Định hướng chẩn đoán
Nếu bạn bị cứng khớp vào buổi sáng và đau ở các khớp đối xứng. Bạn có thể bị:
- RA
- Viêm khớp
- Ung thư
Hoặc đơn giản là do tấm nệm nhà bạn không tốt.
Vai trò của xét nghiệm
Xét nghiệm máu không khẳng định việc bạn có bị RA hay không. Nhưng chúng có thể giúp bác sĩ định hướng chẩn đoán.
Khi được chẩn đoán RA, xét nghiệm máu sẽ theo dõi các tác dụng phụ của thuốc được sử dụng trong quá trình điều trị và có thể hỗ trợ theo dõi tiến triển của các rối loạn.
Các xét nghiệm chẩn đoán
Sau khi lấy máu xét nghiệm, bạn có thể được kiểm tra các yếu tố sau:
- Yếu tố dạng thấp (RF): Các kháng thể RF tập trung trong màng hoạt dịch hoặc lớp mô của khớp. Chúng hiện diện trong máu của nhiều người bị RA.
- Tốc độ lắng hồng cầu (ESR): Tốc độ lắng hồng cầu cao có thể cho thấy tình trạng viêm ở khớp của bạn.
- Protein phản ứng C (CRP): Loại protein này cũng chỉ ra tình trạng viêm ở khớp.
- Công thức máu toàn phần (CBC): Bao gồm xét nghiệm hemoglobin và hematocrit, phản ánh tình trạng thiếu máu. Điều này cũng có thể liên quan với RA.
Xét nghiệm yếu tố RF
Kháng thể yếu tố dạng thấp tập trung trong bao hoạt dịch của khớp. Các kháng thể cũng có thể xuất hiện nếu bạn mắc một chứng rối loạn khác. Dạng kháng thể phổ biến nhất là immunoglobulin IgM. Khi kháng thể này gắn vào mô cơ thể khỏe mạnh, nó có thể gây ra tổn thương.
Không phải tất cả bệnh nhân RA đều có RF (+). Ngoài ra, một số người RF(-) vì mắc các bệnh hoặc rối loạn khác, chẳng hạn như:
- Bệnh viêm gan
- Bạch cầu
- Lupus
Phân tích kết quả RF
Kết quả xét nghiệm RF sẽ được trả dưới dạng đơn vị trên mililit (u/mL) hoặc nồng độ của các kháng thể trong máu. Mức độ bình thường của kháng thể RF trong máu của bạn là dưới 40 đến 60 u/mL, hoặc nồng độ dưới 1:80. Nếu cao hơn thì kết quả RF dương tính.
RF càng cao, bạn càng có nhiều khả năng bị RA. Nhưng nó cũng có thể là một dấu hiệu của hội chứng Sjogren- một rối loạn tự miễn gây khô mắt và khô miệng.
Xét nghiệm tốc độ lắng hồng cầu (ESR)
Xét nghiệm tốc độ lắng hồng cầu (ESR) hay còn được gọi là xét nghiệm tốc độ máu lắng. Tốc độ lắng hồng cầu dùng để đo lường tình trạng viêm bằng cách xem các tế bào hồng cầu kết tụ với nhau như thế nào. Trong xét nghiệm này, máu của bạn được cho vào một ống nghiệm để quan sát xem hồng cầu chìm xuống đáy nhanh như thế nào.
Các protein của quá trình viêm khiến các tế bào hồng cầu dính lại với nhau và rơi xuống đáy ống. Tốc độ máu lắng nhanh cho thấy một tình trạng viêm nhiễm.
Protein phản ứng C(CRP)
Loại protein C này được tạo ra bởi gan do quá trình viêm. CRP không dùng để chẩn đoán xác định RA. Nó đánh giá mức độ nghiêm trọng của một tình trạng viêm. CRP nhạy hơn xét nghiệm ESR.
Nếu bạn có kết quả âm tính giả với yếu tố RF, xét nghiệm ESR hoặc CRP có thể cung cấp các dấu hiệu của bệnh viêm khớp dạng thấp.
Tuy nhiên, bất kỳ phản ứng tự miễn hoặc nhiễm khuẩn nào cũng có thể làm tăng CRP. Điều này có thể gây khó khăn cho việc giải thích kết quả xét nghiệm.
Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi
Đây là một xét nghiệm thường quy. Nó giúp đánh giá số lượng bạch cầu và hồng cầu. Xét nghiệm hematocrit đo tỷ lệ hồng cầu có trong thể tích máu toàn phần. Xét nghiệm hemoglobin đánh giá khả năng vận chuyển oxy.
Kết quả hemoglobin và hematocrit thấp (thiếu máu) có thể liên quan đến bệnh viêm khớp dạng thấp.
Thảo luận:
Bác sĩ sẽ nghiên cứu kết quả xét nghiệm máu. Nếu bạn có kháng thể RF (+) và đau khớp đối xứng, nghi ngờ bạn mắc RA. Đau khớp thường thấy nhất ở:
- Cổ tay
- Bàn tay
- Khuỷu tay
- Vai
- Chân
- Đầu gối
Chụp X-quang thấy tổn thương khớp giúp xác định chẩn đoán. Bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp X-quang định kỳ để theo dõi sự tiến triển của bệnh.
