Tổng quan
Ráy tai là gì?
Ráy tai được cơ thể tạo ra để bảo vệ tai. Ráy tai vừa có tác dụng bôi trơn vừa có tính kháng khuẩn. Thông thường ráy tai cũ được di chuyển qua ống tai nhờ cử động của hàm như nhai, trong khi da trong ống tai phát triển từ trong ra ngoài. Khi đến bên ngoài tai, nó sẽ bong ra.
Ráy tai được tạo ra ở phần ngoài của ống tai, không phải ở sâu bên trong tai. Ráy tai được tạo thành từ các tế bào da chết và lông kết hợp với sự tiết dịch từ hai tuyến khác nhau.
Khi nào ráy tai gây giảm thính lực?
Ráy tai gây ảnh hưởng tới thính lực khi nó tích tụ trong ống tai nhiều tới mức gây bít tắc và làm cản trở âm thanh truyền tới màng nhĩ. Thông thường hầu hết mọi người có thể không bao giờ cần làm sạch tai. Tai được cấu tạo để có khả năng tự làm sạch. Ráy tai tích tụ và tắc nghẽn thường xảy ra khi mọi người sử dụng các vật dụng như tăm bông hoặc ghim tóc để cố gắng làm sạch tai của mình. Điều này chỉ đẩy ráy tai vào sâu hơn trong tai và cũng có thể gây tổn thương cho tai.
Các biến chứng có thể xảy ra do ráy tai bít tắc lỗ tai
Nếu không được điều trị, ráy tai quá nhiều có thể khiến các triệu chứng tắc ráy tai trở nên tồi tệ hơn. Những triệu chứng này có thể bao gồm mất thính giác, kích ứng tai... Ráy tai tích tụ cũng có thể khiến khó nhìn vào sâu bên trong tai, điều này có thể dẫn đến các vấn đề tiềm ẩn không được chẩn đoán.
Màu sắc của ráy tai có ý nghĩa gì không?
Ráy tai bình thường có nhiều màu sắc, nhưng đôi khi màu sắc của ráy tai cũng phản ánh một số bất thường. Đầu tiên bạn phải xem xét mình có ráy tai ướt hay ráy tai khô.
Ráy tai ướt thường có màu vàng nhạt, màu mật ong hay màu nâu cam. Ráy tai ướt thường dính. Ráy tai khô có thể có màu trắng hoặc xám và dễ bong.
Nhìn chung trong cả hai trường hợp, ráy tai có màu sẫm hơn là ráy tai cũ. Nó thường chứa bụi và tiếp xúc với không khí nhiều hơn.
Nếu ráy tai của bạn chảy ra nhiều hơn, chẳng hạn như có mủ trắng hoặc xanh hoặc đóng cục trên gối sau khi ngủ thì bạn nên đi khám. Bạn cũng nên đến gặp bác sĩ nếu thấy ráy tai có máu hoặc có màu đen.
Có một điều thú vị khác liên quan đến việc có ráy tai ướt hoặc khô là phần lớn người gốc Châu Âu và Châu Phi có ráy tai ướt, phần lớn người Châu Á, Đông Á và thổ dân Mỹ có ráy tai khô. Điều này là do sự khác biệt về gen. Ngoài ra, những người có ráy tai ướt có thể cần chất khử mùi. Những người có ráy tai khô thiếu một chất hóa học làm cho mồ hôi có mùi.
Triệu chứng và nguyên nhân
Các triệu chứng của sự tích tụ và tắc nghẽn ráy tai
Các triệu chứng của tình trạng này bao gồm:
- Cảm giác đầy ráy, tức nặng ở trong tai.
- Đau tai.
- Nghe kém dần.
- Ù tai.
- Cảm giác ngứa trong tai.
- Chảy dịch hoặc có mùi hôi từ tai.
- Chóng mặt.
Chẩn đoán và xét nghiệm
Những ai bị ráy tai bít tắc lỗ tai?
Ráy tai tích tụ có thể xảy ra với bất kỳ ai, uớc tính gặp ở khoảng 10% trẻ em và 5% người lớn khỏe mạnh.
Tuy nhiên, nó có nhiều khả năng xảy ra ở:
- Những người sử dụng máy trợ thính, nút tai hoặc tai nghe.
- Những người có nhiều lông tai hoặc những người mắc một số bệnh lý về da.
- Những người nhét tăm bông hoặc các vật dụng khác vào tai.
- Người cao tuổi.
- Người bị khuyết tật.
- Những người có ống tai có hình dạng bất thường cản trở quá trình loại bỏ ráy tai tự nhiên.
Trẻ em
Tai trẻ em bình thường vẫn sản xuất ra ráy tai. Trừ khi chúng tiết ra quá nhiều, bạn nên cẩn thận trong việc vệ sinh tai của chúng. Chỉ sử dụng khăn để lau bên ngoài. Đừng lo lắng về điều đó trừ khi có dấu hiệu cho thấy con bạn đang bị khó chịu bởi sự tích tụ ráy tai. Những dấu hiệu này có thể bao gồm kéo hoặc giật tai, nhét đồ vật vào tai hoặc các vấn đề về thính giác. Nếu điều này xảy ra, hãy đưa trẻ đi khám.
Người cao tuổi
Người lớn tuổi có thể bị tích tụ ráy tai nếu họ đeo máy trợ thính. Họ cũng có thể không chú ý đến tai của mình. Ráy tai tích tụ có thể gây mất thính lực đáng kể và cần được giải quyết.
Làm thế nào để phát hiện tình trạng ráy tai bít tắc lỗ tai?
Bác sĩ có thể khám tai, quan sát bên trong ống tai bằng một dụng cụ đặc biệt, được gọi là kính soi tai, để xem có hiện tượng tích tụ ráy tai hay không.
Điều trị
Loại bỏ ráy tai bằng dụng cụ. Nguồn ảnh: archive.attn.comĐiều trị
Ráy tai có thể được loại bỏ bằng nhiều cách. Một số phương pháp này có thể được thực hiện tại nhà.
Bạn có thể làm sạch bên ngoài tai bằng cách dùng khăn sạch để lau. Không vò vải và đẩy nó vào trong ống tai.
Bạn có thể sử dụng dung dịch để hòa tan ráy tai. Một số loại hay được sử dụng:
- Dầu khoáng.
- Dầu trẻ em.
- Glyxerin.
- Oxy già hoặc thuốc nhỏ tai dựa trên peroxide (chẳng hạn như Debrox®).
- Nước muối.
Với những dung dịch này, bạn nhỏ vài giọt vào bên tai bị tổn thương bằng ống nhỏ giọt và nằm nghiêng về phía đối diện để dung dịch có thể nhỏ vào bên tai bị đau của bạn. Bạn có thể lấy một miếng bông, thấm dung dịch trên, đặt vào tai có ráy, để dung dịch thấm dần vào trong tai.
Một cách khác là bơm dịch vào tai. Nghĩa là sử dụng một bơm tiêm để rửa sạch ống tai bằng nước hoặc dung dịch muối. Nói chung, điều này được thực hiện sau khi ráy tai đã được làm mềm hoặc hòa tan bằng dung dịch hòa tan ráy tai.
Cuối cùng, bác sĩ có thể loại bỏ ráy tai theo cách thủ công bằng các dụng cụ đặc biệt. Bác sĩ có thể sử dụng thìa, kẹp hoặc dụng cụ hút để lấy ráy tai.
Lưu ý: Không nên dùng dung dịch nhỏ tai nếu bạn bị thủng màng nhĩ hoặc có tổn thương ống tai khác.
Không nên làm sạch tai theo các cách sau
Không tự sử dụng thiết bị hút ráy tai ở nhà. Chúng không hiệu quả với hầu hết mọi người và không được khuyến khích.
Ngoái tay được cho là cách loại bỏ ráy tay, tuy nhiên chúng ko hiệu quả vì có thể gây ra các tổn thương như thủng màng nhĩ, xước ống tai.
Phòng bệnh
Làm thế nào để có thể ngăn ráy tai bít tắc lỗ tai?
Đừng nhét bất cứ thứ gì vào tai để làm sạch chúng. Chỉ sử dụng tăm bông ở bên ngoài tai. Nếu bạn phải lấy ráy tai tại phòng khám nhiều hơn một lần một năm, bạn nên hỏi bác sĩ để được tư vấn những biện pháp ngăn ngừa ráy tai tích tụ.
Lưu ý
Hãy nhớ rằng, ráy tai không phải là bẩn và mất vệ sinh. Nó được tạo ra để giúp tai không bị nhiễm trùng. Tuy nhiên, ráy tai tích tụ quá nhiều có thể gây ra các vấn đề như gây khó chịu cho tai và làm giảm khả năng nghe. Chỉ nên thực hiện các biện pháp an toàn như: làm sạch bên ngoài tai và dùng dung dịch làm mềm ráy tai. Nếu cần loại bỏ ráy tai bằng dụng cụ, bạn nên đi khám.
