Ở Mỹ, đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến khuyết tật. Trong đó, mất khả năng nói là một trong những di chứng của bệnh. Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã cho rằng bán cầu não phải cản trở bán cầu não trái thực hiện quá trình phục hồi giọng nói ở bệnh nhân sau đột quỵ. Nhưng theo một nghiên cứu mới lại chỉ ra rằng: điều ngược lại là đúng.
Các nhà nghiên cứu cho thấy bán cầu não phải hỗ trợ phục hồi giọng nói sau đột quỵ. Nguồn ảnh: Printest Trong một nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Brain, các nhà nghiên cứu của Trung tâm Y học Đại học Georgetown (GUMC) Washington, phát hiện ra rằng: bán cầu não bên phải làm sản sinh chất xám để bù đắp cho lượng chất xám bị mất ở phần não đảm nhiễm chức năng nói ở bán cầu não trái do đột quỵ. Từ đó có thể hỗ trợ bệnh nhân lấy lại được giọng nói. Đồng tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Peter Turkeltaub, trợ lý giáo sư thần kinh học tại GUMC, và các đồng nghiệp cho biết phát hiện của họ có thể đưa ra các lựa chọn điều trị mới cho đột quỵ.
Mỗi năm, hơn 795.000 người ở Mỹ bị đột quỵ. Trong số này, có khoảng 185.000 ca đột quỵ mới.
Tác động của đột quỵ phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của mô não và nó xảy ra ở phần nào của não. Ví dụ, nếu đột quỵ xảy ra ở bên phải của não, điều này có thể dẫn đến các vấn đề như mất thị lực và tê liệt ở bên trái của cơ thể.
Nếu đột quỵ xảy ra ở bên trái của não, điều này có thể dẫn đến tê liệt ở bên phải của cơ thể và các vấn đề về chức năng nói, ngôn ngữ. Khoảng một phần ba số người sống sót sau cơn đột quỵ bị mất khả năng nói, được gọi là chứng mất ngôn ngữ, và điều này hầu như luôn xảy ra ở những người đã trải qua các cơn đột quỵ bán cầu não trái. Số liệu cho thấy khoảng 70% những người trải qua đột quỵ bán cầu não trái có vấn đề về ngôn ngữ.
Đột quỵ ở bán cầu trái của não có thể dẫn đến tình trạng mất ngôn ngữ. Nguồn ảnh: https://www.myotspot.com/Một số người bị mất tiếng và có thể phục hồi dần dần trong những tháng tiếp theo, mặc dù hầu hết không bao giờ hồi phục hoàn toàn. Trong thập kỷ qua, các nghiên cứu cho rằng phần não phải làm giảm quá trình phục hồi giọng nói. Từ đó, nhóm GUMC quyết định sẽ kiểm chứng lại nhận định này.
"Bán cầu phải giúp cải thiện khả năng phục hồi giọng nói"
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi 32 người mắc chứng mất ngôn ngữ sau khi trải qua đột quỵ ở bán cầu não trái, cùng với 30 người bình thường.
Những người đã trải qua đột quỵ thực hiện các bài kiểm tra ngôn ngữ để xác định mức độ nghiêm trọng của các vấn đề về giọng nói và tất cả những người tham gia đều được chụp điện quang (CT, MRI, chụp mạch số hóa xóa nền) với độ phân giải cao để đánh giá cấu trúc và thể tích não.
Trong nhóm người trải qua đột quỵ, so với những người có khả năng nói kém hơn thì những người nói tốt hơn có lượng chất xám lớn hơn ở phía sau bán cầu não phải - khu vực tương đồng với một trong hai vị trí nói ở bán cầu não trái.
Hơn nữa, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người trải qua đột quỵ có khả năng nói tốt hơn cũng có khối lượng chất xám ở bán cầu não phải lớn hơn những người thuộc nhóm đối chứng.
Theo các nhà nghiên cứu, những phát hiện này chỉ ra rằng sự tăng trưởng chất xám ở bán cầu não phải đã bù đắp cho sự mất chất xám ở bán cầu não trái để cải thiện khả năng nói.
Tiến sĩ Turkeltaub cho biết thêm:
“Trong thập kỷ qua, các nhà nghiên cứu ngày càng cho rằng bán cầu não phải cản trở quá trình phục hồi ngôn ngữ ở người đột quỵ bán cầu não trái. Kết quả của chúng tôi cho thấy điều ngược lại rằng sự bù trừ ở bán cầu phải giúp cải thiện khả năng hồi phục đó”.
Bán cầu não phải giúp cải thiện khả năng hồi phục giọng nói. Nguồn ảnh: https://www.mensahealthcareservice.com/ Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng khu vực ở bán cầu não phải mà họ xác định chỉ hỗ trợ khả năng nói chứ không bao gồm hiểu giọng nói. Do đó, nhóm có kế hoạch tiến hành nghiên cứu sâu hơn để xác định xem liệu có những khu vực khác của bán cầu não phải có thể bù đắp cho khả năng hiểu giọng nói hay không.
Các nhà nghiên cứu hy vọng phát hiện của họ sẽ mở đường cho các phương pháp điều trị mới cho những người bị mất khả năng nói sau đột quỵ.
Xem thêm:
- Những điều cần biết về đột quỵ xuất huyết não
- Những điều cần biết về đột quỵ do thiếu máu cục bộ
- Đột quỵ cột sống: Nguyên nhân, cách điều trị và hậu quả
- Vệ sinh răng miệng kém làm tăng nguy cơ đột quỵ
- Cải thiện chức năng não trong đột quỵ: hiệu quả của chiết xuất ginkgo biloba?
