Triệu chứng
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), cứ 10 trẻ em thì có khoảng 3 trẻ bị đau họng do viêm họng liên cầu khuẩn.
Mọi người thường liên tưởng đau họng với viêm họng liên cầu, nhưng hầu hết các trường hợp viêm họng không phải do liên cầu khuẩn.
Đau họng có thể phát triển vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm vi khuẩn không liên cầu, vi rút và chất gây dị ứng.
Một số triệu chứng của viêm họng liên cầu khuẩn bao gồm:
- Đau họng khởi phát nhanh chóng
- Nuốt đau
- Sốt
- Amidan sưng, viêm, có thể có mảng trắng hoặc mủ
- Đốm đỏ trên vòm miệng, được gọi là đốm xuất huyết
- Sưng hạch bạch huyết
- Đau đầu
- Buồn nôn
Nôn trớ cũng là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em.
Ở trẻ nhỏ dưới 3 tuổi, đau họng hiếm khi do viêm họng liên cầu khuẩn. Thay vào đó, nó có thể do:
- Quấy khóc
- Triệu chứng cảm lạnh
- Sốt
- Vấn đề cho ăn
Nếu trẻ bị ho hoặc nghẹt mũi, đau họng có nhiều khả năng là do vi rút cảm lạnh.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm họng liên cầu ở trẻ em?
Streptococcus nhóm A gây ra viêm họng do liên cầu (Nguồn ảnh End Sepsis)Viêm họng do liên cầu hiếm gặp ở trẻ nhỏ dưới 3 tuổi.
Đôi khi, trẻ em bị viêm họng tái phát nhiều lần. Điều này có thể là do họ thường xuyên tiếp xúc với người mang vi khuẩn liên cầu.
Trẻ bú mẹ có bị viêm họng do liên cầu không?
Mặc dù viêm họng do liên cầu hiếm gặp ở trẻ sơ sinh nhưng ai cũng có thể mắc bệnh này, kể cả trẻ bú sữa mẹ.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng sữa mẹ bảo vệ chống lại nhiều bệnh nhiễm trùng trong thời kỳ sơ sinh. Tuy nhiên, không rõ trẻ bú sữa mẹ có nguy cơ bị viêm họng liên cầu thấp hơn trẻ bú sữa công thức hay không.
Chẩn đoán
Xét nghiệm nhanh liên cầu khuẩn là cách duy nhất để xác định chẩn đoán viêm họng do liên cầu khuẩn. Bác sĩ không thể xác định chẩn đoán liên cầu khuẩn bằng cách chỉ kiểm tra cổ họng của người bệnh.
Nếu xét nghiệm liên cầu khuẩn âm tính nhưng bác sĩ nghi ngờ âm tính giả, họ có thể lấy tăm bông cấy dịch cổ họng.
Chỉ định xét nghiệm cấy liên cầu khuẩn ở những người trẻ tuổi rộng rãi hơn vì nguy cơ biến chứng, chẳng hạn như sốt thấp khớp. Tuy nhiên, họ hiếm khi xét nghiệm viêm họng liên cầu ở trẻ sơ sinh dưới 3 tuổi.
Cách điều trị viêm họng do liên cầu ở trẻ em
Điều trị viêm họng liên cầu bằng thuốc kháng sinh, chẳng hạn như amoxicillin hoặc penicillin. Các triệu chứng sẽ hết trong vài ngày
Các biến chứng
Viêm họng liên cầu không được điều trị có thể dẫn đến sốt thấp khớp, có thể làm tổn thương tim. Sốt thấp khớp thường gặp ở những người từ 5–15 tuổi. Tuy nhiên, nó hiếm gặp ở những trẻ dưới 3 tuổi.
Một số triệu chứng của sốt thấp khớp bao gồm:
- Sốt
- Sưng và đau khớp
- Đau ngực, khó thở, tim đập nhanh và các triệu chứng liên quan đến tim khác
- Mệt mỏi
- Cử động cơ thể không kiểm soát được
- Nốt sần và phát ban, mặc dù chúng rất hiếm
Các biến chứng khác có thể xảy ra nếu vi khuẩn liên cầu lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể bao gồm:
- Nhiễm trùng tai và xoang
- Áp xe amidan
- Viêm cầu thận sau nhiễm liên cầu, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy thận
Khi nào đến gặp bác sĩ
Nếu trẻ nhỏ có các triệu chứng của bệnh viêm họng liên cầu, bạn nên đưa trẻ đến khám bác sĩ. Nếu không điều trị, viêm họng liên cầu có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh.
Viêm họng liên cầu hiếm gặp ở trẻ sơ sinh nhưng khi xảy ra bệnh cần điều trị kịp thời để ngăn ngừa biến chứng.
Thuốc kháng sinh là một phương pháp điều trị hiệu quả đối với bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn.
Phòng ngừa
Khi mắc viêm họng do liên cầu khuẩn, mặc dù bạn đã được điều trị khỏi nhưng vẫn có nguy cơ bị tái nhiễm. Đây là một bệnh truyền nhiễm không có thuốc chủng ngừa.
Một số cách để ngăn chặn sự lây lan của liên cầu khuẩn bao gồm:
- Rửa tay thường xuyên
- Che mặt khi ho hoặc hắt hơi
- Sử dụng chất khử trùng tay có cồn khi không có xà phòng và nước
- Không dùng chung đồ dùng, bát đĩa với người bị bệnh
- Tránh tiếp xúc với những người bị nhiễm liên cầu khuẩn vẫn còn lây nhiễm
Mọi người sẽ bị lây nếu họ bị sốt và không dùng thuốc kháng sinh trong ít nhất 24 giờ.
Liên cầu khuẩn nhóm B
Liên cầu nhóm B là một loại vi khuẩn khác chủ yếu gây bệnh ở trẻ sơ sinh. Nếu một đứa trẻ sơ sinh mắc bệnh này trong tuần đầu tiên của cuộc đời, chúng sẽ bị nhiễm liên cầu nhóm B khởi phát sớm và có thể sẽ có các triệu chứng vào ngày chào đời.
Trẻ sơ sinh phát triển bệnh sau này có thể không có triệu chứng khi sinh và sẽ có vẻ khỏe mạnh trong tuần đầu tiên sau khi sinh, trường hợp này gọi là nhiễm liên cầu nhóm B khởi phát muộn.
Một số triệu chứng của nhiễm liên cầu nhóm B ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Sốt
- Bú kém
- Quấy khóc
- Khó thở
- Hôn mê
- Da xanh tái
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 5 người có thai thì có 1 người mang vi khuẩn liên cầu nhóm B. Vi khuẩn sống trong đường tiêu hóa và đường sinh dục. Vi khuẩn có thể truyền sang em bé trong khi mang thai.
Liên cầu nhóm B có thể gây ra một loạt các bệnh nhiễm trùng, bao gồm:
- Viêm phổi
- Viêm màng não
- Nhiễm trùng huyết
Trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc liên cầu nhóm B cao hơn nếu thai phụ có những đặc điểm sau:
- Xét nghiệm dương tính với vi khuẩn này vào cuối thai kỳ
- Bị sốt khi chuyển dạ
- Chuyển dạ kéo dài trên 18 giờ sau khi vỡ nước
Một bài báo năm 2018 cho rằng sữa mẹ bị nhiễm liên cầu nhóm B có thể làm tăng khả năng trẻ sơ sinh bị nhiễm bệnh khởi phát muộn. Tuy nhiên, cũng có nghiên cứu chỉ ra lợi ích bảo vệ của sữa mẹ ở những trẻ được bú mẹ.
Các bác sĩ chẩn đoán nhiễm trùng liên cầu nhóm B bằng cách lấy và xét nghiệm các mẫu máu hoặc dịch tủy sống. Có thể mất một vài ngày để nhận được kết quả xét nghiệm. Ngoài ra, các bác sĩ đôi khi yêu cầu chụp X-quang phổi
Hầu hết những người được chăm sóc trước khi sinh trong thời kỳ mang thai đều được sàng lọc liên khuẩn nhóm B định kỳ.
Điều trị nhiễm trùng do liên cầu nhóm B bằng việc sử dụng thuốc kháng sinh nhóm beta-lactam, chẳng hạn như ampicillin và penicillin. Các bác sĩ thường điều trị cho trẻ sơ sinh bằng thuốc kháng sinh tiêm tĩnh mạch (IV). Họ cũng có thể truyền dịch qua đường tĩnh mạch và oxy bổ sung.
Trẻ sơ sinh bị nhiễm liên cầu nhóm B có thể gặp các biến chứng lâu dài, chẳng hạn như khuyết tật phát triển và điếc. Nguy cơ tử vong do bệnh khoảng 4-6%.
Trẻ sơ sinh có nguy cơ lây nhiễm liên cầu nhóm B cao hơn so với các nhóm tuổi khác. Trong một năm trung bình, khoảng 930 trẻ sơ sinh ở Hoa Kỳ phát triển nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm B khi sinh. Khoảng 1.050 trường hợp nhiễm vi khuẩn khởi phát muộn.
Các chiến lược phòng ngừa nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm B bao gồm xét nghiệm tìm vi khuẩn trong thời kỳ mang thai và dùng thuốc kháng sinh cho những người đang chuyển dạ có nguy cơ lây truyền vi khuẩn cao hơn.
Không có nghiên cứu kết luận về cách trẻ sơ sinh phát triển nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B khởi phát muộn. Điều này có nghĩa là hiện tại không có chiến lược phòng ngừa hiệu quả.
Tổng kết
Liên cầu khuẩn nhóm A và B là những loại vi khuẩn Streptococcus phổ biến nhất. Những vi khuẩn này gây ra nhiễm trùng gọi là viêm họng liên cầu.
Viêm họng do liên cầu khuẩn hiếm gặp ở trẻ sơ sinh và khi nó xảy ra, bệnh thường có thể điều trị được.
Nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm B thường gặp ở trẻ sơ sinh và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị. Cũng như đối với viêm họng do liên cầu khuẩn, các bác sĩ điều trị nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm B bằng thuốc kháng sinh.
Xem thêm:
- Đau họng ở trẻ em: Các phương pháp điều trị và mẹo làm dịu cơn đau
- Đau họng: Chế độ ăn và biện pháp chăm sóc tại nhà
- Đau họng do trào ngược có nguy hiểm không và điều trị như thế nào?
- Đau họng khi mang thai: Nguyên nhân và biện pháp điều trị
- Đau họng một bên: 9 nguyên nhân thường gặp và thời điểm cần đi khám bác sĩ
