Các loại viêm lợi
Viêm lợi thường do mảng bám răng phát triển quá mức. Ngoài việc vệ sinh răng miệng không đúng cách, có thể có nhiều yếu tố góp phần gây viêm lợi như:
- Một số loại thuốc, chẳng hạn như phenytoin, cyclosporine, thuốc chẹn kênh canxi, và thuốc tránh thai dạng uống hoặc tiêm (những loại thuốc này có thể gây viêm lợi hoặc làm cho tình trạng tồi tệ hơn vì chúng dẫn đến sự phát triển quá mức của mô lợi và làm cho mảng bám khó loại bỏ)
- Thiếu vitamin C trầm trọng
- Thay đổi nội tiết tố, bao gồm cả khi mang thai và mãn kinh
- Bệnh bạch cầu
- Kim loại nặng như niken, có thể được tìm thấy trong một số đồ trang sức
- Tiếp xúc với bismuth, có thể được tìm thấy trong một số đồ trang điểm
Có một số loại nhiễm trùng gây viêm lợi mà không liên quan đến sự phát triển quá mức của mảng bám, bao gồm:
- Một số bệnh nhiễm trùng do vi rút hoặc nấm, chẳng hạn như do nấm Candida
- Răng mọc lệch, kẹt; lợi trùm (nếu điều này xảy ra, phần lợi trùm lên răng lưu lại các mảnh vụn thức ăn, vi khuẩn và gây ra viêm lợi)
Nguyên nhân gây viêm lợi
Thực ra, lợi bám vào răng ở điểm thấp hơn so với viền lợi mà chúng ta thấy. Điều này tạo thành một không gian nhỏ gọi là túi lợi. Thức ăn và mảng bám có thể bị mắc kẹt trong túi lợi và gây nhiễm trùng lợi hoặc viêm lợi.
Mảng bám răng là một màng mỏng có chứa vi khuẩn. Nó liên tục hình thành trên bề mặt răng. Khi mảng bám tiến triển, nó sẽ cứng lại và trở thành cao răng. Bạn có thể bị viêm lợi khi mảng bám kéo dài bên dưới đường viền lợi.
Nếu không được kiểm soát, viêm lợi có thể khiến lợi tách ra khỏi răng. Ngoài ra, bệnh còn gây ra các biến chứng như:
- Chấn thương mô mềm và xương nâng đỡ răng
- Răng lung lay và không ổn định
- Mất răng, nếu nhiễm trùng tiến triển
Các triệu chứng của viêm lợi và viêm nha chu
Lợi sưng, đỏ, chảy máu khi đánh răng, dùng chỉ nha khoa hoặc tự nhiên là những dấu hiệu điển hình của viêm lợi. (nguồn: serenitydentalclinic.com)Nhiều người không biết rằng họ bị bệnh về lợi. Viêm lợi giai đoạn đầu có thể không gây bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, những dấu hiệu sau đây có thể là các triệu chứng của bệnh về lợi như:
- Lợi đỏ, mềm hoặc sưng
- Lợi bị chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa
- Lợi bị bong ra khỏi răng
- Răng lung lay
- Răng di lệch khỏi khớp cắn bình thường
- Có mủ giữa răng và lợi
- Đau khi nhai
- Răng nhạy cảm
- Răng giả tháo lắp không còn phù hợp
- Hơi thở có mùi hôi không biến mất sau khi đánh răng
Khi nào nên đi khám
Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị viêm lợi như có các dấu hiệu kể trên thì hãy đi gặp nha sĩ, vì bệnh này vẫn có thể hồi phục ở giai đoạn đầu nếu được điều trị kịp thời.
Các yếu tố nguy cơ gây viêm lợi
Sau đây là các yếu tố nguy cơ gây viêm lợi và viêm nha chu:
- Hút thuốc lá hoặc nhai thuốc lá
- Bệnh tiểu đường
- Một số loại thuốc, chẳng hạn như:
- Thuốc tránh thai
- Steroid
- Thuốc chống co giật
- Thuốc chẹn kênh canxi
- Hóa trị liệu
- Răng khấp khểnh
- Các khí cụ, phục hình nha khoa không phù hợp
- Miếng trám bị vỡ
- Thai kỳ
- Yếu tố di truyền
- Miễn dịch bị ức chế, chẳng hạn như bị HIV
Chẩn đoán viêm lợi
Nha sĩ sử dụng thước để đo túi lợi xung quanh răng. (nguồn: wmsmile.com)Trong quá trình thăm khám, lợi sẽ được nha sĩ thăm dò bằng thước đo nha chu:
- Thăm dò này là một cách để kiểm tra tình trạng viêm.
- Nha sĩ sử dụng thước để đo túi lợi xung quanh răng. Độ sâu túi lợi bình thường là là 1 – 2 mm.
- Bệnh nhân cũng có thể cần được chụp X-quang để kiểm tra tình trạng tiêu xương.
Hãy trao đổi với nha sĩ về các yếu tố nguy cơ gây viêm lợi, cũng như các triệu chứng. Điều này có thể giúp chẩn đoán viêm lợi. Nếu bị viêm lợi nặng hoặc viêm nha chu thì bệnh nhân có thể được giới thiệu đến bác sĩ nha chu để điều trị.
Điều trị viêm lợi
Phẫu thuật lật vạt là một thủ thuật trong đó lợi được lật ra và mảng bám, cao răng sẽ được quan sát trực tiếp và lấy ra từ các túi lợi sâu. Sau đó lợi sẽ được khâu trả lại vị trí cũ. (nguồn: contempclindent.org)Bệnh nhân phải thực hành vệ sinh răng miệng tốt để điều trị viêm lợi. Bệnh nhân cũng nên cắt giảm hút thuốc nếu có hút thuốc và kiểm soát bệnh tiểu đường nếu bạn sống chung với tình trạng này. Bỏ thuốc lá có thể khó, nhưng bác sĩ có thể giúp xây dựng một kế hoạch cai thuốc phù hợp.
Các phương pháp điều trị khác bao gồm:
- Lấy sạch cao răng, mảng bám
- Dùng thuốc kháng sinh
- Phẫu thuật
Lấy sạch cao răng, mảng bám
Có một số kỹ thuật có thể được sử dụng để làm sạch cao răng, mảng bám mà không cần phẫu thuật, để ngăn ngừa kích ứng lợi:
- Lấy cao bằng đầu siêu âm. Giúp loại bỏ cao răng từ trên và dưới đường viền lợi.
- Làm nhẵn bề mặt chân răng. Giúp làm mịn các điểm thô ráp và loại bỏ mảng bám và cao răng khỏi bề mặt chân răng bằng các dụng cụ cầm tay.
- Sử dụng tia lazer. Phương pháp điều trị này có thể loại bỏ cao răng mà ít đau và ít chảy máu hơn so với cạo vôi răng và làm nhẵn bề mặt chân răng.
Dùng thuốc
Một số loại thuốc có thể được sử dụng để điều trị viêm lợi như:
- Nước súc miệng sát trùng có chứa chlorhexidine được sử dụng để khử trùng.
- Các loại thuốc có chứa chlorhexidine giải phóng theo thời gian hay các hạt kháng sinh minocycline được nhét vào túi lợi sau khi lấy cao và làm nhẵn bề mặt chân răng.
- Thuốc kháng sinh uống có thể được sử dụng để điều trị những vùng lợi bị viêm dai dẳng.
Phẫu thuật
Nếu tình trạng viêm lợi nghiêm trọng, đặc biệt là nếu nó gây ra bất kỳ tổn thương nào ở lợi hoặc xương, bạn có thể cần phải phẫu thuật. Các loại phẫu thuật lợi, được thực hiện bởi bác sĩ nha chu, bao gồm:
- Phẫu thuật lật vạt. Phẫu thuật lật vạt là một thủ thuật trong đó lợi được lật ra và mảng bám, cao răng sẽ được quan sát trực tiếp và lấy ra từ các túi lợi sâu. Sau đó lợi sẽ được khâu trả lại vị trí cũ.
- Ghép xương và lợi. Được chỉ định khi răng và xương bị tổn thương quá nặng để chữa lành.
- Phẫu thuật ghép lợi sử dụng mô từ vòm miệng để che đi phần chân răng bị lợi, giúp ngăn ngừa tình trạng mất thêm lợi và xương.
- Phẫu thuật ghép xương, bác sĩ sẽ bắt đầu với quy trình tương tự như phẫu thuật tạo vạt, nhưng sẽ ghép xương để khuyến khích cơ thể tái tạo lại phần xương ổ răng đã mất.
- Làm dài thân răng. Một số người bị viêm lợi có thể có mô lợi phì đại. Trong trường hợp này, bác sĩ nha chu có thể định hình lại mô lợi và xương ổ răng để làm lộ nhiều răng hơn. Điều này cũng có thể cần thiết trước một số quy trình thẩm mỹ hoặc phục hồi trên răng.
Phòng ngừa viêm lợi
Vệ sinh răng miệng đúng cách và nhất quán có thể ngăn ngừa bệnh lợi răng, bao gồm:
- Đi khám nha sĩ thường xuyên
- Đánh răng 2 lần mỗi ngày với kem đánh răng có fluor
- Dùng chỉ nha khoa mỗi ngày
- Ăn một chế độ ăn uống cân bằng
Bệnh lý có liên quan đến viêm lợi
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kì (CDC) và Viện Nghiên cứu Răng hàm mặt Quốc gia Hoa Kì báo cáo rằng bệnh nha chu có liên quan đến việc tăng nguy cơ:
Mặc dù bệnh lợi răng có liên quan đến những tình trạng sức khỏe này, nhưng nó chưa được chứng minh là nguyên nhân gây ra các tình trạng đó.
Xem thêm:
- Viêm lợi: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
- Viêm lợi: 10 biện pháp khắc phục tại nhà
- Viêm lợi ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa và điều trị
- Viêm lợi: Thuốc và các phương pháp điều trị viêm lợi
