Mãn dục nam liên quan đến việc giảm sản xuất testosterone ở nam giới từ 50 tuổi trở lên. Nó thường liên quan đến thiểu năng sinh dục. Cả hai tình trạng đều có nguyên nhân từ giảm nồng độ testosterone và các triệu chứng tương tự nhau.
Testosterone là một loại hormone được sản xuất trong tinh hoàn của nam giới. Nó đóng nhiều vai trò trong cơ thể:
- Hình thành bộ phận sinh dục nam, hoàn thiện phát triển các thuộc tính nam như giọng nói trầm hơn, kích thích mọc râu và lông trên cơ thể, thúc đẩy sự phát triển của cơ bắp và hình thành cảm giác “ham muốn tình dục”.
- Kích thích sự phát triển và hoàn thiện cấu trúc cũng như chức năng sinh lý của tinh hoàn, dương vật và lông mu, kích thích tinh hoàn sản xuất tinh trùng.
- Là yếu tố ảnh hưởng đến đặc điểm tính cách của nam giới.
- Tăng dẫn truyền thần kinh, kích thích sự tăng trưởng mô.
- Tương tác với các thụ thể trong gen, dẫn đến sự tổng hợp protein; giúp nam giới tiêu thụ chất béo hiệu quả hơn tránh tình trạng tăng mỡ thừa trong cơ thể.
- Giúp tăng mật độ xương và có vai trò quan trọng trong việc sản xuất các tế bào hồng cầu từ tủy xương.
Thời kỳ mãn dục của nam giới khác với thời kỳ mãn kinh của nữ giới ở một số điểm. Ở nữ giới, khả năng sinh đẻ kết thúc và sự sản xuất hormone suy giảm đột ngột trong thời gian ngắn. Ở nam giới, sự sản xuất testosterone và các hormone khác giảm dần trong nhiều năm và ảnh hưởng của nó cũng không thật sự rõ ràng.
Triệu chứng của mãn dục nam
Mãn dục nam có thể gây ra các vấn đề về thể chất, tình dục và tâm lý. Chúng thường biểu hiện rõ đi khi họ già đi. Chúng có thể biểu hiện bằng:
- Giảm năng lượng
- Trầm cảm hoặc buồn bã
- Giảm động lực
- Hạ thấp lòng tự tin
- Khó tập trung
- Mất ngủ hoặc khó ngủ
- Tăng mỡ trong cơ thể
- Giảm khối lượng cơ và cảm giác suy nhược cơ thể
- Nữ hóa tuyến vú hay tuyến vú phì đại
- Giảm mật độ xương
- Rối loạn cương dương
- Giảm ham muốn tình dục
- Vô sinh
Nam giới cũng có thể bị giảm kích thước tinh hoàn, rụng lông trên cơ thể hoặc bốc hỏa. Mức độ thấp của testosterone liên quan đến mãn dục nam cũng có liên quan đến chứng loãng xương, xương trở nên yếu và dễ gãy. Đây là những triệu chứng hiếm gặp. Chúng thường ảnh hưởng đến nam giới ở cùng độ tuổi với phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh.
Thay đổi về testosterone qua năm tháng
Trước khi nam giới bước vào tuổi dậy thì, nồng độ testosterone ở mức thấp. Sau đó, chúng tăng lên khi nam giới trưởng thành về tình dục. Testosterone là hormone thúc đẩy những thay đổi điển hình liên quan đến tuổi dậy thì của nam giới, chẳng hạn như:
- Tăng trưởng khối lượng cơ
- Sự phát triển của lông trên cơ thể
- Giọng trầm
- Thay đổi chức năng tình dục.
Khi nam giới già đi, mức testosterone của họ thường sẽ bắt đầu giảm xuống. Theo Mayo Clinic, nồng độ testosterone có xu hướng giảm trung bình 1% mỗi năm sau khi nam giới bước sang tuổi 30. Một số tình trạng sức khỏe có thể khiến mức testosterone giảm sớm hơn hoặc nghiêm trọng hơn.
Chẩn đoán và điều trị mãn dục nam
Bác sĩ có thể lấy mẫu máu để kiểm tra nồng độ testosterone.
Trừ khi mãn dục nam khiến nam giới khó khăn nghiêm trọng hoặc làm gián đoạn cuộc sống, họ có thể sẽ kiểm soát được các biểu hiện mà không cần điều trị. Rào cản lớn nhất trong việc điều trị mãn dục nam có thể là việc trao đổi với bác sĩ về các biểu hiện. Nhiều nam giới quá sợ hãi hoặc ngại ngùng khi thảo luận về các chủ đề tình dục với bác sĩ.
Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho các triệu chứng mãn dục nam là thực hiện lối sống lành mạnh hơn. Ví dụ, bác sĩ có thể khuyên:
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh
- Tập thể dục thường xuyên
- Ngủ đủ
- Giảm căng thẳng
Những lối sống này có thể mang lại lợi ích cho tất cả nam giới. Sau khi áp dụng chúng, những nam giới đang trải qua các triệu chứng mãn dục nam có thể nhận thấy sự thay đổi đáng kể về sức khỏe tổng thể của họ.
Nếu họ đang bị trầm cảm, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống trầm cảm, thực hiện liệu pháp tâm lý và thay đổi lối sống.
Liệu pháp thay thế hormone là một lựa chọn điều trị khác. Tuy nhiên, nó vấn đang gây tranh cãi. Giống như steroid tăng cường hiệu suất, testosterone tổng hợp có thể có tác dụng phụ gây hại. Ví dụ, nếu nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt, nó có thể khiến các tế bào ung thư phát triển. Nếu bác sĩ đề nghị liệu pháp thay thế hormone, hãy cân nhắc tất cả những mặt tích cực và tiêu cực trước khi đưa ra quyết định.
Tóm tắt
Việc suy giảm mức testosterone khi nam giới già đi là điều bình thường. Đối với nhiều người, các biểu hiện có thể kiểm soát được, thậm chí không cần điều trị. Nếu các triệu chứng gây khó khăn cho cuộc sống, hãy trao đổi với bác sĩ. Họ có thể đưa ra các khuyến nghị để giúp nam giới kiểm soát hoặc điều trị các triệu chứng của mình.
