm nướu và cải thiện tình trạng nướu.
Nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn không thể loại bỏ mảng bám và cao răng hiện có, nhưng nó giúp kiểm soát sự tích tụ của vi khuẩn mảng bám bổ sung.
Nước súc miệng sát trùng có bán không cần kê đơn (OTC- over the counter) tại các hiệu thuốc. Tìm các nhãn hiệu có chứa các thành phần có đặc tính khử trùng mạnh, chẳng hạn như cetylpyridinium chloride.
Đôi khi, nha sĩ kê đơn một loại nước súc miệng sát trùng có chứa chlorhexidine, tìm kiếm thông tin thành phần hiệu quả nhất.
Súc miệng bằng nước muối
Nghiên cứu năm 2016 đã phát hiện tác dụng của việc súc miệng bằng nước muối đối với lành thương ở nướu.
Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã loại bỏ các tế bào nguyên bào nướu khỏi răng của những người hiến tặng. Những tế bào này tạo nên các mô liên kết của răng.
Sau khi cô lập các tế bào bị tổn thương, họ rửa chúng trong dung dịch nước muối trong 2 phút, ba lần mỗi ngày.
Họ phát hiện ra rằng dung dịch nước muối với nồng độ 1,8% có hiệu quả nhất trong việc cải thiện tốc độ chữa lành vết thương.
Mọi người có thể tạo một dung dịch nước muối hiệu quả bằng cách hòa tan một thìa cà phê muối trong một cốc nước đun sôi để nguội. Họ súc miệng bằng dung dịch này ba đến bốn lần một ngày.
Súc miệng thảo dược
Nghiên cứu năm 2014 đã nghiên cứu tác dụng loại trừ mảng bám và chống viêm của một loại nước súc miệng thảo dược có chứa tinh dầu trà, đinh hương và húng quế. Các thành phần này có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm.
Các nhà khoa học chia 40 người tham gia thành hai nhóm. Một nhóm sử dụng nước súc miệng bán sẵn trong 21 ngày, trong khi nhóm còn lại sử dụng nước súc miệng thảo dược.
Kết quả của nước súc miệng bằng thảo dược có hiệu quả tương đương với kết quả của nước súc miệng thương mại. Những người tham gia trong cả hai nhóm cho thấy sự cải thiện các chỉ số biểu hiện cho sự khỏe mạnh của nướu, bao gồm giảm mảng bám và giảm viêm nướu.
Ibuprofen
Thuốc giảm đau, như ibuprofen, giúp giảm đau nướu khi một người đang điều trị áp xe răng hoặc bệnh nha chu.
Điều trị y tế
Nha sĩ sẽ tư vấn cho bệnh nhân một số biện pháp điều trị:
Lấy cao răng và đánh bóng
Làm sạch răng chuyên sâu loại bỏ cao răng, giúp đẩy lùi bệnh viêm lợi.
Trong quá trình làm sạch, bác sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ đặc biệt để cạo sạch cao răng. Sau đó, làm nhẵn và đánh bóng bề mặt của răng để giúp ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong tương lai.
Nạo chân răng
Nạo chân răng là một thủ thuật làm sạch sâu nhằm loại bỏ mảng bám và cao răng ở chân răng. Các nha sĩ gọi việc loại bỏ này là làm sạch gốc răng.
Những người trải qua quy trình này thường sẽ được gây tê cục bộ.
Thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh uống là thường hiệu quả trong điều trị áp xe răng. Bên cạnh đó cũng phải điều trị nha khoa để giải quyết nguyên nhân của áp xe.
Đôi khi, nhiễm trùng đã lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Trong những trường hợp rất nghiêm trọng, người bệnh phải ở lại bệnh viện và dùng thuốc kháng sinh tiêm tĩnh mạch.
Rạch dẫn lưu áp xe
Trong một số trường hợp, nha sĩ phải rạch áp xe để loại bỏ mủ nhiễm trùng.
Sau khi dẫn lưu, nha sĩ sẽ rửa bằng nước muối. Các phương pháp điều trị khác cũng có thể cần thiết.
Điều trị tủy răng
Lấy tủy răng là một thủ thuật nha khoa bao gồm việc loại bỏ vi khuẩn từ chân răng bị nhiễm trùng.
Nha sĩ tiếp cận chân răng thông qua thân răng, là phần nhìn thấy được của răng. Sau đó, họ làm sạch và trám kín chân và thân răng. Một số người cần một mão răng giả để bảo vệ và phục hồi răng.
Nhổ răng
Một số trường hợp, nha sĩ cần phải loại bỏ chiếc răng bị nhiễm trùng. Thủ thuật này sẽ yêu cầu gây tê tại chỗ.
Khi nào đến khám nha sĩ
Nếu không điều trị, bệnh viêm nướu phát triển thành viêm nha chu.

Mọi người nên khám răng ít nhất 1 hoặc 2 lần một năm, ngay cả khi họ không có bất kỳ triệu chứng nào về răng hoặc nướu.
Khám cho phép nha sĩ phát hiện và điều trị bất kỳ vấn đề nào trong giai đoạn đầu trước khi chúng trở nên nghiêm trọng hơn.
Có thể đến khám bệnh khi có các triệu chứng sau:
- Sưng hoặc chảy máu nướu răng
- Các điểm hoặc vết loét ở miệng kéo dài hơn một tuần
- Đau hàm hoặc khớp cắn không đều
- Khó nhai hoặc nuốt
- Đau hoặc sưng trong miệng, mặt hoặc cổ
Phòng ngừa
Cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm nướu là thực hành vệ sinh răng miệng tốt bằng cách:
- Đánh răng 2 lần một ngày
- Xỉa răng ít nhất một lần một ngày
- Khám răng 1 hoặc 2 lần một năm
- Đến gặp nha sĩ nếu bị sưng lợi hoặc đau răng
- Làm sạch đường sau ăn để ngăn ngừa sự hình thành mảng bám
- Tránh sử dụng thuốc lá
Bản tóm tắt
Tình trạng sưng nướu quanh răng xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm vệ sinh răng miệng kém và bệnh nha chu.
Mọi người nên đến gặp nha sĩ nếu tình trạng sưng kéo dài hơn một tuần. Một cuộc hẹn sớm hơn là cần thiết nếu nghi ngờ bị áp xe răng.
Hầu hết một người có thể ngăn ngừa sưng nướu bằng cách vệ sinh răng miệng tốt, bao gồm đánh răng và dùng chỉ nha khoa thường xuyên và kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Xem thêm: