Nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng khoảng 60% những người bị đột quỵ có tổn thương thị lực.
Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến các vị trí khác nhau của não. Khi đột quỵ xảy ra ở vùng vỏ não thị giác sơ cấp- vùng xử lý thông tin thị giác, việc thiếu máu đồng nghĩa với việc thiếu oxy, có thể dẫn đến tổn thương các tế bào thần kinh (tế bào não) trong vùng đó.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng nhìn của những người bị đột quỵ và họ có thể bị mất thị lực ở nhiều mức độ khác nhau. Một số người bị mất thị lực sau đột quỵ có thể lấy lại thị lực một cách tự nhiên, tuy nhiên đa số các trường hợp thì không.
Cho đến nay, các bác sĩ chuyên khoa tin rằng tổn thương tế bào thần kinh vỏ não thị giác sơ cấp khiến một tập hợp các tế bào trong võng mạc của mắt được gọi là “tế bào hạch võng mạc” bị teo, có nghĩa là chúng mất khả năng hoạt động.
Khi các tế bào hạch võng mạc bị teo, rất khó có khả năng sẽ phục hồi thị lực ở vùng bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, những pháp hiện trong một nghiên cứu mới đã xuất hiện trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B, phát hiện thêm thông tin về các cơ chế tổn thương não liên quan đến suy giảm thị lực.
Tiến sĩ Bogachan Sahin, trợ lý giáo sư tại Trung tâm Y tế Đại học Rochester ở New York, đồng tác giả nghiên cứu, giải thích: “Sự hợp nhất của một số vùng vỏ não là cần thiết để thông tin thị giác được chuyển thành một hình ảnh trực quan mạch lạc về thế giới”.
Ông nói thêm: “Và đột quỵ có thể đã làm gián đoạn việc truyền thông tin từ trung tâm thị giác của não đến các trung tâm bậc cao, những phát hiện này cho thấy rằng khi trung tâm xử lý thị giác sơ cấp của não vẫn còn nguyên vẹn và hoạt động, thì phương pháp lâm sàng có thể tiếp cận và khai thác tính mềm dẻo thần kinh ( sự thích nghi của não bộ) của não dẫn đến phục hồi thị lực. "
Các liệu pháp giúp tăng tính “mềm dẻo” thần kinh
Trong một nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã làm việc với 15 người tham gia đang được chăm sóc tại Bệnh viện Đa khoa Strong Memorial và Rochester về những tổn thương thị lực do đột quỵ.
Những người tham gia đồng ý thực hiện các bài kiểm tra đánh giá thị lực. Họ cũng được chụp MRI để theo dõi hoạt động não và một bài kiểm tra bổ sung để theo dõi trạng thái của các tế bào hạch võng mạc.
Đầu tiên, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khả năng hoạt động và sự tồn tại của các tế bào hạch võng mạc phụ thuộc nhiều vào hoạt động của vùng thị giác sơ cấp liên quan. Do đó, các tế bào võng mạc sẽ bị teo lại vì kết nối với các vùng não không hoạt động.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng ghi nhận một điều đáng ngạc nhiên rằng một số tế bào võng mạc trong mắt của những người bị suy giảm thị lực vẫn khỏe mạnh và hoạt động bình thường, mặc dù người đó đã mất thị lực ở phần mắt đó.
Các nhà nghiên cứu nói: phát hiện này chỉ ra rằng các tế bào mắt khỏe mạnh đó vẫn kết nối với các tế bào não hoạt động hoàn chỉnh trong vỏ não thị giác. Tuy nhiên, các tế bào thần kinh trong não không thể “phiên dịch” chính xác thông tin thị giác mà chúng nhận được từ các tế bào hạch võng mạc tương ứng, do đó, các kích thích không “chuyển dịch” được thành tín hiệu thị giác.
Tác giả đầu tiên của nghiên cứu, Tiến sĩ Colleen Schneider, cho biết: “Những phát hiện này gợi ý ra một phác đồ điều trị bao gồm: kiểm tra trường thị giác và khám mắt để xác định sự sai lệch giữa suy giảm thị lực và thoái hóa tế bào hạch võng mạc.
Tiến sĩ Schneider cho biết thêm: “Điều này có thể xác định các khu vực thị giác có kết nối nguyên vẹn giữa mắt và não, thông tin này có thể được sử dụng để triển khai thành các liệu pháp phục hồi thị giác cho các vùng thị giác mù có nhiều khả năng phục hồi”.
Trong tương lai, các nhà nghiên cứu hy vọng rằng khám phá hiện tại của họ sẽ cho phép các chuyên gia điều chỉnh các phương pháp điều trị hiện tại hoặc phát triển các chiến lược tốt hơn để kích thích các kết nối não-mắt bị tổn thương và “tái tạo lại” một cách chính xác.
Tiến sĩ Brad Mahon cho biết: “Nghiên cứu này tạo ra một nền tảng mới cho phục hồi thị giác sau đột quỵ bằng cách mô tả chuỗi các quá trình xảy ra sau một cơn đột quỵ ở trung tâm thị giác của não và những thay đổi ở võng mạc”.
“Bằng cách hiểu chính xác hơn những kết nối còn nguyên vẹn giữa mắt và não sau đột quỵ, chúng ta có thể tìm ra các liệu pháp khuyến khích tính dẻo dai của thần kinh với mục đích cuối cùng là khôi phục thị lực ở nhiều bệnh nhân hơn”.
Xem thêm:
- Những điều cần biết về đột quỵ xuất huyết não
- Những điều cần biết về đột quỵ do thiếu máu cục bộ
- Đột quỵ cột sống: Nguyên nhân, cách điều trị và hậu quả
- Vệ sinh răng miệng kém làm tăng nguy cơ đột quỵ
- Cải thiện chức năng não trong đột quỵ: hiệu quả của chiết xuất ginkgo biloba?
