Vùng dưới đồi, một vùng điều khiển nhỏ trong não của bạn, quyết định gửi ra lệnh: Gửi các hormone căng thẳng vào! Những hormone căng thẳng này cũng chính là những hormone kích hoạt phản ứng “đối phó hoặc né tránh” của cơ thể. Tim bạn đập nhanh, hơi thở gấp hơn và cơ bắp của bạn sẵn sàng hoạt động. Phản ứng này được tạo ra để bảo vệ cơ thể bạn trong trường hợp khẩn cấp bằng cách chuẩn bị cho bạn phản ứng nhanh chóng. Nhưng khi phản ứng căng thẳng liên tục xuất hiện, ngày này qua ngày khác, nó có thể khiến sức khỏe của bạn gặp nguy hiểm nghiêm trọng.
Ảnh hưởng của căng thẳng . Nguồn ảnh: healthline.com
Căng thẳng là một phản ứng tự nhiên của thể chất và tinh thần đối với những trải nghiệm trong cuộc sống. Mọi người đều có thể gặp căng thẳng mọi lúc mọi nơi. Bất cứ điều gì từ hoạt động hàng ngày như công việc và gia đình, đến các sự kiện nghiêm trọng trong cuộc sống như mắc bệnh, chiến tranh hoặc mất người thân yêu đều có thể gây ra căng thẳng. Đối với những tình huống trước mắt, ngắn hạn, căng thẳng có thể có lợi cho sức khỏe. Nó có thể giúp bạn đối phó với những tình huống nguy hiểm xảy ra. Cơ thể của bạn phản ứng với căng thẳng bằng cách giải phóng các hormone làm tăng nhịp tim và nhịp thở, đồng thời sẵn sàng cho các cơ hoạt động.
Tuy nhiên, nếu phản ứng căng thẳng của bạn không ngừng xảy ra và mức độ căng thẳng tăng cao lâu hơn mức cần thiết, nó sẽ gây tác hại. Căng thẳng mạn tính có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau và ảnh hưởng đến sức khoẻ. Các triệu chứng của căng thẳng mạn tính bao gồm:
- Cáu gắt
- Lo âu
- Trầm cảm
- Đau đầu
- Mất ngủ
Hệ thống thần kinh trung ương và nội tiết
Hệ thống thần kinh trung ương (TKTW) phụ trách phản ứng “đối phó hoặc né tránh” của cơ thể. Trong não, vùng dưới đồi nhận được tín hiệu, sẽ kích thích tuyến thượng thận giải phóng các hormone gây căng thẳng adrenaline và cortisol. Những hormone này làm tăng nhịp tim và đưa máu đến các khu vực cần nhất trong trường hợp khẩn cấp, như cơ, tim và các cơ quan quan trọng khác.
Khi cảm giác sợ hãi biến mất, vùng dưới đồi sẽ điều chỉnh các hệ thống hoạt động trở lại bình thường. Nếu TKTW không trở lại bình thường hoặc nếu tác nhân gây căng thẳng không biến mất, phản ứng sẽ tiếp tục.
Căng thẳng mạn tính cũng là một yếu tố dẫn đến các hành vi như ăn quá nhiều hoặc chán ăn, lạm dụng rượu hoặc ma túy, và cách ly xã hội.
Hệ hô hấp và tim mạch
Các Hormone căng thẳng ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp và tim mạch. Trong quá trình phản ứng với căng thẳng, bạn thở nhanh hơn để phân phối nhanh lượng máu giàu oxy cho cơ thể. Nếu đã có vấn đề về hô hấp như hen hoặc bệnh phổi mạn tính, căng thẳng có thể làm tăng khó thở.
Khi căng thẳng, tim sẽ đập nhanh và mạnh hơn. Hormone căng thẳng làm cho các mạch máu co lại và chuyển nhiều oxy hơn đến các cơ, do đó cơ thể sẽ có nhiều sức mạnh hơn để hành động. Nhưng điều này cũng làm tăng huyết áp.
Kết quả là, căng thẳng thường xuyên hoặc mạn tính sẽ khiến tim phải làm việc quá sức trong thời gian dài. Tăng huyết áp làm tăng nguy cơ bị đột quỵ và đau tim.
Hệ thống tiêu hóa
Khi bị căng thẳng, gan của bạn sản xuất thêm lượng đường trong máu (glucose) để cung cấp cho bạn năng lượng. Nếu bị căng thẳng mạn tính, cơ thể không thể thích nghi kịp với lượng glucose tăng thêm này. Căng thẳng mạn tính có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2.
Sự tăng của hormone, thở nhanh và tăng nhịp tim cũng có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa. Bạn có nhiều khả năng bị ợ nóng, ợ chua hoặc trào ngược axit do sự gia tăng axit trong dạ dày. Căng thẳng không gây loét (vi khuẩn có tên là Helicobacter pylori thường gây ra), nhưng nó có thể làm tăng nguy cơ mắc và nặng thêm các vết loét hiện có.
Căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến cách tiêu hoá thức ăn dẫn đến tiêu chảy hoặc táo bón. Bạn cũng có thể bị buồn nôn, nôn hoặc đau bụng.
Hệ cơ
Cơ bắp căng lên để bảo vệ bản thân khỏi bị thương khi bạn căng thẳng. Chúng có xu hướng dãn trở lại khi bạn thư giãn, nhưng nếu bạn thường xuyên bị căng thẳng, các cơ có thể không có cơ hội được thư giãn. Căng cơ gây ra đau đầu, đau lưng và vai, nhức mỏi cơ thể. Theo thời gian, điều này có thể tạo ra một thói quen không lành mạnh, bạn ngừng tập thể dục và lạm dụng thuốc giảm đau.
Tình dục và hệ thống sinh sản
Căng thẳng gây mệt mỏi cho cả cơ thể và tinh thần. Bạn bị suy giảm ham muốn tình dục khi căng thẳng liên tục. Mặc dù căng thẳng trong thời gian ngắn có thể kích thích nam giới sản xuất nhiều nội tiết tố testosterone hơn, nhưng tác động này không kéo dài.
Nếu căng thẳng tiếp tục trong một thời gian dài, mức testosterone của nam có thể giảm xuống. Điều này làm giảm sản xuất tinh trùng và gây ra rối loạn cương dương hoặc liệt dương. Căng thẳng mạn tính cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng các cơ quan sinh dục như tuyến tiền liệt và tinh hoàn.
Đối với phụ nữ, căng thẳng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Nó có thể dẫn đến kinh nguyệt không đều, rong kinh, đau bụng hơn. Căng thẳng mạn tính cũng có thể làm tăng các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh.
Hệ thống miễn dịch
Căng thẳng kích thích hệ thống miễn dịch, đó là phản ứng tích cực cho các tình huống tức thì. Sự kích thích này có thể giúp tránh nhiễm trùng và chữa lành vết thương. Nhưng theo thời gian, các hormone căng thẳng sẽ làm suy yếu hệ thống miễn dịch và làm giảm phản ứng của cơ thể đối với những tác nhân xâm nhập từ bên ngoài. Căng thẳng mạn tính dễ mắc các bệnh do vi-rút như cúm và cảm lạnh thông thường, cũng như các bệnh nhiễm trùng khác. Căng thẳng cũng có thể làm kéo dài thời gian cần để hồi phục sau khi mắc bệnh hoặc chấn thương.
Xem thêm :
- Mối liên quan giữa căng thẳng và viêm loét đại tràng
- 16 cách đơn giản để giảm căng thẳng và lo âu
- Những điều cần biết về căng thẳng?
- 10 cách đơn giản để giảm căng thẳng
- 11 Dấu hiệu của việc căng thẳng quá mức
