Đơn giản chỉ cần thay đổi thói quen ăn uống hoặc cách ngủ có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng trào ngược axit hay ợ nóng, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Trào ngược axit là gì và các triệu chứng của nó?
Trào ngược axit dạ dày ( nguồn ảnh: https://www.onlinelibrary.wiley.com/)
Trào ngược axit là khi axit trong dạ dày bị đẩy lên thực quản, đây là ống dẫn thức ăn từ miệng đến dạ dày.
Một số dạng trào ngược hoàn toàn bình thường và vô hại, không gây triệu chứng gì. Nhưng nếu xảy ra quá thường xuyên, nó sẽ làm bỏng phần bên trong thực quản.
Ước tính có khoảng 14–20% tổng số người lớn ở Mỹ bị trào ngược dạ dày ở dạng này hay dạng khác.
Triệu chứng phổ biến nhất của trào ngược axit được biết đến là chứng ợ nóng, tức là cảm giác nóng rát, đau ở ngực hoặc cổ họng.
Các nhà nghiên cứu ước tính rằng khoảng 7% người Mỹ bị chứng ợ nóng hàng ngày
Trong số những người thường xuyên bị ợ chua, 20–40% được chẩn đoán mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), đây là dạng trào ngược axit nghiêm trọng nhất. GERD là chứng rối loạn tiêu hóa phổ biến nhất ở Mỹ.
Ngoài chứng ợ nóng, các triệu chứng phổ biến của trào ngược bao gồm vị chua ở phía sau miệng và khó nuốt. Các triệu chứng khác bao gồm ho, hen phế quản, mòn răng và viêm xoang .
Dưới đây là 14 cách tự nhiên để giảm chứng trào ngược axit và chứng ợ nóng:
Đừng ăn quá nhiều
Ăn uống khoa học ( nguồn ảnh: https://www.mydr.com.au/) Nơi thực quản mở vào dạ dày, có một cơ dạng vòng được gọi là cơ thắt thực quản dưới.
Nó hoạt động như một cái van và có nhiệm vụ ngăn các thành phần axit trong dạ dày đi lên thực quản. Nó tự nhiên mở ra khi bạn nuốt, ợ hơi hoặc nôn mửa. Nếu không, nó sẽ ở trạng thái đóng.
Ở những người bị trào ngược axit, cơ này bị suy yếu hoặc rối loạn chức năng. Trào ngược axit cũng có thể xảy ra khi có quá nhiều áp lực lên cơ, khiến axit chui qua lỗ thông.
Không có gì ngạc nhiên khi hầu hết các triệu chứng trào ngược diễn ra sau bữa ăn. Có vẻ như các bữa ăn nhiều hơn có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược dạ dày.
Một bước sẽ giúp giảm thiểu trào ngược axit là tránh ăn quá nhiều.
Tóm lại:
Tránh ăn một bữa quá nhiều. Việc trào ngược axit thường thấy sau khi ăn và dường như việc ăn quá nhiều làm triệu chứng tồi tệ hơn.
Giảm cân
Giữ cân nặng hợp lí ( nguồn ảnh: https://www,healthline.com/)Cơ hoành là một cơ nằm phía trên dạ dày.
Ở những người khỏe mạnh, cơ hoành giúp tăng cường sức mạnh cho cơ vòng thực quản dưới một cách tự nhiên.
Như đã đề cập trước đó, cơ này ngăn chặn trào axit dạ dày lên thực quản.
Tuy nhiên, nếu bạn có quá nhiều mỡ bụng, áp lực trong bụng của bạn có thể trở nên cao đến mức cơ vòng thực quản dưới bị đẩy lên trên, ra khỏi sự hỗ trợ của cơ hoành. Tình trạng này được gọi là thoát vị gián đoạn.
Thoát vị hoành (tình trạng dạ dày trượt lên trên qua lỗ cơ hoành) là nguyên nhân chính khiến những người béo phì và phụ nữ mang thai có nguy cơ bị trào ngược và ợ chua cao hơn.
Một số nghiên cứu quan sát cho thấy rằng tăng vòng bụng sẽ làm tăng nguy cơ trào ngược và hội chứng trào ngược dạ dày- thực quản .
Các nghiên cứu cho thấy rằng giảm cân có thể làm giảm các triệu chứng trào ngược.
Giảm cân nên là một trong những ưu tiên của bạn nếu bạn phải sống chung với chứng trào ngược axit.
Tóm lại:
Áp lực quá lớn bên trong bụng là một trong những lý do gây ra trào ngược axit. Giảm mỡ bụng có thể làm giảm một số triệu chứng của bệnh.
Thực hiện theo chế độ ăn kiêng ít tinh bột.
Chế độ ăn kiêng ít tinh bột ( nguồn ảnh: https://www.diabetes.co.uk/)Có nhiều bằng chứng cho thấy rằng chế độ ăn ít tinh bột có thể làm giảm các triệu chứng trào ngược axit.
Các nhà khoa học nghi ngờ rằng tinh bột không được tiêu hóa có thể gây ra sự phát triển quá mức của vi khuẩn và tăng áp lực bên trong bụng.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng sự phát triển quá mức của vi khuẩn là do quá trình tiêu hóa và hấp thụ tinh bột bị suy giảm.
Có quá nhiều tinh bột không tiêu hóa được trong hệ tiêu hóa khiến bạn đầy hơi và chướng bụng. Nó cũng có xu hướng khiến bạn ợ hơi thường xuyên hơn.
Ngoài ra, điều trị bằng kháng sinh diệt vi khuẩn sinh khí làm giảm đáng kể trào ngược axit
Tóm lại:
Trào ngược axit có thể do tiêu hóa tinh bột kém và vi khuẩn phát triển quá mức trong ruột non. Chế độ ăn kiêng ít tinh bột có vẻ là một phương pháp điều trị hiệu quả, nhưng vẫn cần các nghiên cứu sâu hơn
Hạn chế uống rượu
Hạn chế uống rượu ( nguồn ảnh: https://www.newsbeezer.com/)Uống rượu có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của chứng trào ngược axit và chứng ợ nóng.
Nó làm trầm trọng thêm các triệu chứng bằng cách tăng axit trong dạ dày, làm giãn cơ vòng thực quản dưới và làm suy giảm khả năng tự đào thải axit của thực quản
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống rượu vừa phải thậm chí có thể gây ra các triệu chứng trào ngược ở những người khỏe mạnh.
Các nghiên cứu có đối chứng cũng chỉ ra rằng uống rượu hoặc bia làm tăng các triệu chứng trào ngược so với uống nước lọc.
Tóm lại:
Uống quá nhiều rượu có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược axit. Nếu bạn bị ợ chua, hạn chế uống rượu có thể giúp giảm bớt phần nào cơn đau của bạn.
Không uống quá nhiều cà phê

Các nghiên cứu cho thấy cà phê tạm thời làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, làm tăng nguy cơ trào ngược axit.
Một số bằng chứng chỉ ra rằng chính cafein có thể là thủ phạm. Tương tự như cà phê, cafein làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới.
Ngoài ra, uống cà phê không chứa caffein đã được chứng minh là làm giảm trào ngược so với cà phê thông thường.
Tuy nhiên, một nghiên cứu cho những người tham gia uống cafein trong nước không thể phát hiện ra bất kỳ tác động nào của cafein đối với chứng trào ngược, ngay cả khi bản thân cà phê làm trầm trọng thêm các triệu chứng.
Những phát hiện này chỉ ra rằng các hợp chất khác ngoài caffeine có thể đóng một vai trò trong tác động của cà phê đối với chứng trào ngược axit. Quá trình chế biến và chuẩn bị cà phê cũng có thể tham gia.
Tuy nhiên, mặc dù một số nghiên cứu cho thấy cà phê có thể làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược axit, nhưng bằng chứng không hoàn toàn thuyết phục.
Một nghiên cứu cho thấy không có tác dụng phụ khi bệnh nhân trào ngược axit uống cà phê ngay sau bữa ăn, so với một lượng nước ấm tương đương. Tuy nhiên, cà phê làm tăng thời gian của các đợt trào ngược giữa các bữa ăn.
Ngoài ra, một phân tích các nghiên cứu quan sát không tìm thấy tác động đáng kể nào của việc uống cà phê đối với các triệu chứng được ghi nhận của GERD.
Tuy nhiên, khi các dấu hiệu của trào ngược axit được điều tra bằng một camera nhỏ, việc tiêu thụ cà phê có liên quan đến tác hại của axit trong thực quản nhiều hơn
Việc uống cà phê có làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược axit hay không có thể tùy thuộc vào từng cá nhân. Nếu cà phê khiến bạn bị ợ chua, chỉ cần tránh hoặc hạn chế uống.
Tóm lại:
Bằng chứng cho thấy cà phê làm cho chứng trào ngược axit và chứng ợ nóng trở nên tồi tệ hơn. Nếu bạn cảm thấy như cà phê làm tăng các triệu chứng, bạn nên xem xét hạn chế uống.
Nhai kẹo cao su
Nhai kẹo cao su( nguồn ảnh: https://www.wisebread.com/)Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng nhai kẹo cao su làm giảm độ axit trong thực quản
Kẹo cao su có chứa bicarbonate dường như đặc biệt hiệu quả (36 Nguồn tin cậy).
Những phát hiện này chỉ ra rằng nhai kẹo cao su - và sự gia tăng sản xuất nước bọt liên quan - có thể giúp làm sạch axit trong thực quản.
Tuy nhiên, bản thân nó có thể không làm giảm trào ngược.
Tóm lại:
Nhai kẹo cao su làm tăng sự hình thành nước bọt và giúp làm sạch thực quản của axit dạ dày.
Tránh ăn hành tây
Tránh ăn hành tây( nguồn ảnh: https://www.theunstitchd.com/)Một nghiên cứu ở những người bị trào ngược axit cho thấy rằng ăn một bữa ăn có hành tây làm tăng đáng kể chứng ợ nóng, trào ngược axit và ợ hơi so với một bữa ăn giống hệt không có hành tây.
Ợ hơi thường xuyên hơn có thể cho thấy rằng lượng khí gas đang được tạo ra nhiều hơn do lượng chất xơ có thể lên men cao trong hành tây.
Hành tây cũng có thể gây kích ứng niêm mạc thực quản, gây ra chứng ợ nóng trầm trọng hơn.
Dù lý do là gì, nếu bạn cảm thấy ăn hành tây khiến các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn, bạn nên tránh ăn.
Tóm lại:
Một số người bị chứng ợ nóng nặng hơn và các triệu chứng trào ngược khác sau khi ăn hành tây.
Hạn chế uống đồ uống có ga
Bệnh nhân bị GERD đôi khi được khuyên hạn chế uống đồ uống có ga.
Một nghiên cứu quan sát cho thấy nước ngọt có ga có liên quan đến việc gia tăng các triệu chứng trào ngược axit.
Ngoài ra, các nghiên cứu có đối chứng cho thấy uống nước có ga hoặc cola có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới hơn so với uống nước thường.
Nguyên nhân chính là do khí carbon dioxide trong đồ uống có ga khiến mọi người thường xuyên ợ hơi hơn - có thể làm tăng lượng axit thoát vào thực quản.
Tóm tắt :
Đồ uống có ga làm tăng tạm thời tần suất ợ hơi, có thể thúc đẩy trào ngược axit. Nếu thấy các triệu chứng trầm trọng hơn, hãy thử uống ít hơn hoặc tránh chúng hoàn toàn.
Không uống quá nhiều nước ép cam quýt
Uống quá nhiều nước ép cam quýt gây trào ngược axit (nguồn ảnh: https://www.healthline.com/)Trong một nghiên cứu trên 400 bệnh nhân bị hội chứng trào ngược dạ dày-thực quản, 72% báo cáo rằng nước cam hoặc bưởi làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược axit.
Tính axit của trái cây họ cam quýt dường như không phải là yếu tố duy nhất góp phần vào những tác động này. Nước cam có độ pH trung tính cũng có vẻ làm trầm trọng thêm các triệu chứng .
Vì nước ép cam quýt không làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, nên có khả năng một số thành phần của nó gây kích ứng niêm mạc thực quản.
Mặc dù nước cam quýt có thể không gây trào ngược axit, nhưng nó có thể làm cho chứng ợ nóng tạm thời tồi tệ hơn.
Tóm lại:
Hầu hết các bệnh nhân bị trào ngược axit cho biết uống nước cam quýt làm cho các triệu chứng của họ tồi tệ hơn. Các nhà nghiên cứu tin rằng nước ép cam quýt gây kích ứng niêm mạc thực quản.
Cân nhắc ăn ít sô cô la.
Ăn ít sô-cô-la (nguồn ảnh: https://www.nypost.com/) Bệnh nhân bị hội chứng trào ngược dạ dày- thực quản đôi khi được khuyên tránh hoặc hạn chế tiêu thụ sô cô la.
Một nghiên cứu cho thấy tiêu thụ 4 ounce (120 ml) xi-rô sô-cô-la làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới.
Trong một nghiên cứu khác cho thấy uống đồ uống sô cô la làm tăng lượng axit trong thực quản, so với giả dược.
Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu sâu hơn trước khi có thể đưa ra kết luận chính xác về tác động của sô cô la đối với các triệu chứng trào ngược.
Tóm lại:
Có ít bằng chứng cho thấy sô cô la làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược. Một vài nghiên cứu cho thấy điều đó có thể xảy ra, nhưng cần phải nghiên
Tránh bạc hà (nếu cần)
Bạc hà là loại thảo mộc phổ biến được sử dụng để tạo hương vị cho thực phẩm, kẹo, kẹo cao su, nước súc miệng và kem đánh răng. Chúng cũng là thành phần phổ biến trong các loại trà thảo mộc.
Một nghiên cứu có đối chứng trên những bệnh nhân bị hội chứng trào ngược dạ dày- thực quản không tìm thấy bằng chứng về tác dụng của bạc hà đối với cơ thắt thực quản dưới.
Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy liều cao bạc hà có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược axit, có lẽ là do kích thích bên trong thực quản.
Nếu bạn cảm thấy bạc hà làm cho chứng ợ nóng của bạn tồi tệ hơn, thì hãy tránh nó.
Tóm lại:
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng bạc hà có thể làm trầm trọng thêm chứng ợ nóng và các triệu chứng trào ngược khác, nhưng bằng chứng còn hạn chế.
Nâng cao đầu giường khi ngủ
Nâng cao đầu giường khi ngủ (nguồn ảnh: https://www.wikihow.com/)Một số người gặp phải các triệu chứng trào ngược vào ban đêm. Điều này có thể làm gián đoạn chất lượng giấc ngủ và khiến họ khó đi vào giấc ngủ.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những bệnh nhân kê cao đầu giường có ít triệu chứng và cơn trào ngược hơn đáng kể so với những người ngủ mà không kê cao đầu.
Ngoài ra, một phân tích của các nghiên cứu có đối chứng đã kết luận rằng kê cao đầu giường là một chiến lược hiệu quả để giảm các triệu chứng trào ngược axit và chứng ợ nóng vào ban đêm.
Tóm tắt:
Kê cao đầu giường có thể làm giảm các triệu chứng trào ngược vào ban đêm.
Không ăn trong vòng ba giờ trước khi đi ngủ
Không nên ăn trong vòng 3 tiếng trước khi ngủ (nguồn ảnh: https://www.healthline.com/)Những người bị trào ngược axit thường được khuyên nên tránh ăn trong vòng ba giờ trước khi ngủ.
Mặc dù khuyến nghị này có ý nghĩa, nhưng có rất ít bằng chứng để hỗ trợ nó.
Một nghiên cứu ở bệnh nhân bị hội chứng trào ngược dạ dày- thực quản (GERD) cho thấy ăn tối muộn không ảnh hưởng đến chứng trào ngược axit, so với ăn trước 7 giờ tối .
Tuy nhiên, một nghiên cứu quan sát cho thấy rằng ăn gần giờ đi ngủ có liên quan đến các triệu chứng trào ngược đáng kể.
Cần có thêm nhiều nghiên cứu trước khi có thể đưa ra kết luận chắc chắn về tác động của bữa ăn tối muộn đối với hội chứng trào ngược dạ dày- thực quản. Nó cũng có thể phụ thuộc vào từng cá nhân.
Tóm tắt:
Các nghiên cứu quan sát cho thấy ăn gần giờ đi ngủ có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược axit vào ban đêm. Tuy nhiên, bằng chứng là không thể kết luận và cần nhiều nghiên cứu hơn nữa.
Không ngủ nghiêng về bên phải
Nằm nghiêng trái khi ngủ tốt cho dạ dày (nguồn ảnh: https://www.badgut.org/)Một số nghiên cứu cho thấy ngủ nghiêng về bên pải có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược vào ban đêm. Lý do không hoàn toàn rõ ràng, nhưng có thể được giải thích bằng giải phẫu học.
Thực quản đi vào bên phải của dạ dày. Kết quả là, cơ vòng thực quản dưới nằm trên mức axit trong dạ dày khi bạn ngủ nghiêng về bên trái.
Khi bạn nằm nghiêng về bên phải, axit trong dạ dày sẽ bao phủ cơ vòng thực quản dưới. Điều này làm tăng nguy cơ axit bị rò rỉ qua nó và gây trào ngược.
Khuyến nghị này có thể không thực tế, vì hầu hết mọi người đều thay đổi tư thế trong khi ngủ.
Tuy nhiên, nằm nghiêng bên trái có thể giúp bạn thoải mái hơn khi chìm vào giấc ngủ.
Tóm tắt:
Nếu bạn bị trào ngược axit vào ban đêm, hãy tránh ngủ nghiêng về bên phải.
Tổng kết:
Một số nhà khoa học khẳng định rằng các yếu tố trong chế độ ăn uống là nguyên nhân cơ bản gây ra trào ngược axit.
Mặc dù điều này có thể đúng, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để chứng minh.
Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy thay đổi chế độ ăn uống và lối sống đơn giản có thể làm dịu đáng kể chứng ợ nóng và các triệu chứng trào ngược axit khác.