Những hiểu biết cơ bản về ợ chua, ợ nóng
Không có gì lạ nếu như bạn bị ợ nóng, ợ chua sau khi ăn đồ ăn cay hoặc một bữa ăn lớn. Theo bệnh viện Cleveland Clinic, cứ 10 người trưởng thành thì có khoảng 1 người sẽ gặp chứng ợ hơi, ợ chua ít nhất một lần mỗi tuần, và cứ 3 người thì có khoảng 1 người sẽ phải gặp nó hàng tháng.
Tuy nhiên nếu bạn gặp phải triệu chứng ợ nóng, ợ chua nhiều hơn hai lần một tuần thì bạn có thể đã bị bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). GERD là một rối loạn của đường tiêu hóa, nguyên nhân do axit của dạ dày bị trào ngược lên cổ họng. Ợ chua thường xuyên là một triệu chứng phổ biến nhất của GERD, bạn sẽ cảm thấy nóng rát đi kèm theo vị chua hoặc đắng ở cuống họng và miệng.
Chứng ợ chua trong GERD ( nguồn ảnh: https://www.medicalnewstoday.com/)Tại sao chứng ợ chua xảy ra sau ăn?
Khi bạn nuốt thức ăn, nó sẽ đi xuống cổ họng và qua thực quản để đến dạ dày. Hoạt động nuốt có thể tác động làm cho cơ điều khiển lỗ mở giữa thực quản và dạ dày – cơ thắt thực quản, giãn ra để thức ăn và chất lỏng di chuyển vào dạ dày. Khi bạn không ăn uống, cơ thắt thực quản vẫn sẽ đóng chặt lại.
Nếu cơ này không đóng lại chính xác sau khi bạn ăn uống, lượng axit trong dạ dày của bạn có thể di chuyển ngược lên thực quản. Điều này gọi là sự trào ngược. Và khi axit dạ dày di chuyển đến phần thấp của thực quản sẽ gây ra hiện tượng ợ nóng, ợ chua.
Các cách để giảm bớt chứng ợ chua sau ăn
Ăn uống là nhu cầu thiết yếu của cơ thể, và triệu chứng ợ hơi, ợ chua thì không phải là không tránh được. Dưới đây là một số bước giúp bạn có thể làm dịu bớt triệu chứng này sau bữa ăn. Hãy thử các biện pháp tại nhà sau để giảm thiểu triệu chứng của bạn
Hãy chờ đợi một lúc trước khi nằm xuống
Bạn có thể sẽ muốn đổ gục xuống giường sau một bữa ăn lớn hoặc muốn đi ngủ ngay sau bữa tối muộn. Tuy nhiên, những việc làm này có thể dẫn đến chứng ợ hơi, ợ chua xuất hiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi sau bữa ăn, hãy cố gắng vận động bằng cách di chuyển trong ít nhất 30 phút. Bạn hãy thử rửa bát đĩa hoặc đi tản bộ một lúc sau bữa ăn tối.
Hạn chế nằm xuống ngay sau ăn để tránh gây chứng ợ nóng, ợ chua ( Nguồn ảnh: https://gastrocenternj.com/)Điều tốt nhất là bạn nên kết thúc bữa ăn của mình ít nhất 2 giờ trước khi nằm xuống và tránh ăn vặt trước khi đi ngủ.
Mặc quần áo rộng
Dây lưng quá chặt hoặc quần áo bó sát có thể làm tăng áp lực trong ổ bụng, và dẫn đến chứng ợ chua. Hãy nới lỏng quần áo sau bữa ăn hoặc thay một bộ đồ thoải mái để tránh triệu chứng này xảy ra.
Nới lỏng thắt lưng và quần áo để tránh các triệu chứng của GERD ( Nguồn ảnh: https://www.onhealth.com/) Không sử dụng thuốc lá, đồ uống có cồn hoặc caffeine.
Những người hút thuốc có thể thèm muốn một điếu thuốc sau bữa ăn tối, nhưng việc làm này có thể khiến họ trả giá đắt hơn nhiều. Chứng ợ nóng, ợ chua cũng là một trong số nhiều vấn đề sức khỏe mà hút thuốc gây ra. Khói thuốc có thể làm giãn các sợi cơ ở thực quản và dạ dày làm cho axit dịch vị bị trào ngược lên cổ họng của họ.
Caffeine và đồ uống có cồn cũng có tác động xấu đến chức năng của cơ thắt thực quản.
Nâng cao đầu giường của bạn
Hãy cố gắng nâng cao đầu giường của bạn khoảng 10 – 15 cm so với mặt phẳng ngang để tránh các triệu chứng ợ chua và trào ngược. Khi phần trên của cơ thể được nâng cao, trọng lực sẽ làm cho các chất trong dạ dày ít bị trào ngược lên thực quản hơn. Điều quan trọng cần lưu ý là bạn phải thật sự nâng cao đầu giường của bạn chứ không phải đầu của bạn. Việc kê thêm gối cao sẽ khiến cơ thể của bạn bị uốn cong và điều này sẽ chỉ làm cho tăng áp lực ổ bụng của bạn, khiến các triệu chứng ợ chua, trào ngược thêm trầm trọng hơn.
Nâng cao đầu giường thay vì chỉ kê gối cao để tránh trào ngược ( nguồn ảnh: https://medcline.com/)Bạn có thể nâng cao đầu giường của bạn bằng cách đặt những miếng gỗ khoảng 10 – 15 cm một cách chắc chắn dưới chân giường phía đầu bạn nằm. Những khối này cũng có thể dùng để chèn giữa nệm và giường để nâng phần cơ thể của bạn từ thắt lưng trở lên. Bạn có thể tìm thấy những khối nâng này ở cửa hàng cung cấp vật tư y tế hoặc một số hiệu thuốc.
Ngủ trên một chiếc gối đặc biệt hình nêm cũng là một cách có hiệu quả khác. Một chiếc gối nêm có thể nâng đầu, vai và thân trên một cách vừa phải để tránh trào ngược và chứng ợ chua. Bạn có thể sử dụng chúng để nằm nghiêng hoặc nằm ngửa khi ngủ để tránh các cảm giác khó chịu ở đầu và cổ. Hầu hết các gối nêm trên thị trường đều được nâng cao 30 – 45 độ hoặc 10 – 15 cm ở đầu.
Các bước tiếp theo
Chế độ ăn nhiều chất béo cũng có thể làm các triệu chứng của bệnh kéo dài vì vậy hạn chế chất béo trong bữa ăn là một ý tưởng. Ở trong nhiều trường hợp, sự thay đổi lối sống được đề cập dưới đây là tất cả những gì bạn cần để phòng tránh và làm dịu đi chứng của ợ chua hay những triệu chứng khác của bệnh GERD. Tuy nhiên, nếu những triệu chứng đó vẫn dai dẳng hoặc xuất hiện thường xuyên hơn, hãy gặp bác sĩ của bạn để kiểm tra và điều trị chúng.
Bác sĩ có thể sẽ đề nghị sử dụng một số loại thuốc không kê đơn, ví dụ như: thuốc trung hòa axit dạng viên nhai hoặc dạng lỏng. Một số loại thuốc thông dụng thường dùng để giảm thiểu triệu chứng của ợ chua bao gồm:
- Alka-Seltzer (calcium carbonate antaxit)
- Maalox or Mylanta (aluminum and magnesium antaxit)
- Rolaids (calcium and magnesium antaxit)
Một số trường hợp nặng hơn thì phải sử dụng các loại thuốc kê đơn, như: thuốc kháng histamin H2 và thuốc ức chế bơm proton (PPIs), để kiểm soát và hạn chế axit dịch vị. Thuốc kháng histamin H2 có thể giảm đau trong thời gian ngắn và có hiệu quả với nhiều triệu chứng của GERD kể cả chứng ợ chua. Một số thuốc kháng H2 như:
- Cimetidine (Tagamet)
- Famotidine (Pepcid AC)
- Nizatidine (Axid AR)
Một số loại thuốc PPIs ( nguồn ảnh: https://www.thailandmedical.news/)Thuốc ức chế bơm proton (PPIs) bao gồm omeprazole ( Prilosec) và lansoprazole (Prevaxit). Những loại thuốc này có hiệu quả hơn thuốc kháng histamin H2 và cũng có thể điều trị chứng ợ chua hay các triệu chứng khác của GERD.
Một số phương pháp điều trị nguồn gốc thiên nhiên như men vi sinh, trà gừng và cây du trơn cũng có thể hữu ích.
Duy trì cân nặng hợp lý, sử dụng thuốc và giữ các thói quen tốt sau bữa ăn có thể làm hạn chế chứng ợ nóng, ợ chua. Tuy nhiên, nếu ợ chua hoặc các triệu chứng khác của GERD vẫn tiếp tục xuất hiện, hãy lên lịch đi khám bác sĩ của bạn. Bác sĩ có thể thực hiện một số kiểm tra để đánh giá tình trạng của bạn và quyết định phương án điều trị tốt nhất.
