Thuốc Flixotide 50: Chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ và lưu ý khi dùng

Thành phần và cơ chế tác dụng

Fluticasone có chứa hoạt chất fluticasone propionate

Fluticasone propionate là một corticosteroid tổng hợp có nguyên tử fluor gắn vào khung steroid. Thuốc có tác dụng chống viêm, chống ngứa và co mạch.

Các corticosteroid giảm viêm bằng cách làm ổn định màng lysosom của bạch cầu, ức chế tập trung đại thực bào trong các vùng bị viêm, giảm sự bám dính của bạch cầu với nội mô mao mạch, giảm tính thấm thành mao mạch, giảm các thành phần bổ thể, đối kháng tác dụng của histamine và sự giải phóng kinine từ các cơ chất, giảm tăng sinh các nguyên bào sợi, giảm lắng đọng colagen và sau đó giảm tạo thành sẹo ở mô.

Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc

Thuốc được bào chế dưới dạng bình xịt với hàm lượng 50 mcg 

Mỗi 1 bình chứa:

• Fluticasone propionate 50mcg 
• Tá dược vừa đủ 

Ngoài ra thuốc còn được bào chế dưới dạng và hàm lượng sau:

• Kem 0,05%, thuốc mỡ 0,005%, thuốc xịt mũi 0,05%.
• Thuốc phun sương dùng để hít môi liều: 44 mcg, 110 mcg và 220 mcg Futicasone Propionate.
• Thuốc bột để hít liều cố định: 50 mcg/liều, 100 mcg/liều, 250 mcg/liều; thuốc bột để hít có Salmeterol Xinafoat: 100 mcg Fluticasone và 50 mcg salmeterol xinafoat; 250 mcg fluticasone và 50 mcg salmeterol xinafoate, 500 mcg fluticasone và 50 mcg salmeterol xinafoat.

Chỉ định và chống chỉ định thuốc

Chỉ định

Fluticasone được chỉ định điều trị bệnh hen

• Bệnh hen
• Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có viêm phế quản mạn 

Chống chỉ định

Fluticasone chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Dị ứng với fluticasone hoặc bất kỳ thành phần nào khác của thuốc.
• Mục đích làm giảm co thắt phế quản cấp cho người bệnh hen.
• Không dùng làm thuốc đầu tiên để điều trị cơn hen nặng hoặc những giai đoạn hen cấp khác cần phải dùng những biện pháp mạnh.

Cách dùng và liều lượng

Cách dùng 

Thao tác chuẩn bị

• Tháo nắp ống ngậm bằng cách bóp nhẹ hai bên nắp và kiểm tra bình xịt cả bên trong và bên ngoài xem có chỗ nào bị hở và ảnh hưởng đến chất lượng của thuốc bên trong hay không.
• Sau đó, để xem bình xịt có hoạt động hay không, hãy xịt thử vài nhát ngoài không khí để đánh giá tình trạng thuốc ra.

Kỹ thuật sử dụng

• Trước khi dùng thuốc nên thở càng chậm càng tốt.
• Tư thế khi dùng thuốc: đứng hoặc ngồi thẳng.
• Lắc đều bình xịt 4 – 5 lần để đảm bảo toàn bộ thành phần trong thuốc được trộn đều vào nhau.
• Giữ bình xịt thẳng đứng giữa ngón tay cái và các ngón khác, với vị trí ngón tay cái ở đáy bình, phía dưới của ống ngậm. Sau đó, thở ra hết cỡ.
• Ngậm ống kín giữa 2 hàm răng, khép hờ môi xung quanh miệng nhưng không được cắn.
• Tiếp theo, hít vào sâu và đều đặn. Khi bắt đầu hít vào hãy ấn xuống phần đỉnh của bình xịt để đưa thuốc vào trong lúc vẫn đang hít vào.
• Lấy bình xịt ra khỏi miệng và nín thở trong vài giây.
• Trường hợp theo chỉ định phải sử dụng 2 liều thuốc, chờ vài phút để hít lần tiếp theo như các bước đã được hướng dẫn ở trên.
• Sau khi sử dụng cần phải súc miệng, vệ sinh miệng sạch sẽ.
• Đậy nắp ống ngậm ngay khi không còn sử dụng để tránh bụi bẩn.

Vệ sinh bình xịt

• Tháo nắp ống ngậm (Không tháo bỏ vỏ kim loại ra khỏi vỏ nhựa)
• Vệ sinh bên trong và bên ngoài ống ngậm và vỏ nhựa bằng vải khô hoặc khăn giấy.
• Thay nắp ống ngậm

Liều dùng

Bạn cần dùng thuốc thường xuyên ngay cả khi không có triệu chứng. Flixotide chỉ được hít qua đường miệng. Nếu cảm thấy khó khăn khi hít thuốc từ bình xịt định liều thì nên sử dụng bình xịt dưới dạng hít qua buồng đệm.

Mỗi liều được thiết kế thường là 2 nhát xịt/ liều.

Trường hợp người bệnh bị hen

Thời gian bắt đầu có tác dụng điều trị là từ 4 đến 7 ngày. Tuy nhiên, một số lợi ích có thể thấy rõ sớm sau 24 giờ ở những bệnh nhân chưa dùng steroid dạng hít trước đó.

Bạn nên hỏi thêm ý kiến bác sĩ nếu thấy hiệu quả của thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn kém đi hoặc bệnh nhân cần xịt thuốc nhiều hơn bình thường.

Người lớn và thanh thiếu niên >16 tuổi

• Liều 100 – 1000mcg x 2 lần/ngày

Bệnh nhân nên sử dụng liều khởi đầu phù hợp tùy thuộc vào tình trạng của bệnh

• Nhẹ: 100 – 250mcg x 2 lần/ ngày.
• Vừa: 250 – 500mcg x 2 lần/ ngày.
• Nặng: 500 – 1000mcg x 2 lần/ ngày.

Sau đó, tùy vào đáp ứng của bệnh nhân, có thể hiệu chỉnh cho đến khi đạt được kiểm soát hay giảm đến liều thấp nhất có hiệu quả.

Lưu ý không cần hiệu chỉnh liều cho bệnh nhân cao tuổi hay người bị suy gan hoặc suy thận.

Tác dụng phụ

• Sốt, ớn lạnh, suy nhược
• Tình trạng chảy máu cam nặng
• Buồn nôn, nôn mửa, các triệu chứng cúm
• Chảy nước mũi, hoặc có vảy xung quanh lỗ mũi
• Phát ban; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi hoặc họng
• Mờ mắt, đau mắt, hoặc nhìn thấy quầng sáng quanh đèn
• Da bị đỏ, loét, hoặc có mảng trắng trong miệng hoặc cổ họng

Cần thông báo với bác sỹ nếu thấy dấu hiệu sốt khi sử dụng thuốc

Một số tác dụng phụ ít nghiêm trọng hơn có thể bao gồm:

• Nhức đầu
• Đau lưng
• Chảy máu mũi nhẹ
• Đau xoang, ho, đau họng
• Xuất hiện các vấn đề trong chu kỳ kinh nguyệt
• Cảm giác mất hứng thú trong quan hệ tình dục
• Lở loét hoặc có mảng trắng bên trong hoặc xung quanh mũi

Lưu ý 

• Ngừng thuốc đột ngột có thể làm cơn hen xuất hiện trở lại.
• Có thể gây suy tuyến thượng thận khi dùng lượng lớn thuốc và bôi trên diện rộng, dài ngày hoặc băng kín.
• Thận trọng với người bệnh suy giảm chức năng tế bào T hoặc những người bệnh đang điều trị bằng thuốc suy giảm miễn dịch khác.
• Không dùng tra mắt vì có nguy cơ bị glôcôm gây ra bởi corticosteroid.
• Khi sử dụng thuốc phun niêm mạc mũi trong điều trị viêm mũi và thuốc hít trong điều trị hen: Những người sử dụng Fluticasone Propionate vài tháng hoặc lâu hơn có thể bị nhiễm nấm Candida mũi (khi dùng thuốc phun mũi) hoặc nhiễm nấm Candida ở họng (khi dùng theo đường hít để điều trị hen).
• Nên thận trọng khi dùng corticosteroid theo đường hô hấp cho người nhiễm lao thể ẩn hoặc lao hoạt động ở đường hô hấp.
• Vì glucocorticoid ức chế quá trình lành vết thương, những người vừa mới bị loét vách mũi, phẫu thuật mũi hoặc chấn thương mũi không nên sử dụng Fluticasone Propionate cho đến khi lành vết thương.
• Khi dùng Fluticasone Propionate trên mảng da rộng không nên băng kín vì tăng nguy cơ nhiễm độc toàn thân.
• Những người bệnh bị vảy nến cần được theo dõi cẩn thận vì bệnh có thể nặng lên hoặc tạo vảy nến có mủ.
• Dùng Fluticasone Propionate trên các vết thương nhiễm khuẩn mà không cho thêm kháng sinh thích hợp có thể làm cho nhiễm khuẩn lan rộng.

Đối với trẻ em

Trẻ em dễ bị suy giảm trục tuyến yên - dưới đồi - thượng thận và mắc hội chứng dạng Cushing hơn người lớn vì tỷ lệ diện tích da/cân nặng lớn hơn. Biểu hiện của suy tuyến vỏ thượng thận bao gồm chậm lớn, không tăng cân. Do vậy, khi dùng cho trẻ em phải hạn chế ở liều tối thiểu cần thiết đủ đạt hiệu quả điều trị.

Lưu ý với phụ nữ có thai

• Khi dùng cho người mang thai có bệnh về da, nên dùng hạn chế với liều thấp nhất.
• Fluticasone propionate còn được sử dụng cho người mang thai bị bệnh hen vì hen gây thiếu oxy dẫn đến nguy hiểm cho bào thai.
• Glucocorticoid với liều điều trị bình thường có nguy cơ thấp gây quái thai ở người.
• Liều cao corticosteroid dùng toàn thân có thể có nguy cơ thấp gây giảm sản thượng thận ở trẻ sơ sinh, nhưng có lẽ không có nguy cơ này khi dùng bất kỳ một dạng nào theo đường hít, đặc biệt khi dùng Fluticasone Propionate.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Không nên bôi thuốc lên vú mẹ trước khi cho trẻ bú. Khi điều trị thuốc tại chỗ cho người mẹ cho con bú, thuốc không gây tác hại cho trẻ bú sữa mẹ.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Thuốc không có hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.

Tương tác thuốc 

Thuốc

Việc dùng nhiều loại thuốc cùng một lúc đôi khi sẽ gây ra những nguy hiểm cho bạn. Một số loại thuốc khi tương tác với fluticasone có thể làm ảnh hưởng đến nồng độ máu, khiến cho hiệu quả của thuốc bị giảm sút. Vì vậy trước khi dùng loại thuốc này, bạn cần phải báo ngay với bác sĩ nếu đang sử dụng thêm một trong số các loại thuốc sau:

• Các loại kháng sinh.
• Thuốc kháng nấm.
• Các loại thuốc kháng virus chữa HIV – AIDS.
• Thuốc steroid.

Ngoài ra, những loại thuốc được kê theo toa và không theo toa, các loại vitamin và các sản phẩm thảo dược khác cũng có thể tương tác với fluticasone. Do đó, tốt nhất là bạn hãy thông báo với bác sĩ về các loại thuốc mà mình đang sử dụng để bảo đảm an toàn cho bản thân.

Thức ăn và rượu bia

Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá. Bạn không nên uống rượu trong thời gian dùng thuốc. Bạn cần thận trọng khi dùng thuốc này với các thực phẩm.

Tình trạng sức khỏe

Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào,

Bảo quản 

• Để thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
• Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là <30 ºC.

Làm gì khi dùng quá liều; quên liều?

Xử trí khi quá liều

Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều thuốc, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm y tế địa phương gần nhất.

Xử trí khi quên một liều

Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.

Xem thêm: 

• Thuốc Flixotide (Fluticasone 125mcg): Chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ và lưu ý khi dùng