Xem xét các triệu chứng khác sẽ giúp bạn tìm ra nguyên nhân gây khô họng và cho biết có cần đi khám hay không.
Mất nước
Cổ họng bị khô có thể chỉ là dấu hiệu cho thấy bạn chưa uống đủ nước. Khi bị mất nước, cơ thể sẽ không sản xuất nhiều nước bọt như bình thường để làm ẩm miệng và cổ họng.
Mất nước cũng có thể gây ra tình trạng:
- Khô miệng
- Nhiều cơn khát
- Nước tiểu sẫm màu và ít nước tiểu hơn bình thường
- Mệt mỏi
- Chóng mặt
Điều trị
Uống thêm nước: các lời khuyên về việc uống bao nhiêu là khác nhau, nhưng mức trung bình tốt nhất là 15,5 cốc nước đối với nam giới và 11,5 cốc nước đối với nữ giới.
Bạn có nhận được khoảng 20% lượng nước từ trái cây, rau và các loại thực phẩm khác.
Đảm bảo rằng bạn đang uống các chất lỏng có thể cung cấp nước cho cơ thể, chẳng hạn như nước lọc hoặc đồ uống dành cho tập luyện thể thao. Bạn nên tránh các loại nước ngọt và cà phê có chứa cafein vì có thể khiến cơ thể mất nhiều nước hơn.
Ngủ há miệng
Nếu bạn thức dậy mỗi sáng với tình trạng khô miệng, có thể do bạn đã há miệng khi ngủ. Không khí làm khô nước bọt vốn thường để giữ ẩm cho miệng và cổ họng.
Thở bằng miệng cũng có thể gây ra:
- Hơi thở hôi
- Ngủ ngáy
- Ban ngày mệt mỏi
Ngáy có thể là một dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, một tình trạng trong đó nhịp thở của bạn ngừng lại và lặp đi lặp lại trong suốt đêm.
Tắc nghẽn do cảm lạnh hoặc dị ứng mãn tính, hoặc có vấn đề về đường mũi như lệch vách ngăn, cũng có thể dẫn đến thở bằng miệng.
Điều trị
Nếu bạn có vấn đề về xoang hoặc tắc nghẽn, hãy dán một miếng băng dính lên sống mũi để giữ cho mũi thông thoáng khi ngủ.
Đối với chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, bác sĩ có thể kê một thiết bị răng miệng giúp định vị lại hàm hoặc liệu pháp thở áp lực dương liên tục (CPAP) để giữ cho không khí lưu thông vào đường thở suốt đêm.
Sốt hoặc dị ứng cỏ khô
Sốt cỏ khô, còn được gọi là dị ứng theo mùa, là do hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức với các chất thông thường vô hại trong môi trường.
Các tác nhân gây dị ứng phổ biến bao gồm:
- Cỏ
- Phấn hoa
- Lông thú cưng
- Mốc
- Mạt bụi
Khi hệ thống miễn dịch cảm nhận được một trong những yếu tố kích thích, nó sẽ giải phóng các chất hóa học gọi là histamine.
Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như:
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi
- Hắt xì
- Ngứa mắt, miệng hoặc da
- Ho
Nghẹt mũi có thể khiến bạn thở bằng miệng, khiến cổ họng bị khô. Chất nhờn bổ sung cũng có thể chảy xuống phía sau cổ họng, được gọi là chảy dịch mũi sau. Điều này có thể làm cho cổ họng cảm thấy đau.
Điều trị
Để ngăn ngừa các triệu chứng dị ứng, hãy tránh các tác nhân gây dị ứng càng nhiều càng tốt. Một số cách như:
- Ở trong nhà đóng cửa sổ và bật điều hòa nhiệt độ trong thời gian cao điểm của mùa dị ứng.
- Đặt các tấm phủ chống mạt bụi trên giường.
- Giặt ga trải giường và các bộ đồ giường khác hàng tuần bằng nước nóng.
- Hút bụi thảm và lau sàn nhà để sạch mạt bụi.
- Dọn sạch nấm mốc trong nhà.
- Không cho vật nuôi vào phòng ngủ.
Bạn cũng có thể kiểm soát các triệu chứng dị ứng bằng các phương pháp điều trị sau:
Lạnh
Cảm lạnh là một bệnh nhiễm trùng phổ biến do nhiều loại vi rút khác nhau gây ra. Nhiễm trùng có thể khiến cổ họng có cảm giác khô và ngứa.
Bạn cũng sẽ có các triệu chứng như sau:
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi
- Hắt xì
- Ho
- Nhức mỏi cơ thể
- Sốt nhẹ
Điều trị
Hầu hết các bệnh cảm cúm đều mất vài ngày để điều trị dứt điểm. Thuốc kháng sinh sẽ không điều trị cảm lạnh, bởi vì chúng chỉ tiêu diệt vi khuẩn chứ không phải vi rút.
Để giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn trong khi bị cảm lạnh, hãy thử các biện pháp sau:
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil) để giảm đau họng và đau nhức cơ thể.
- Ngậm thuốc chữa đau họng.
- Uống nước ấm.
- Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 thìa muối.
- Dùng thuốc xịt thông mũi để giảm nghẹt mũi.
- Uống thêm nước để giữ cho miệng và cổ họng ẩm và ngăn mất nước.
- Tăng thời gian nghỉ ngơi.
- Bật máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí trong phòng.
Cúm
Cúm. Nguồn ảnh: uhhospitals.orgCảm cúm là một bệnh về đường hô hấp. Giống như cảm lạnh, vi rút gây ra bệnh cúm. Nhưng các triệu chứng cúm có xu hướng nghiêm trọng hơn so với cảm lạnh.
Cùng với cổ họng đau rát, ngứa ngáy, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:
- Sốt
- Ớn lạnh
- Ho
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi
- Đau cơ
- Đau đầu
- Mệt mỏi
- Nôn mửa và tiêu chảy
Cúm có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người có bệnh mãn tính hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu.
Các biến chứng của bệnh cúm bao gồm:
- Viêm phổi
- Viêm phế quản
- Viêm xoang
- Nhiễm trùng tai
- Lên cơn hen suyễn ở những người đã bị hen suyễn
Điều trị
Thuốc kháng vi-rút có thể làm giảm các triệu chứng cúm và rút ngắn thời gian bị ốm. Nhưng bạn phải dùng những loại thuốc này trong vòng 48 giờ kể từ khi các triệu chứng bắt đầu để thuốc phát huy hết tác dụng.
Ngoài ra, bạn có thể thử các phương pháp sau để giảm đau họng và các triệu chứng khác:
- Nghỉ ngơi cho đến khi các triệu chứng được cải thiện.
- Ngậm thuốc chữa đau họng
- Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 thìa muối.
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen (Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol) để hạ sốt và giảm đau nhức cơ thể.
- Uống nước ấm.
Trào ngược axit hay trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một tình trạng khiến axit trào ngược từ dạ dày vào thực quản - đường ống dẫn thức ăn từ miệng đến dạ dày. Sự dồn ứ axit tại thực quản gọi là trào ngược axit.
Axit đốt cháy niêm mạc thực quản, gây ra các triệu chứng như:
- Cảm giác nóng trong ngực, được gọi là chứng ợ nóng
- Khó nuốt
- Ho khan
- Ợ chưa
- Khàn giọng
Nếu axit đến cổ họng, nó có thể gây đau hoặc rát.
Điều trị
GERD được điều trị bằng:
- Thuốc kháng axit, chẳng hạn như Maalox, Mylanta và Rolaids, để trung hòa axit trong dạ dày.
- Thuốc ức chế H2, chẳng hạn như cimetidine (Tagamet HB) và famotidine (Pepcid AC), để giảm sản xuất axit dạ dày.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI), chẳng hạn như lansoprazole (Prevacid 24) và omeprazole (Prilosec), để ngăn chặn sản xuất axit.
Hãy thử những thay đổi lối sống sau để giúp giảm các triệu chứng của trào ngược axit:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Cân nặng tăng thêm gây áp lực lên dạ dày, đẩy nhiều axit lên thực quản hơn.
- Mặc quần áo rộng rãi: Quần áo chật - đặc biệt là quần bó - đè lên bụng.
- Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ba bữa chính.
- Nâng cao đầu giường trong khi ngủ. Điều này sẽ ngăn axit trào ngược lên thực quản và cổ họng.
- Không hút thuốc. Hút thuốc làm suy yếu van giữ axit trong dạ dày.
- Tránh thức ăn và đồ uống có thể gây ra chứng ợ nóng, chẳng hạn như thức ăn cay hoặc béo, rượu, caffein, sô cô la, bạc hà và tỏi.
Viêm họng cấp tính
Viêm họng. Nguồn ảnh: sheridanent.comViêm họng cấp tính là một bệnh nhiễm trùng cổ họng do vi khuẩn gây ra. Thông thường cổ họng sẽ rất đau, nhưng cũng có thể cảm thấy khô.
Các triệu chứng khác của viêm họng liên cầu khuẩn bao gồm:
- Amidan đỏ và sưng
- Mảng trắng trên amidan
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ
- Sốt
- Phát ban
- Nhức mỏi cơ thể
- Buồn nôn và nôn
Điều trị
Các bác sĩ điều trị viêm họng bằng thuốc kháng sinh - thuốc tiêu diệt vi khuẩn. Đau họng và các triệu chứng khác sẽ cải thiện trong vòng hai ngày sau khi bạn bắt đầu dùng thuốc.
Hãy đảm bảo rằng bạn đã uống đủ liều lượng thuốc kháng sinh mà bác sĩ đã kê đơn. Ngừng quá sớm có thể khiến một số vi khuẩn tồn tại trong cơ thể, điều này có thể khiến bạn bị ốm trở lại.
Để giảm các triệu chứng, hãy dùng thuốc giảm đau không kê đơn, như ibuprofen (Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol). Bạn cũng có thể súc miệng bằng nước ấm pha muối và ngậm viên ngậm.
Viêm amidan
Viêm amidan là tình trạng nhiễm trùng amidan - hai khối mềm ở phía sau cổ họng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Cả vi rút và vi khuẩn đều có thể gây viêm amidan.
Cùng với đau họng, các triệu chứng của viêm amidan cũng có thể bao gồm:
- Amidan sưng đỏ
- Mảng trắng trên amidan
- Sốt
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ
- Khàn giọng
- Hơi thở bị hôi
- Đau đầu
Điều trị
Nếu vi khuẩn gây viêm amidan, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị. Viêm amidan do virus sẽ tự cải thiện trong vòng một tuần đến 10 ngày.
Dưới đây là một số điều bạn có thể làm để cảm thấy tốt hơn, như:
- Uống nhiều nước ấm
- Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 thìa muối vài lần một ngày.
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil).
- Đặt máy tạo độ ẩm phun sương mát mẻ để bổ sung độ ẩm cho không khí. Không khí khô có thể khiến tình trạng đau họng trở nên trầm trọng hơn.
- Ngậm viên chữa đau họng.
- Nghỉ ngơi cho đến khi bạn cảm thấy tốt hơn.
Tăng bạch cầu đơn nhân
Bệnh bạch cầu đơn nhân là một bệnh do vi rút gây ra. Nó truyền từ người sang người qua nước bọt. Một trong những triệu chứng nổi bật là cổ họng ngứa ngáy.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Mệt mỏi
- Sốt
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ và nách
- Đau đầu
- Sưng amidan
Điều trị
Vì vi rút là nguyên nhân gây ra tình trạng này nên thuốc kháng sinh sẽ không điều trị được. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn:
- Nghỉ ngơi nhiều để hệ thống miễn dịch có cơ hội chống lại vi rút.
- Uống thêm nước để tránh mất nước.
- Uống thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil) để hạ sốt và giảm đau họng.
- Ngậm viên ngậm và súc họng bằng nước muối ấm để đỡ đau họng.
Khi nào nên đi khám
Trong một số trường hợp, bạn có thể giảm bớt các triệu chứng bằng cách điều trị tại nhà hoặc thay đổi lối sống. Nhưng nếu các triệu chứng kéo dài hơn một tuần hoặc trầm trọng hơn, hãy đi khám. Bác sĩ sẽ thăm khám, chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị.
Bạn cũng nên đến gặp bác sĩ nếu bạn gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Các triệu chứng nghiêm trọng bao gồm:
- Đau họng dữ dội khiến bạn khó nuốt
- Khó thở, thở khò khè
- Phát ban
- Tức ngực
- Mệt mỏi
- Ngáy to vào ban đêm
- Sốt hơn 38°C
Kết luận
Cổ họng khô thường là dấu hiệu của cảm lạnh, mất nước hoặc há miệng khi ngủ, đặc biệt là trong mùa đông. Các phương pháp điều trị hiệu quả tại nhà bao gồm uống nước ấm, trà nóng và ngậm viên ngậm họng. Đi khám bác sĩ nếu các triệu chứng không hết hoặc trở nên tồi tệ hơn sau một tuần.
