Thông thường, u nguyên bào thần kinh có nguồn gốc từ trong mô của tuyến thượng thận. Các tuyến hình tam giác này nằm trên đỉnh thận và sản xuất các hoóc môn có tác dụng kiểm soát nhịp tim, huyết áp và các chức năng quan trọng khác của cơ thể. U nguyên bào thần kinh cũng có thể bắt nguồn ở các khu vực khác của cơ thể nơi có các cụm tế bào thần kinh như ở bụng, ngực hoặc cổ. Ung thư có thể lây lan qua đường máu và phát triển (di căn) ở các bộ phận khác của cơ thể như các hạch bạch huyết, xương, phổi và gan.
Hầu hết tất cả các trường hợp u nguyên bào thần kinh xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 5 tuổi. Kết quả điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm tuổi, mức độ và đặc điểm của khối u.
Dấu hiệu và triệu chứng
Các dấu hiệu của u nguyên bào thần kinh có thể khác nhau, tùy thuộc vào vị trí ban đầu của khối u, mức độ phát triển và tình trạng di căn đến các bộ phận khác của cơ thể nếu có.
Các triệu chứng ở giai đoạn đầu thường mơ hồ như:
- Hay cáu gắt
- Đau
- Táo bón hoặc tiêu chảy
- Bụng phình to
- Mệt mỏi
- Chán ăn, sụt cân
- Quầng thâm quanh mắt
- Suy nhược cơ thể
- Sốt
Vì những triệu chứng ban đầu này tiến triển chậm và giống với các triệu chứng của những bệnh thông thường khác ở trẻ em nên khó để chẩn đoán được u nguyên bào thần kinh.
Nếu khối u phát triển to, chèn ép các mô lân cận hoặc ung thư lan sang các khu vực khác, các triệu chứng khác nhau có thể xuất hiện.
Khối u nguyên bào thần kinh ở trẻ em. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.comỞ trẻ nhỏ, u nguyên bào thần kinh thường được phát hiện khi cha mẹ hoặc bác sĩ cảm thấy có một khối bất thường hoặc khối u ở đâu đó trong cơ thể của trẻ, thường gặp nhất là ở bụng hoặc ở cổ, ngực và những nơi khác.
Nguyên nhân
Nguyên nhân có thể do khiếm khuyết trong gen của các nguyên bào thần kinh, Nguồn ảnh: https://www.pinterest.comU nguyên bào thần kinh xảy ra khi các nguyên bào thần kinh phát triển và phân chia mất kiểm soát thay vì phát triển thành các tế bào thần kinh. Các chuyên gia tin rằng một khiếm khuyết trong gen của nguyên bào thần kinh khiến nó phân chia bất thường. Hiếm khi gặp tình trạng di truyền từ cha mẹ sang con cái ở bệnh này.
Chẩn đoán u nguyên bào thần kinh như thế nào?
Nếu nghi ngờ u nguyên bào thần kinh, các bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm để chẩn đoán xác định và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các triệu chứng. Các xét nghiệm có thể bao gồm:
- Xét nghiệm nước tiểu và xét nghiệm máu
- Chẩn đoán hình ảnh (Xquang, chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ (MRI) và siêu âm)
- Sinh thiết (lấy một mẫu mô nhỏ để làm mô bệnh học)
- Chọc hút và sinh thiết tủy xương
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy đó là u nguyên bào thần kinh, các bác sĩ sẽ phân loại bệnh thành nguy cơ thấp, nguy cơ trung bình hoặc nguy cơ cao, được gọi là giai đoạn . Để làm điều này, bác sĩ sẽ đánh giá tuổi của đứa trẻ, khu vực bị ảnh hưởng bởi ung thư và kết quả của các xét nghiệm chẩn đoán từ các tế bào u nguyên bào thần kinh.
Bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp xạ hình toàn thân (MIBG scan). Trong phương pháp này, chất phóng xạ liều thấp được gắn và các phân tử (MIBG), sau đó được tiêm vào trong cơ thể. Tế bào u nguyên bào thần kinh sẽ hấp thụ MIBG. Trong quá trình chụp, các bác sĩ có thể nhìn thấy vị trí của các tế bào ung thư trong cơ thể. Các bác sĩ cũng có thể sử dụng phương pháp chụp này để xem xét mức độ đáp ứng điều trị vì nó cho biết mức độ ung thư còn lại.
MIBG sử dụng iốt phóng xạ liều cao có thể điều trị u nguyên bào thần kinh. Sau khi được tiêm, nó phát ra các bức xạ đến các tế bào u nguyên bào thần kinh và tiêu diệt chúng.
U nguyên bào thần kinh được điều trị như thế nào?
Các bác sĩ điều trị u nguyên bào thần kinh như thế nào phụ thuộc vào giai đoạn và tình trạng di căn của khối u.
Các bác sĩ sẽ theo dõi sát những bệnh nhân nguy cơ thấp và làm xét nghiệm định kỳ để đánh giá sự tiến triển của khối u. Đôi khi, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật nhằm loại bỏ khối u.
Ở những bệnh nhân nguy cơ trung bình sẽ cần điều trị bằng hóa chất và cũng có thể phải phẫu thuật. Một số có thể xem xét xạ trị.
Bệnh nhân nguy cơ cao cần được điều trị lâu dài và tích cực hơn bao gồm phẫu thuật cắt bỏ khối u, xạ trị, hóa trị, cấy ghép tế bào gốc và liệu pháp miễn dịch. Các nghiên cứu đang được thực hiện để đánh giá xem liệu điều trị MIBG có cải thiện cơ hội khỏi bệnh của trẻ hay không.
Sự chăm sóc của gia đình
Việc được thông báo rằng con bạn bị u nguyên bào thần kinh có thể gây những cú sốc về tinh thần và việc điều trị ung thư có thể gây gánh nặng về kinh tế cho bất kỳ gia đình nào.
Các bậc cha mẹ thường phải cố gắng để giải thích với một đứa trẻ bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Không có lời giải thích nào là hoàn hảo nhưng các chuyên gia đồng ý rằng tốt nhất hãy thành thật. Sử dụng các từ ngữ mà con bạn có thể hiểu và xem xét biến chuyển về cảm xúc, tâm lý của con. Cung cấp thêm các thông tin nếu con bạn cần nhưng không cung cấp quá nhiều. Hãy nói rõ rằng căn bệnh này không phải do bất cứ điều gì con đã làm hoặc không làm.
Khi giải thích cách điều trị, hãy chia nhỏ thành các bước có thể làm cho việc điều trị bớt đáng sợ hơn. Ví dụ:
- Chúng ta sẽ cần đến khám nhiều bác sĩ khác nhau.
- Một chiếc máy đặc biệt sẽ chụp ảnh cơ thể.
- Con có thể cần một cuộc phẫu thuật, nhưng bố mẹ sẽ có mặt khi con thức dậy.
Đôi khi, các bậc phụ huynh có thể cảm thấy bất lực. Nhưng các phụ huynh đóng một vai trò lớn trong việc điều trị của con. Tìm hiểu càng nhiều càng tốt về u nguyên bào thần kinh và cách điều trị bệnh. Điều này sẽ giúp bạn khi bàn bạc với các bác sĩ để đưa ra quyết định điều trị và giúp con bạn hợp tác tốt hơn với các xét nghiệm và phương pháp điều trị. Đừng ngại đặt câu hỏi cho các bác sĩ.
Cha mẹ cần chăm sóc tốt bản thân để có thể hỗ trợ con cái một cách tốt nhất. Và bạn không cần lo lắng vì phải chăm sóc một mình. Các bác sĩ, y tá, nhân viên bệnh viện luôn sẵn sàng trợ giúp bạn và con bạn.
Trong và sau khi điều trị, bạn nên tham gia vào các nhóm chung của các bậc cha mẹ có con cái đang phải đương đầu với bệnh ung thư. Có những nhóm dành riêng cho cha mẹ của trẻ em bị u nguyên bào thần kinh. Bác sĩ có thể sẽ gợi ý cho bạn.
