Chế độ ăn ketogenic - hay gọi tắt là chế độ ăn keto - là một chế độ ăn rất ít tinh bột và đường (carbohydrat), nhiều chất béo nhằm đưa cơ thể vào trạng thái trao đổi chất ketosis, trong đó xeton (một chất hữu cơ) từ chất béo sẽ thay thế vai trò của carbohydrate để sản sinh ra năng lượng nuôi dưỡng cơ thể. ...

Không chỉ là một cách giảm cân nhanh chóng, chế độ ăn keto còn là chế độ ăn kiêng phổ biến giúp cải thiện một số bệnh lý như đái tháo đường và bệnh tim mạch.

Một số bằng chứng cho thấy chế độ ăn keto cũng có thể giúp cải thiện bệnh gút. Bệnh gút là một bệnh lý đặc trưng bởi tình trạng viêm khớp. Theo Tổ chức Viêm khớp Hoa Kỳ (The Arthritis Foundation), bệnh gút ảnh hưởng đến 4% người trưởng thành ở đất nước này.

Trước khi áp dụng chế độ ăn keto, cần lưu ý chế độ ăn này không dành cho tất cả mọi người và chế độ ăn keto thực sự rất khắc nghiệt.

Cùng đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về chế độ ăn keto và bệnh gút, từ đó quyết định xem chế độ ăn keto có dành cho bạn hay không.

Ảnh hưởng của chế độ ăn keto đối với bệnh gút

Có nhiều ý kiến đa chiều trong nghiên cứu về ảnh hưởng của chế độ ăn keto đối với bệnh gút. Dưới đây là ý kiến của các chuyên gia.

Chế độ ăn keto có lợi cho bệnh gút không?

Câu trả lời là có khả năng. Vào năm 2017, các nhà khoa học tại Đại học Yale đã xem xét cách ketosis ảnh hưởng đến NLRP3 inflammasome, là một phức hợp protein gây ra tình trạng viêm ở bệnh gút. Các nghiên cứu trên động vật và con người cho thấy việc áp dụng chế độ ăn keto giúp giảm tình trạng viêm khớp.

Tuy đây là bằng chứng đầy hứa hẹn nhưng các nhà khoa học kết luận rằng cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi chế độ ăn keto có thể được khuyến nghị như một phương pháp điều trị bệnh gút.

Một lợi ích khác mà chế độ ăn keto có thể đem lại cho người bị bệnh gút là giảm cân. Giảm cân là cách hiệu quả nhất để giảm nồng độ axit uric và ngăn ngừa cơn gút cấp.

Chế độ ăn keto có làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút không?

Câu trả lời cũng là có khả năng. Chế độ ăn keto có nhiều thực phẩm giàu purin. Purin là một chất hóa học được cơ thể phân giải thành axit uric. Bệnh gút phát triển khi có quá nhiều axit uric trong máu.

Axit uric dư thừa có thể hình thành các tinh thể hình kim trong khớp, gây đau nhức và sưng đỏ khớp.

Chế độ ăn tốt nhất cho bệnh gút là chế độ ăn ít purin và nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo. Cùng với thuốc, chế độ ăn ít purin được khuyến nghị để giảm nguy cơ mắc bệnh gút.

Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy nguy cơ mắc bệnh gút tăng lên khi lần đầu áp dụng chế độ ăn keto do tăng nồng độ axit uric. Tuy nhiên, nguy cơ này là ngắn hạn và nó sẽ cải thiện khi cơ thể thích nghi với trạng thái ketosis.

Chế độ ăn keto có thể giúp ngăn ngừa bệnh gút?

Không. Các nghiên cứu cho rằng chế độ ăn keto có thể tác động đến nguyên nhân của tình trạng viêm để dự phòng các triệu chứng cấp tính của bệnh gút. Tuy nhiên, nó không được chứng minh là có thể ngăn ngừa bệnh này.

Chế độ ăn keto có an toàn không?

Chế độ ăn keto thường được coi là an toàn với những người khỏe mạnh và  đặc biệt có lợi cho những người mắc một số bệnh lý nhất định như:

  • Đái tháo đường típ 2
  • Tình trạng kháng insulin
  • Béo phì
  • Hội chứng buồng trứng đa nang (Polycystic ovary syndrome – PCOS)

Chuyển sang chế độ ăn keto và trạng thái ketosis có thể gây ra các tác dụng phụ, bao gồm các triệu chứng giống như cúm. Những triệu chứng này thường được gọi là “bệnh cúm ít carb” hoặc “bệnh cúm keto”. Chúng thường tồn tại trong thời gian ngắn và cải thiện khi cơ thể đã quen với chế độ ăn kiêng này.

Các tác dụng phụ thường gặp khác như:

  • Nhức đầu
  • Mệt mỏi
  • Buồn nôn
  • Tình trạng “Sương mù não” (Brain fog)
  • Chuột rút ở chân
  • Hơi thở hôi
  • Táo bón hoặc tiêu chảy

Nếu các triệu chứng vẫn tiếp tục, hãy tìm đến bác sĩ để được tư vấn.

Chế độ ăn keto có an toàn cho người bị bệnh gút không?

Hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi lớn nào trong chế độ ăn.

Thực phẩm giàu purin, đặc biệt là thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, làm tăng nguy cơ xuất hiện cơn gút cấp lên gần 5 lần. Mặc dù chế độ ăn keto có nhiều biến thể khác nhau nhưng chúng đều sử dụng thực phẩm có hàm lượng purin cao.

Kiểm soát bệnh gút

Kiểm soát bệnh gút bằng kết hợp việc sử dụng thuốc, thay đổi chế độ ăn uống và lối sống.

Thuốc chữa bệnh gút bao gồm thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) và corticosteroid. Chúng được sử dụng để giảm bớt các triệu chứng viêm, đau của cơn gút cấp, đồng thời kiểm soát nồng độ axit uric để ngăn ngừa các đợt cấp và biến chứng trong tương lai.

Chế độ ăn uống lành mạnh không có thực phẩm và đồ uống chứa nhiều purin cũng được khuyến khích với người bị bệnh gút.

Thực phẩm chứa nhiều axit uric là nguyên nhân gây cơn gút cấp gồm:

  • Thịt đỏ: thịt bò, thịt lợn, thịt cừu
  • Nội tạng: gan, lách, thận
  • Hải sản: nghêu sò, cá ngừ, cá cơm
  • Thực phẩm và đồ uống nhiều đường: bánh ngọt, kẹo, đồ uống có đường
  • Rượu

Ăn nhiều thực phẩm giàu purin có thể làm xuất hiện cơn gút cấp. Nguồn ảnh: https://creakyjoints.org/Ăn nhiều thực phẩm giàu purin có thể làm xuất hiện cơn gút cấp. Nguồn ảnh: https://creakyjoints.org/

 Một bài viết đánh giá năm 2015 cho thấy một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện cơn gút cấp. Bổ sung những thực phẩm sau vào chế độ ăn có thể có lợi:

  • Cà phê
  • Các sản phẩm từ sữa ít béo như sữa và sữa chua
  • Vitamin C

Một số biện pháp khác có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện cơn gút cấp và cải thiện các triệu chứng liên quan như:

  • Uống nước ép anh đào (cherry juice). Loại nước ép này có thể làm giảm nồng độ axit uric.
  • Uống nhiều nước. Nước giúp thận đào thải axit uric ra ngoài, rút ngắn thời gian của cơn gút cấp và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
  • Tập thể dục và duy trì cân nặng hợp lý. Giảm cân làm giảm nồng độ axit uric cũng như nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Cả hai đều là tình trạng phổ biến ở những người bị bệnh gút.

Điểm mấu chốt

Chế độ ăn keto là một chế độ ăn ít carbohydrate, nhiều chất béo. Mặc dù chế độ ăn này có một số lợi ích sức khỏe đã được chứng minh, nhưng nó không dành cho tất cả mọi người.

Đã có nhiều nghiên cứu đầy hứa hẹn về khả năng làm giảm các triệu chứng của bệnh gút bằng chế độ ăn keto, nhưng nó vẫn cần phải được nghiên cứu nhiều hơn nữa.

Nếu bạn bị bệnh gút, tốt hơn hết hãy thực hiện chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, hạn chế thực phẩm có nhiều purin, duy trì cân nặng hợp lý. Hãy nhờ bác sĩ tư vấn để có thể xác định kế hoạch quản lý bệnh gút phù hợp.

Xem thêm:

Tags:

Elite author
We always feel that we can do better and that our best piece is yet to be written.
Tất cả bài viết
BÀI VIẾT MỚI NHẤT