Thực phẩm chức năng bổ sung men tiêu hóa cũng là một trong những giải pháp đó. Nhưng liệu chúng có hiệu quả không?
Các sản phẩm bổ sung men tiêu hóa
Thực phẩm bổ sung men tiêu hóa có dạng viên nén hoặc viên nhai. Nguồn ảnh: Verywellhealth.com Men tiêu hóa là những hợp chất protein phức tạp do cơ thể tự tổng hợp, chức năng của chúng là phân giải thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn để các chất dinh dưỡng dễ dàng được hấp thu vào máu. Hầu hết các men tiêu hóa được tổng hợp bởi tuyến tụy, một số ít được tổng hợp bởi miệng, dạ dày và ruột non.
Các men tiêu hóa bao gồm:
- Amylase – phân giải đường đa thành đường đơn (như maltose)
- Lipase – phân giải chất béo thành các axit béo và glycerol
- Pepsin – phân giải protein trong thịt, trứng và các sản phẩm từ sữa thành các peptid
- Lactase - phân giải lactose (đường sữa)
- Cholecystokinin – một loại hormon được tiết ra trong ruột non kích thích túi mật co bóp và giải phóng dịch mật, đồng thời kích thích tuyến tụy tiết ra các men tiêu hóa
- Trypsin – phân giải protein tạo thành các axit amin
Thực phẩm bổ sung men tiêu hóa có dạng viên nén hoặc viên nhai. Chúng có thể chứa một hoặc kết hợp nhiều loại men tiêu hóa. Trong một số sản phẩm, nhà sản xuất kết hợp men tiêu hoá cùng với men vi sinh (probiotics). Những sản phẩm này ban đầu được sản xuất cho những bệnh nhân suy tuyến tụy (đây là một bệnh lý tiêu hoá, trong đó tuyến tụy không sản xuất đủ men để tiêu hóa thức ăn).
Các sản phẩm bổ sung men tiêu hoá có tác dụng với những bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích hay không?
Công dụng của các sản phẩm bổ sung men tiêu hóa thường được in rõ ràng trên bao bì, bao gồm:
- Hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh
- Tối ưu hóa quá trình phân giải chất béo, tinh bột và protein
- Thúc đẩy hấp thụ chất dinh dưỡng tối ưu
- Giảm đầy hơi, đầy bụng, khó tiêu và táo bón sau bữa ăn
- Giúp cơ thể hấp thu được những loại thức ăn khó tiêu hóa
- Hỗ trợ chức năng đại tràng
Đau, chướng bụng là các triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân IBS. Nguồn ảnh: Fix24wellnessstudio.comHội chứng ruột kích thích thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và chẩn đoán loại trừ. Cho đến nay, vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích. Vì vậy mục tiêu điều trị là làm giảm các triệu chứng của bệnh, chẳng hạn như:
- Tiêu chảy
- Táo bón
- Đầy hơi
- Chướng bụng
Bởi vì các men tiêu hóa có khả năng phân giải thức ăn nên các sản phẩm bổ sung men tiêu hoá có thể hỗ trợ làm giảm các triệu chứng thông thường của hội chứng ruột kích thích.
Các nghiên cứu
Cần có thêm nhiều nghiên cứu để chứng minh được tác dụng của các sản phẩm bổ sung men tiêu hoá đối với bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích.
Một nghiên cứu sơ bộ bằng phương pháp mù đôi, các tác giả phân tích trên 49 bệnh nhân IBS có triệu chứng chủ yếu là tiêu chảy. Một số nhóm đối tượng tham gia được bổ sung lipase (một loại men tụy, hay còn gọi là PEZ) trong 6 bữa ăn, nhóm còn lại được sử dụng giả dược (một sản phẩm bổ sung không hoạt động). Sau đó đổi ngược lại và những người tham gia phải chọn loại thuốc mà họ thích. Khoảng 61% mọi người thích lipase tụy hơn giả dược. Nhóm dùng PEZ đã cải thiện đáng kể tình trạng đau bụng, bụng cồn cào, chướng bụng, buồn đại tiện và tiêu chảy so với nhóm dùng giả dược. Nghiên cứu còn nhiều hạn chế do có quy mô nhỏ và chỉ tập trung vào những IBS bị tiêu chảy.
Trong một nghiên cứu khác trên 90 người, các nhóm đối tượng được sử dụng sản phẩm bổ sung men beta-glucan, inositol và các men tiêu hóa Biointol. Họ đã giảm đáng kể được các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng và đau bụng. Tuy nhiên, lại không có tác động gì đến những triệu chứng khác của IBS. Nghiên cứu này không có nhóm đối tượng sử dụng giả dược, một nửa số người tham gia không sử dụng bất kỳ thứ gì trong suốt quá trình nghiên cứu. Để chứng minh thêm hiểu quả của men tiêu hoá, cần thêm những nghiên cứu với quy mô lớn hơn và cần có nhóm chứng được sử dụng giả dược.
Những điều cần biết trước khi sử dụng men tiêu hóa
Men ó bản chất là protein nên men tiêu hoá dạng viên có thể sẽ bị phân hủy bởi axit dạ dày hoặc các men hác. Vì lý do này, một số thương hiệu đã sản xuất men tiêu hoá dưới dạng thuốc có vỏ bọc, để chúng có thể đến được ruột non. Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng cho thấy các men này có thể tồn tại đủ lâu trong ruột non để phát huy tác dụng của nó.
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, hiện nay trên thị trường có hai sản phẩm bổ sung men mang lại hiệu quả cao. Thứ nhất là lactase (Lactaid). Nhiều bệnh nhân IBS mắc chứng không dung nạp lactose. Điều này là do cơ thể của họ không sản xuất đủ lactase để tiêu hóa lactose, một loại đường có trong sữa và các sản phẩm từ sữa. Những bệnh nhân này cần uống men lactase trước khi sử dụng các chế phẩm từ sữa.
Sản phẩm bổ sung men thứ hai là alpha-galactosidase, với tên thương mại là Beano. Men này có khả năng làm giảm đầy hơi và chướng bụng do ăn đậu và các loại rau cải (như bông cải xanh và bắp cải), do nó có thể bẻ gãy các liên kết oligosaccharide trong những thực phẩm này. Vì vậy, những bệnh nhân IBS bị đầy hơi sau khi ăn đậu và một số loại rau nên sử dụng loại men tiêu hoá này.
Các tác dụng phụ thường gặp
Nôn và buồn nôn là các tác dụng phụ thường gặp nhất của các sản phẩm bổ sung men tiêu hóa. Nguồn ảnh: Rockymountainivmedics.comNhững tác dụng phụ thường gặp nhất của các sản phẩm bổ sung men tiêu hóa là táo bón, buồn nôn, nôn, đau bụng và tiêu chảy. Giống như tất cả các loại thực phẩm chức năng khác, những sản phẩm bổ sung men tiêu hoá không được kiểm soát bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ. Mặc dù các nhà sản xuất đều đảm bảo rằng sản phẩm của họ là an toàn, nhưng đến nay vẫn chưa có sự kiểm định nào về liều lượng và chất lượng các sản phẩm này.
Khi lựa chọn các sản phẩm bổ sung men tiêu hoá, bạn quan tâm đến nguồn gốc của chúng. Một số loại men có nguồn gốc từ lợn, bò; trong khi một số khác lại được chiết xuất từ thực vật, vi sinh vật và nấm men.
Tổng kết
Mỗi bệnh nhân IBS lại có những triệu chứng, mức độ nghiêm trọng và cách điều trị khác nhau. Các nghiên cứu nhỏ đã cho thấy một vài tác dụng của men tiêu hoá đối với bệnh nhân IBS, những vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu nữa để chứng minh vấn đề này. Hãy tham khảo ý kiến của bác sỹ về các triệu chứng IBS của bạn để tìm được những sản phẩm bổ sung men tiêu hoá phù hợp.
