Phẫu thuật u xơ tử cung: Phân loại, lợi ích, rủi ro và hồi phục

Bạn có thể không cần phẫu thuật nếu u xơ không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể sẽ chỉ định phẫu thuật trong trường hợp: 

• Kinh nguyệt ra nhiều
• Ra máu giữa các kỳ kinh
• Đau bụng dưới hoặc chèn ép lên các cơ quan khác trong vùng chậu.
• Đi tiểu thường xuyên
• Bí tiểu 

Bạn cũng có thể cân nhắc lựa chọn phẫu thuật nếu muốn mang thai trong tương lai. Đôi khi, u xơ tử cung có thể làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc dẫn đến các biến chứng khác. 

Có hai phương pháp phẫu thuật để điều trị u xơ tử cung: 

• Bóc tách u xơ tử cung
• Cắt bỏ tử cung 

Phẫu thuật có thể làm giảm các triệu chứng do u xơ gây ra, nhưng cũng đi kèm với rủi ro. Bác sĩ sẽ trao đổi cụ thể với bạn từng phương pháp điều trị. Khi đó, bạn sẽ đưa ra quyết định lựa chọn phương pháp nào. 

Các phương pháp phẫu thuật u xơ tử cung

Có hai phương pháp phẫu thuật u xơ tử cung. Lựa chọn phương pháp nào còn phụ thuộc vào: 

• Kích thước khối u 
• Số lượng khối u
• Vị trí khối u
• Mong muốn có thai trong tương lai

Bóc tách u xơ tử cung 

Bóc tách u xơ tử cung có thể làm giảm chảy máu và các triệu chứng khác. Phẫu thuật này là một lựa chọn nếu bạn muốn có thai trong tương lai, hoặc nếu bạn muốn giữ lại tử cung vì một lý do nào đó. 

Khoảng 80-90% phụ nữ phẫu thuật bóc tách u xơ tử cung sẽ cải thiện các triệu chứng. Các khối u xơ không tái phát sau khi phẫu thuật, nhưng có thể sẽ xuất hiện các khối u mới. Có đến 33% phụ nữ phẫu thuật theo phương pháp này cần lặp lại thủ thuật này trong vòng 5 năm vì xuất hiện thêm khối u mới. 

Phẫu thuật này có thể được thực hiện bằng 3 cách, tùy thuộc vào số lượng, kích thước và vị trí của khối u. Để tiến hành thủ thuật này, bác sĩ sẽ tiến hành gây mê. 

Nội soi buồng tử cung 

Phương pháp này thường được chỉ định đối với những trường hợp khối u nhỏ và số lượng khối u ít. Nội soi tử cung cũng được chỉ định để loại bỏ các khối u xơ phát triển bên trong tử cung. 

Trong thủ thuật này, bác sĩ đưa một ống dài, mỏng, có đèn và camera xuyên qua âm đạo, cổ tử cung và vào tử cung. Chất lỏng được tiêm vào tử cung để mở rộng và giúp bác sĩ dễ dàng quan sát thấy các khối u.

Phẫu thuật nội soi tử cung qua đường âm đạo. Nguồn ảnh: barmadehospital.com

Sau đó, bác sĩ phẫu thuật sử dụng một thiết bị khác để lấy bỏ hoặc phá hủy khối u. Các mảnh u xơ sẽ rửa sạch bằng chất lỏng vừa được sử dụng để bơm vào tử cung. 

Với phương pháp nội soi, bạn có thể về nhà ngay trong ngày phẫu thuật. 

Mổ mở 

Thủ thuật này thường được chỉ định cho các trường hợp khối u lớn và để lại sẹo lớn hơn so với hai phương pháp còn lại. Đối với thủ thuật này, bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường ở bụng dưới và lấy bỏ khối u qua đường rạch này. 

Sau khi phẫu thuật cắt bỏ khối u ở bụng, bạn cần phải ở lại bệnh viện để theo dõi từ 1-3 ngày. Quá trình hồi phục hoàn toàn mất từ 2-6 tuần. 

Nội soi ổ bụng 

Nội soi ổ bụng được chỉ định trong các trường hợp khối u xơ nhỏ hơn và số lượng ít. Trong quá trình nội soi ổ bụng, bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch hai đường nhỏ trên bụng. Một ống nội soi được đưa vào qua đường rạch để giúp bác sĩ quan sát vùng chậu và xung quanh tử cung. Một dụng cụ khác được đưa vào qua đường rạch còn lại để loại bỏ khối u. 

Phẫu thuật u xơ tử cung bằng phương pháp nội soi ổ bụng. Nguồn ảnh: www.kjkhospital.com

Bác sĩ phẫu thuật có thể chia khối u thành nhiều phần nhỏ để dễ dàng lấy ra. Đối với thủ thuật nội soi bằng robot, bác sĩ phẫu thuật điều khiển các cánh tay robot để thực hiện thủ thuật. 

Thủ thuật nội soi này có thể yêu cầu nhập viện nhưng phục hồi nhanh hơn so với mổ mở. 

Cắt bỏ tử cung 

Cắt bỏ tử cung là loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tử cung. Thủ thuật này có thể được chỉ định trong trường hợp có nhiều u xơ tử cung, kích thước lớn và bệnh nhân không có kế hoạch mang thai trong tương lai. 

Một số phương pháp cắt bỏ tử cung: 

• Phẫu thuật cắt tử cung qua đường bụng: Bác sĩ phẫu thuật tạo một đường rạch ở bụng dưới và cắt bỏ tử cung thông qua đường rạch này.
• Cắt tử cung qua đường âm đạo: Bác sĩ cắt bỏ tử cung qua đường âm đạo. Phương pháp này có thể không phù hợp đối với những khối u xơ rất lớn.
• Cắt tử cung bằng phương pháp nội soi: Bác sĩ phẫu thuật đưa các dụng cụ và cắt bỏ tử cung thông qua các vết rạch nhỏ. Quy trình này có thể được thực hiện bằng robot. 

Bác sĩ phẫu thuật có thể giữ lại buồng trứng và cổ tử cung. Sau đó, cơ thể vẫn sẽ tiếp tục sản xuất nội tiết tố. 

Quá trình hồi phục hoàn toàn sau phẫu thuật mở bụng cắt tử cung mất từ 6-8 tuần. Đối với phương pháp nội soi và cắt tử cung qua đường âm đạo, bệnh nhân phục hồi nhanh hơn.  

Cắt bỏ tử cung là phương pháp duy nhất chữa khỏi u xơ tử cung và không còn triệu chứng. Tuy nhiên, phương pháp này khiến bạn không thể mang thai. 

Cắt bỏ nội mạc tử cung 

Cắt bỏ nội mạc tử cung không được coi là phẫu thuật, đây là thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Nó phá hủy niêm mạc tử cung, được chỉ định trong những trường hợp có khối u xơ nhỏ nằm gần niêm mạc tử cung. 

Phương pháp này không loại bỏ u xơ, nhưng giúp giảm ra máu trong chu kỳ kinh nguyệt. Thủ thuật này cũng không dành cho những phụ nữ muốn mang thai trong tương lai. 

Cắt nội mạc tử cung giúp giảm lượng máu trong chu kỳ kinh nguyệt. Nguồn ảnh: www.oowomaniya.com

Cắt bỏ nội mạc tử cung có thể được thực hiện tại phòng khám hoặc bệnh viện. Đôi khi còn được thực hiện cùng lúc với các thủ thuật khác. 

Để thực hiện thủ thuật này, bác sĩ tiến hành gây mê, gây tê tủy sống hoặc gây tê ngoài màng cứng. 

Trong quá trình thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ đưa một dụng cụ đặc biệt vào tử cung và đốt cháy niêm mạc tử cung bằng một trong các phương pháp sau: 

• Đốt điện
• Bóng nhiệt
• Sóng cao tần
• Áp đông
• Vi sóng
• Dung dịch nhiệt 

Bạn có thể về nhà ngay trong ngày làm thủ thuật. Thời gian phục hồi sẽ phụ thuộc vào phương pháp thực hiện thủ thuật. 

Cắt bỏ nội mạc tử cung là một phương pháp rất hiệu quả trong việc điều trị ra máu nhiều trong thời kỳ kinh nguyệt do u xơ tử cung.  

Phẫu thuật u xơ tử cung mang lại những lợi ích gì?

Phẫu thuật u xơ và cắt bỏ nội mạc tử cung có thể cải thiện các triệu chứng như ra máu nhiều và đau bụng. Cắt bỏ tử cung là một giải pháp triệt để cho hầu hết các triệu chứng liên quan đến u xơ tử cung.  

Phẫu thuật u xơ tử cung có nguy hiểm không?

Tất cả các phương pháp điều trị u xơ tử cung đều tương đối an toàn, tuy nhiên, bệnh nhân vẫn có nguy cơ phải đối mặt với:  

• Chảy máu sau mổ
• Nhiễm trùng
• U xơ tử cung tái phát và cần điều trị lại.
• Tổn thương các cơ quan khác trong ổ bụng, chẳng hạn như bàng quang hoặc ruột.
• Việc hình thành mô sẹo có thể tạo ra các dải liên kết các cơ quan và mô với nhau.
• Các vấn đề về tiêu hóa hoặc tiết niệu
• Vấn đề về sinh sản
• Biến chứng trong thai kỳ
• Có thể phải cắt bỏ hoàn toàn tử cung. 

Nội soi ổ bụng ít gây chảy máu và các biến chứng khác so với mổ mở. 

Phẫu thuật và khả năng mang thai

Phẫu thuật u xơ tử cung ảnh hưởng đến khả năng sinh con như thế nào còn phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật. Bệnh nhân sẽ không thể mang thai nữa nếu cắt bỏ tử cung. Trong trường hợp chỉ phẫu thuật bóc tách u xơ, bạn vẫn có thể mang thai trong tương lai. 

Khả năng mang thai còn phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật. Nguồn ảnh: www.cdc.gov

Sau khi cắt bỏ nội mạc tử cung, khả năng có thai không cao nhưng bạn vẫn nên sử dụng các biện pháp tránh thai. Điều này là do thủ thuật này loại bỏ lớp nội mạc tử cung, nơi trứng bám vào và làm tổ. Nếu có thai trong khoảng thời gian này, nguy cơ sảy thai cao hơn và bạn cũng có thể gặp phải các tai biến sản khoa khác.  

Sau khi tiến hành phẫu thuật để điều trị u xơ tử cung, bạn nên chờ ít nhất 3 tháng hoặc lâu hơn trước khi bắt đầu thụ thai. Khoảng thời gian đó đảm bảo tử cung đã phục hồi hoàn toàn. 

Một số phương pháp điều trị khác

Phẫu thuật không phải là cách duy nhất để điều trị u xơ tử cung. Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng do u xơ tử cung gây ra, nhưng không thể loại bỏ khối u. Một số phương pháp điều trị khác như: 

Điều trị bằng thuốc 

• Thuốc chống viêm không steroid như Ibuprofen (Advil, Motrin) và Naproxen (Aleve, Naprosyn) có tác dụng giảm đau.
• Thuốc tránh thai và các loại phương pháp ngừa thai nội tiết tố khác như vòng tránh thai giải phóng progestin có thể cải thiện tình trạng ra máu nhiều.
• Thuốc chống nội tiết tố như progestin hoặc danazol có tác dụng làm giảm lượng hormone estrogen, từ đó có tác dụng điều trị u xơ tử cung.
• Thuốc tương tự hormon giải phóng gonadotropin (Lupron, Synarel) ngăn chặn cơ thể sản xuất estrogen và progesterone, làm teo nhỏ các khối u xơ. Bác sĩ cũng có thể kê đơn những loại thuốc này để làm nhỏ khối u trước khi phẫu thuật. 
• Axit tranexamic (Lysteda) có tác dụng giảm triệu chứng ra máu nhiều trong kỳ kinh nguyệt.

Các thủ thuật không xâm lấn 

• Phẫu thuật bằng sóng siêu âm hội tụ có hướng dẫn bằng hình ảnh cộng hưởng từ (MRI): Sử dụng sóng siêu âm được hướng dẫn bởi máy quét MRI để làm nóng và phá hủy các khối u xơ qua da.
• Thuyên tắc động mạch tử cung: Đưa các hạt nhỏ vào các động mạch cấp máu cho tử cung. Cắt đứt nguồn cấp máu đến các khối u khiến chúng nhỏ lại.
• Các thủ thuật ly giải cơ (chẳng hạn như Acessa) làm phá hủy các khối u và nguồn cấp máu cho chúng bằng cách sử dụng các nguồn nhiệt như dòng điện hoặc tia laser. 
• Phương pháp áp lạnh làm đông cứng các khối u xơ. 

Tổng kết 

Phẫu thuật có thể làm giảm đau, ra máu nhiều và các triệu chứng khó chịu khác do u xơ tử cung gây ra. Các phương pháp này có thể có rủi ro. Và nếu cắt bỏ tử cung, bạn sẽ không thể sinh con được nữa. 

Trao đổi với bác sĩ về tất cả các phương pháp điều trị. Tìm hiểu kỹ lợi ích và rủi ro của từng phương pháp trước khi đưa ra quyết định điều trị. 

Xem thêm:

• U xơ tử cung: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị