Vi khuẩn/ virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng nhiễm trùng tai (hay viêm tai giữa cấp tính). Đó cũng là hậu quả sau khi người bệnh bị dị ứng, cảm lạnh hoặc gặp các vấn đề về đường hô hấp trên, các ống bên trong tai bị tích tụ đầy dịch và bội nhiễm vi khuẩn.
Trẻ em thường bị viêm tai nhiều hơn người lớn, đa số trẻ sẽ bị viêm tai ít nhất một lần trước khi 3 tuổi. Một trong những lý do chính của điều này là do vòi tai của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, nó ngắn hơn và nằm ngang hơn so với vòi tai ở người lớn.
Viêm tai có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Đau bên trong tai
- Sốt
- Mất thính lực
- Khó ngủ
- Mất thăng bằng
- Chảy dịch tai
- Viêm họng
13 cách điều trị tại nhà cho bệnh viêm tai
Dưới đây là một số biện pháp phổ biến điều trị viêm tai, giúp làm giảm đau và các triệu chứng liên quan:
- Chườm lạnh hoặc chườm ấm
- Các bài tập cổ
- Mullein
- Vitamin D
- Dầu tỏi
- Chăm sóc thần kinh cột sống
- Sử dụng dung dịch Oxy già
- Gừng
- Thuốc nhỏ tai
- Thay đổi tư thế ngủ
- Giấm táo
- Châm cứu
- Massage mặt bằng Gua sha
Chườm lạnh hoặc chườm nóng
Cả chườm nóng và chườm lạnh đều giúp giảm cơn đau do nhiễm trùng tai. Áp một miếng gạc nóng hoặc một chiếc khăn lạnh vào tai trong 10 tới 15 phút hoặc luân phiên giữa chườm nóng và chườm lạnh để dễ chịu hơn, đặc biệt là đối với trẻ em.
Bài tập cổ
Các bài tập xoay cổ có thể giúp giảm áp lực trong ống tai do nhiễm trùng tai. Dưới đây là các bước thực hiện bài tập xoay cổ:
- Ngồi hoặc đứng thẳng
- Xoay cổ sang bên phải, sao cho cằm song song với vai phải của bạn và giữ trong vòng 5 đến 10 giây.
- Lặp lại tương tự ở phía bên trái.
- Nâng cao vai giống như bạn đang cố chạm vai vào dái tai của mình và giữ trong 5 tới 10 giây.
- Lặp lại các bài tập này trong ngày.
Mullein (Cây thảo bản bông vàng)
Hình 1. Dầu từ mullein trong điều trị viêm tai (Nguồn: nhathuocsuckhoe.com)Dầu làm từ hoa của cây mullein rất hữu ích trong giảm đau đối với bệnh nhiễm trùng tai. Mullein có bán tại hầu hết các cửa hàng thực phẩm chức năng dưới dạng cồn thuốc hoặc là một thành phần trong thuốc nhỏ tai thảo dược.Vitamin D
Vitamin D không liên quan trực tiếp tới điều trị nhiễm trùng tai, nhưng có tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Khi hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hơn, đồng nghĩa nguy cơ bị nhiễm trùng tai cũng sẽ ít hơn. Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên Acta Paediatrica cho thấy nguy cơ nhiễm trùng tai có thể giảm bằng cách tăng nồng độ vitamin D trong huyết thanh thông qua bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D và tăng cường các hoạt động dưới ánh nắng mặt trời.
Dầu tỏi
Hình 2. Tác dụng của dầu tỏi trong điều trị viêm tai (Nguồn: nabtahealth.com)Với đặc tính kháng khuẩn, kháng virus và kháng nấm, thuốc nhỏ tai bằng dầu tỏi có thể được áp dụng cho ống tai để giúp tiêu diệt vi khuẩn hoặc virus gây viêm tai. Bạn cũng có thể ngâm tép tỏi đã nghiền nát trong dầu ô liu ấm để làm thuốc nhỏ tai bằng dầu tỏi.
Trị liệu thần kinh cột sống
Trị liệu thần kinh cột sống có thể làm giảm căng cứng các cơ xung quanh tai, giúp chất lỏng trong ống tai có thể thoát ra ngoài. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Trị liệu Sinh lý và thao tác cho thấy chăm sóc thần kinh cột sống có thể làm giảm các triệu chứng nhiễm trùng tai ở trẻ nhỏ.
Oxy già
Oxy già là dung dịch sát khuẩn có tác dụng làm sạch tai và ngăn ngừa bụi bẩn hoặc vi khuẩn xâm nhập vào tai giữa. Đặc biệt, đối với những người bơi lội, oxy già giúp làm giảm nguy cơ bị viêm tai giữa. Cách sử dụng: bôi một lượng nhỏ oxy già lên ống tai, chú ý không bôi quá nhiều, không để quá nhiều oxy già thấm vào tai.
Gừng
Nổi tiếng với đặc tính chống viêm, gừng dưới dạng nước ép hoặc dầu có thể được thoa vào ống tai ngoài, nhưng tuyệt đối không được đưa trực tiếp vào trong tai.
Thuốc nhỏ tai thảo dược
Hình 3. Sử dụng thuốc nhỏ tai đúng cách để điều trị viêm tai (Nguồn: tapchidongy.org)Thuốc nhỏ tai chứa nhiều loại thảo mộc hoặc tinh dầu khác nhau có thể giúp điều trị viêm tai. Nó có thể chứa tỏi, gừng, dầu cây trà, mullein hoặc các loại thảo mộc khác trong đó. Thuốc nhỏ tai thảo dược được bày bán tại các hiệu thuốc hoặc cửa hàng thực phẩm chức năng.
Thay đổi tư thế ngủ
Nếu bạn có thói quen nằm nghiêng khi ngủ, hãy thử ngủ với tai bị đau hướng lên trên thay vì áp xuống gối. Ngủ với tai đang bị đau úp trên một chiếc gối có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh. Hướng dẫn trẻ thay đổi tư thế ngủ phù hợp khi bị viêm tai có thể làm giảm bớt cơn đau của chúng vào ban đêm, vì vậy trẻ có thể ngủ sâu hơn.
Giấm táo
Giấm táo có tác dụng trong điều trị nhiễm trùng tai vì trong giấm táo có chứa axit axetic, có tác dụng kháng khuẩn. Tại nhà, bạn hoàn toàn có thể thực hiện phương pháp này bằng cách trộn giấm táo và nước ấm với nhau theo tỉ lệ 1:1, sau đó cho vào một lọ nhỏ giọt, khi sử dụng, nhỏ một vài giọt dung dịch đã chuẩn bị lên vùng tai bị tổn thương. Ngoài ra, bạn cũng có thể ngâm một miếng bông với dung dịch giấm táo đã pha, đắp nó ở bên ngoài tai, giấm táo sẽ từ từ thấm vào.
Châm cứu
Sarah Emily Sajdak, DAOM, một chuyên gia châm cứu tại New York cho biết: “Châm cứu đặc biệt hữu ích cho cả đau tai và nhiễm trùng tai”. “Châm cứu giúp giãn cơ, lưu thông máu và bạch huyết, làm giảm tình trạng viêm. Nó cũng giúp giảm nhiễm trùng bằng cách tác động vào các huyệt đạo cụ thể trên cơ thể để 'thanh nhiệt', giải độc tố.
Massage vùng mặt bằng gua sha
Đây là một kỹ thuật massage sử dụng đá ngọc bích hoặc thạch anh hồng để thư giãn cơ bắp và cải thiện tuần hoàn. Theo Sajdak: “Massage vùng mặt bằng gua sha có thể được sử dụng để giải phóng cơ hàm và cơ cổ”. “Thông thường, các cơ cổ và hàm siết chặt làm ứ đọng máu và bạch huyết, do đó cản trở quá trình chữa lành.”
Thuốc trị viêm tai
Nếu các biện pháp tự nhiên không có hiệu quả với nhiễm trùng tai, có thể cần dùng tới thuốc giảm đau không kê đơn hoặc thuốc kê đơn. Dưới đây là một số loại thuốc điều trị viêm tai phổ biến nhất:
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
Hình 4. Ibuprofen 400 mg có tác dụng giảm đau, chống viêm (Nguồn: videntalkid.com)NSAID có thể giúp giảm đau và sốt do nhiễm trùng tai. Đây là ba trong số các NSAID phổ biến nhất:
- Ibuprofen
- Aspirin
- Naproxen
Thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh có thể giúp loại bỏ nhiễm trùng nếu nhiễm trùng đó là do vi khuẩn gây ra. Nếu bạn hoặc con bạn được kê đơn thuốc kháng sinh điều trị viêm tai, bạn phải đảm bảo dùng đủ liều thuốc kháng sinh. Việc không uống hết thuốc kháng sinh theo chỉ định có thể khiến một số vi khuẩn sống sót và dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Một số loại kháng sinh phổ biến nhất cho bệnh nhiễm trùng tai:
- Amoxicillin
- Clarithromycin
- Zithromax
Thuốc thông mũi
Thuốc thông mũi làm giảm sưng tấy ở màng nhầy, giúp mở các đường dẫn đến tai giữa và giảm các triệu chứng. Dưới đây là một số ví dụ về thuốc thông mũi cho bệnh nhiễm trùng tai:
- Thuốc xịt mũi Afrin
- Sudafed
Khi nào nên đi khám bác sĩ vì đau tai
Đôi khi các cách tự chăm sóc hoặc dùng thuốc không kê đơn không thể giúp giảm nhiễm trùng tai. Vì vậy, đến gặp bác sĩ kịp thời có thể giúp các triệu chứng diễn biến tốt hơn.
Bạn nên đi khám bác sĩ Tai mũi họng nếu thấy tai đau dữ dội hoặc kèm theo các triệu chứng như sốt hoặc giảm thính lực.
Trong một số trường hợp, những người bị viêm tai mạn tính có thể phải phẫu thuật. Các bác sĩ có thể đặt các ống nhỏ vào màng nhĩ, các ống này cho phép không khí vào tai giữa và chất lỏng chảy ra, từ đó giúp ngăn ngừa viêm tai. Nếu viêm tai không được điều trị kịp thời có thể khiến nhiễm trùng lan rộng hoặc gây ra các vấn đề nghiêm trọng như về mất thăng bằng và mất thính giác vĩnh viễn.
