Hậu môn là lỗ ở dưới cùng của ruột, nơi phân thoát ra ngoài. Ung thư hậu môn hiếm gặp, nhưng khi nó xảy ra, nó có thể di căn sang các bộ phận khác. Một số dạng không phải ung thư hậu môn cũng có thể chuyển thành ung thư theo thời gian. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng và yếu tố nguy cơ nào dưới đây, hãy đi khám ngay
Các loại ung thư hậu môn
Có nhiều dạng ung thư hậu môn khác nhau, mỗi dạng được xác định bởi loại u đang phát triển. Khối u là sự phát triển bất thường trong cơ thể. Các khối u có thể lành tính hoặc ác tính. Các khối u ác tính có thể di căn sang các bộ phận khác của cơ thể nếu không được điều trị. Các loại khối u:
Các khối u lành tính. Các khối u lành tính không phải ung thư như polyp, da thừa, u tế bào hạt và mụn cóc sinh dục
Tiền ung thư. Thuật ngữ này mô tả các khối u lành tính có thể tiến triển thành ác tính theo thời gian, thường gặp là tân sinh trong biểu mô hậu môn (AIN) và tân sinh biểu mô vảy hậu môn (ASIL).
Ung thư biểu mô tế bào vảy. Đây là loại ung thư hậu môn phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, loại này chiếm 9/10 các trường hợp. Những khối u ác tính này do các tế bào vảy (tế bào lót ống hậu môn) bất thường gây ra.
Bệnh Bowen. Còn được gọi là ung thư biểu mô tế bào vảy tại chỗ, được đặc trưng bởi các tế bào bất thường trên lớp niêm mạc hậu môn chưa xâm lấn vào các lớp sâu hơn.
Ung thư biểu mô tế bào đáy. Đây là một loại ung thư da thường ảnh hưởng đến làn da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Do đó, đây là một dạng ung thư hậu môn rất hiếm gặp.
Ung thư biểu mô tuyến. Đây là một dạng ung thư hiếm gặp, phát sinh từ các tuyến xung quanh hậu môn.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh ung thư hậu môn?
Ung thư hậu môn là do sự phát triển của các tế bào bất thường trong cơ thể. Các tế bào bất thường này tăng trưởng và phát triển không kiểm soát nhân lên và tạo thành khối u. Các tế bào ung thư có thể di căn đến các bộ phận khác của cơ thể và cản trở các chức năng bình thường khác.
Nhiễm virus HPV - một bệnh lây truyền qua đường tình dục được coi là yếu tố nguy cơ của ung thư hậu môn.
Ung thư hậu môn cũng có thể do các bệnh ung thư từ các cơ quan khác trong cơ thể di căn đến hậu môn.
Các triệu chứng của ung thư hậu môn là gì?
Các triệu chứng ung thư hậu môn có thể tương tự như các triệu chứng của bệnh trĩ, hội chứng ruột kích thích và nhiều bệnh đường tiêu hóa bao gồm các triệu chứng:
- Thay đổi thói quen đi đại tiện
- Thay đổi khuôn phân: phân dẹt
- Chảy máu từ trực tràng
- Đau rát vùng hậu môn hoặc sờ thấy khối u gần hậu môn
- Tiết dịch từ hậu môn hoặc ngứa
Nếu bạn không chắc chắn nguyên nhân gây ra các triệu chứng này, hãy đi khám ngay. Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh.
Các yếu tố nguy cơ của ung thư hậu môn
Chỉ khoảng 0,2 % ung thư hậu môn có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác. Các yếu tố nguy cơ của bệnh:
Nhiễm vi rút HPV
HPV là một nhóm vi rút lây truyền qua đường tình dục và vẫn tồn tại trong cơ thể sau khi nhiễm bệnh. HPV hiện diện trong hầu hết các trường hợp ung thư hậu môn. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu của ung thư cổ tử cung trước khi có xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung.
HIV
HIV làm tăng nguy cơ bị ung thư hậu môn vì nó làm suy giảm hệ miễn dịch của người bệnh.
Hoạt động tình dục
Có nhiều bạn tình và quan hệ tình dục qua đường hậu môn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư hậu môn. Quan hệ không đeo bao cao su cũng làm tăng nguy cơ ung thư hậu môn do tăng nguy cơ nhiễm HPV.
Hút thuốc
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ bị ung thư hậu môn. Nguồn ảnh: aaoNhững người hút thuốc có khả năng cao bị ung thư hậu môn, ngay cả khi họ đã bỏ thuốc.
Suy giảm hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể không có khả năng chống lại các tế bào ung thư. Tình trạng này phổ biến nhất ở những người nhiễm HIV, những người dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc những người đã cấy ghép nội tạng.
Tuổi già
Hầu hết các trường hợp ung thư hậu môn xảy ra ở những người trên 50 tuổi.
Ung thư hậu môn được chẩn đoán như thế nào?
Ung thư hậu môn thường có triệu chứng chảy máu trực tràng. Những người bị chảy máu, ngứa hoặc đau ở hậu môn cần đi khám ngay trước khi ung thư hậu môn tiến triển qua giai đoạn I. Trong các trường hợp khác, ung thư hậu môn được chẩn đoán trong các lần khám sức khỏe định định kỳ.
Khám trực tràng kỹ thuật số có thể phát hiện một số trường hợp ung thư biểu mô. Đây thường là một phần của thăm khám tuyến tiền liệt ở nam giới. Khám trực tràng bằng tay, trong đó bác sĩ đưa ngón tay vào hậu môn để cảm nhận các khối u bất thường vùng chậu.
Thăm trực tràng để phát hiện ung thư hậu môn. Nguồn ảnh: mjaXét nghiệm phết tế bào hậu môn cũng có thể được chỉ định để chẩn đoán ung thư hậu môn. Thủ thuật này được thực hiện bằng cách sử dụng một tăm bông lớn để thu thập các tế bào từ niêm mạc hậu môn sau đó phết lên lam kính để tìm các bất thường.
Bác sĩ cũng có thể sinh thiết tế bào hoặc mô để chẩn đoán ung thư nếu phát hiện thấy bất thường.
Điều trị ung thư hậu môn như thế nào?
Không có cách chữa khỏi ung thư hậu môn, nhưng nhiều người được chẩn đoán sớm vẫn tiếp tục sống khỏe mạnh. Tùy thuộc vào độ tuổi và giai đoạn ung thư, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho người bệnh.
Hóa trị liệu
Hóa trị có thể được sử dụng để tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chúng phát triển. Thuốc điều trị có thể dùng đường tiêm hoặc uống. Bệnh nhân cũng có thể sử dụng thuốc giảm ngắt quãng để kiểm soát các triệu chứng.
Phẫu thuật
Phẫu thuật cắt bỏ khối u thường được chỉ định cho 1 khối u ở hậu môn chưa xâm lấn các mô xung quanh. Phương pháp này phổ biến nhất với những người có ung thư ở phần dưới của hậu môn và chưa lan đến các cấu trúc lân cận. Phương pháp này có hiệu quả tốt nhất ở các bệnh ung thư ở giai đoạn đầu và các khối u nhỏ.
Phẫu thuật cắt cụt trực tràng đường bụng – tầng sinh môn là một phẫu thuật xâm lấn hơn. Phẫu thuật này được chỉ định cho những bệnh nhân không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị khác hoặc bệnh ở giai đoạn muộn. Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường ở bụng để cắt bỏ hậu môn, trực tràng hoặc các bộ phận của đại tràng xích ma. Phẫu thuật này loại bỏ toàn bộ phần dưới của đường tiêu hóa nên các bác sĩ sẽ đưa một đoạn đại tràng ra thành bụng để làm hậu môn nhân tạo
Phẫu thuật cắt cụt trực tràng đường bụng – tầng sinh môn. Nguồn ảnh: wikimediacommonsLiệu pháp thay thế
Xạ trị phổ biến đối với nhiều dạng ung thư, bao gồm cả ung thư hậu môn. Tia X và các tia bức xạ khác được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư mặc dù chúng cũng có thể tiêu diệt các tế bào khỏe mạnh xung quanh. Phương pháp điều trị này không xâm lấn và thường kết hợp với các phương pháp điều trị khác.
Tiên lượng cho bệnh ung thư hậu môn
Nhiều bệnh nhân có thể sống lâu, sống khỏe mạnh sau khi được chẩn đoán bệnh. Phát hiện sớm để việc điều trị đạt được hiệu quả cao.
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ tỷ lệ sống sót sau 5 năm của những bệnh nhân bị ung thư hậu môn là 66,9%, dựa trên dữ liệu thu thập từ năm 2007-2013. Ngoài ra, những bệnh nhân bị ung thư hậu môn khu trú có tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 81,3%.
Phòng bệnh ung thư hậu môn
Không có cách nào để ngăn ngừa ung thư hậu môn, nhưng có một số cách để giảm nguy cơ mắc bệnh:
Quan hệ tình dục an toàn
Bạn có thể thực hiện tình dục an toàn bằng cách hạn chế số lượng bạn tình, sử dụng bao cao su khi quan hệ, tránh quan hệ qua đường hậu môn và thường xuyên đi kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Bỏ thuốc lá
Ngừng hút thuốc và tránh hút thuốc lá thụ động bất cứ khi nào có thể
Tiêm phòng
Chủng ngừa 3 liều HPV được chấp thuận cho cả nam và nữ trong độ tuổi từ 9 đến 26. Việc chủng ngừa này sẽ bảo vệ mọi người khỏi một số loại HPV thường gây ra ung thư hậu môn.
Nếu bạn có nguy cơ cao bị ung thư hậu môn do các yếu tố khác như tiền sử gia đình hoặc tuổi tác, hãy nhớ trao đổi với bác sĩ về những lo lắng của bạn.
Xem thêm:
- Những cách triệt lông hậu môn tốt nhất
- Chảy máu từ hậu môn: Dấu hiệu nhận biết và thời điểm cần đi khám
- Hẹp hậu môn: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng bệnh
- Ngứa hậu môn: Nguyên nhân, biện pháp điều trị và phòng ngừa
- Đau hậu môn: Nguyên nhân và thời điểm cần đi khám
