Ợ nóng là một cảm giác rát xuất hiện ở giữa ngực và đôi khi ở cổ họng. Đây là một triệu chứng phổ biến của chứng khó tiêu, cũng có thể gây đau dạ dày và đầy hơi.
Trong bài viết này, chúng tôi xem xét các loại thuốc kháng axit khác nhau, cách chúng hoạt động và tác dụng phụ của chúng. Chúng tôi cũng thảo luận về các loại thực phẩm cần tránh để giảm thiểu các triệu chứng.
Các biệt dược của thuốc kháng axit
Mọi người có thể mua thuốc kháng axit dưới dạng viên nén, dạng lỏng, viên nhai. Ví dụ về các biệt dược thuốc kháng axit không kê đơn (OTC) bao gồm:
- Alka-Seltzer
- Gaviscon
- Mylanta
- Rolaids
- TUMS
Các thành phần hoạt chât có thể thay đổi tùy theo thương hiệu và sản phẩm cụ thể. Tuy nhiên, các thành phần có hoạt tính phổ biến bao gồm:
- Canxi cacbonat (trong TUMS)
- Natri bicacbonat (trong viên sủi Alka-Seltzer)
- Magiê trisilicat (trong viên nén nhai Gaviscon)
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) gần đây đã rút tất cả các sản phẩm ranitidine (Zantac) khỏi thị trường do chứa tạp chất là N-Nitrosodimethylamine (NDMA) có thể gây ung thư.
Thuốc kháng axit khác với các loại thuốc khác mà bác sĩ có thể kê đơn cho các triệu chứng thừa axit là thuốc ức chế bơm proton (PPI) và thuốc chẹn histamine 2 (H2).
Thuốc kháng axit đối với thai kỳ
Ợ nóng là triệu chứng thường gặp khi mang thai, đặc biệt là khi tử cung ép lên dạ dày. Áp lực này có thể đẩy axit dạ dày trào ngược lên thực quản , gây ra các triệu chứng ợ nóng.
Phụ nữ có thai nên sử dụng thuốc kháng axit một cách thận trọng trong thai kỳ. Họ nên tránh các loại thuốc kháng axit có chứa natri bicarbonate, có thể ảnh hưởng đến thai nhi. TUMS và các sản phẩm khác có chứa canxi cacbonat đều an toàn để dùng trong thai kỳ.
Phụ nữ đang mang thai không nên dùng thuốc kháng axit có chứa aspirin. Bất kỳ ai không chắc chắn nên sử dụng loại thuốc kháng axit nào nên nói chuyện với bác sĩ.
Sử dụng thuốc kháng axit đối với trẻ em
Trào ngược axit ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm chậm phát triển và béo phì. Điều quan trọng là trẻ em có các triệu chứng trào ngược axit phải đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán đúng.
Các thuốc kháng axit không kê đơn có thể phù hợp cho trẻ em bao gồm Alka-Seltzer, Maalox và Rolaids. Dược sĩ có thể đưa ra nhiều lời khuyên về các lựa chọn thích hợp.
Thuốc kháng axit tác dụng như thế nào?
Thuốc kháng axit là kết hợp của canxi, magiê và muối nhôm, đây là thành phần hoạt tính của chúng. Những loại thuốc này hoạt động bằng cách trung hòa axit trong dạ dày. Chúng cũng ức chế pepsin - một loại enzyme đóng vai trò trong quá trình tiêu hóa protein. Pepsin hoạt động khi có mức axit clohydric cao trong dạ dày.
Một số thuốc kháng axit bao gồm một chất tạo bọt được gọi là “alginate”, chất này nổi lên trên trong dạ dày tạo thành một màng ngăn không cho axit trào ngược lên thực quản.
Cơ chế tác dụng của thuốc kháng axit dạ dàyTác dụng không mong muốn của thuốc kháng axit
Cơ chế tác dụng của thuốc kháng axit dạ dàyTác dụng không mong muốn của thuốc kháng axit
Một số người có thể gặp tác dụng phụ khi dùng thuốc kháng axit. Những tác dụng này thường liên quan đến các thành phần cụ thể. Do đó, mọi người có thể giảm hoặc loại bỏ các tác dụng phụ bằng cách chuyển sang một biệt dược khác. Các tác dụng phụ liên quan đến thuốc kháng axit bao gồm:
- Tiêu chảy, với thuốc kháng axit có chứa magiê
- Táo bón, với thuốc kháng axit có chứa canxi hoặc nhôm
- Ức chế quá trình khoáng hóa xương, khi dùng nhiều thuốc kháng axit có chứa nhôm
- Giữ nước hoặc nhiễm kiềm chuyển hóa, với thuốc kháng axit có natri bicarbonate
FDA đã đưa ra một cảnh báo vào năm 2016 về nguy cơ chảy máu nghiêm trọng với các sản phẩm này, đặc biệt đối với những người từ 60 tuổi trở lên và những người có tiền sử loét dạ dày hoặc các vấn đề về đông máu.
Khi nào bạn nên dùng thuốc kháng axit?
Mọi người có thể sử dụng thuốc kháng axit để giúp giảm chứng ợ nóng hoặc khó tiêu không thường xuyên. Nếu ai đó phải sử dụng chúng mỗi ngày, họ nên đến gặp bác sĩ, vì họ có thể mắc một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Một người phải đọc hướng dẫn trước khi dùng thuốc kháng axit, vì các loại thuốc kháng axit khác nhau có chứa các thành phần hoạt tính khác nhau.
Theo như một đánh giá năm 2020 đã nêu ra, mọi người có thể dùng một số thuốc kháng axit có chứa canxi cacbonat khi cần thiết để giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, họ chỉ nên uống một số loại thuốc kháng axit có chứa nhôm hydroxit sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.
Các thực phẩm cần tránh khi dùng thuốc
Thừa cân và ăn khuya có thể làm cho các triệu chứng của trào ngược axit trở nên tồi tệ hơn. Mọi người cũng có thể thấy hữu ích khi tránh một số loại thực phẩm, bao gồm:
- Thực phẩm chiên và nhiều chất béo
- Thực phẩm có tính axit, chẳng hạn như chanh và cà chua
- Sô cô la
- Rượu bia
- Bạc hà
Tương tác thuốc
Thuốc kháng axit có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ của các loại thuốc khác. Đôi khi, một người có thể giải quyết vấn đề này bằng cách dùng thuốc kháng axit vào thời điểm cách xa với các loại thuốc khác. Tuy nhiên, tốt nhất là họ nên thảo luận điều này với dược sĩ hoặc bác sĩ.
Mọi người nên nói chuyện với bác sĩ trước khi dùng thuốc kháng axit một cách thường xuyên, đặc biệt nếu:
- Bị tăng huyết áp, bệnh thận hoặc bệnh tim
- Đang ăn chế độ hạn chế natri
- Phải uống các loại thuốc khác mỗi ngày
- Đã uống canxi
- Bị sỏi thận
Ngoài ra, thuốc kháng axit có chứa aspirin có thể là một số nguy cơ đối với người đang sử dụng các thuốc như:
- Thuốc chống đông, chẳng hạn như warfarin
- Các thuốc bản chất là Steroid
- Các thuốc chống viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen và naproxen
Khi nào nên đến gặp bác sĩ
Các triệu chứng diễn ra liên tục của việc dư thừa acid dịch vị dạ dày có thể cho thấy một tình trạng nghiêm trọng hơn và có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được điều trị đúng. Trường cao đẳng tiêu hóa Hoa Kỳ khuyên một người nên đi khám bác sĩ nếu họ đang phải sử dụng thuốc kháng axit OTC từ hai lần trở lên một tuần.
Bác sĩ có thể chẩn đoán một người bị GERD. Trong tình trạng bệnh lý này, cơ vòng thực quản yếu cho phép axit dạ dày trào lên thực quản. Các triệu chứng của GERD bao gồm:
- Ợ nóng
- Buồn nôn
- Hơi thở hôi
- Có vị axit ở họng
- Đau hoặc nóng rát ở ngực hoặc dạ dày
- Nuốt khó
- Nôn mửa
- Sâu răng
- Gặp vấn đề về đường hô hấp
Các bác sĩ thường kê đơn PPI để điều trị GERD, một bệnh lý mà đôi khi có thể dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng hơn bao gồm cả ung thư. Mọi người nên cho bác sĩ biết nếu trong gia đình có ai bị ung thư thực quản, ung thư dạ dày hoặc Barrett thực quản, hoặc nếu họ đã có triệu chứng trào ngược axit trong một thời gian dài.
Nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu:
- Nôn mửa một lượng nhiều
- Nôn vọt thường xuyên hoặc nôn mửa dữ dội
- Nôn ra chất lỏng có màu xanh lá cây hoặc màu vàng, có máu, hoặc màu giống như bã cà phê
- Khó thở hoặc khó nuốt
- Cảm thấy đau trong miệng hoặc cổ họng khi ăn, nuốt
Tóm tắt
Ợ nóng xảy ra khi axit trong dạ dày trào lên thực quản và gây ra cơn đau lan từ dạ dày lên ngực. Mọi người có thể sử dụng thuốc kháng axit không kê đơn cho các triệu chứng không thường xuyên của chứng ợ nóng và khó tiêu. Cần lưu ý rằng các thành phần hoạt tính khác nhau giữa các biệt dược có thể gây ra các tác dụng không mong muốn khác nhau, vì vậy điều quan trọng là mọi người phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng bất kỳ loại thuốc kháng axit nào.
Nếu ai đó cần phải sử dụng thuốc kháng axit thường xuyên hơn, điều này có thể cho thấy một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và họ nên đến gặp bác sĩ.
Cần tránh một số loại thực phẩm và duy trì cân nặng vừa phải cũng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng trào ngược axit. Những người đang dùng các loại thuốc khác hoặc có tình trạng bệnh lý nào đó nên thận trọng khi sử dụng thuốc kháng axit không kê đơn và nên nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng.
Phụ nữ có thai nên sử dụng thuốc kháng axit một cách thận trọng. Cha mẹ và người chăm sóc trẻ cũng cần lưu ý để lựa chọn thuốc kháng axit phù hợp cho trẻ. Bác sĩ hoặc dược sĩ có thể giúp đỡ bạn trong bất kỳ trường hợp nào không chắc chắn về việc sử dụng thuốc kháng axit.
Xem thêm:
- Lưu ý khi sử dụng thuốc kháng axit dạ dày: Tác dụng phụ và biện pháp an toàn khi dùng
- Thuốc kháng axit dạ dày có thể gây thiếu vitamin B12
- Thuốc ức chế bơm proton là gì và tác dụng của chúng như thế nào?
- Những điều cần biết về thuốc chẹn H2
- Tại sao bạn không nên cho trẻ sơ sinh dùng thuốc kháng axit
