Thành phần và cơ chế tác dụng
Busulfan là tác nhân alkyl hóa hai nhóm chức, trong đó hai nhóm methanesulfonat không bền được gắn các đầu đối nhau trong một chuỗi alkyl 4-carbon. Trong môi trường nước, busulfan thủy phân để giải phóng các nhóm methanesulfonat. Quá trình này sản sinh ra ion carbon phản ứng mà chất này có thể alkyl hóa DNA. DNA bị hư hại được cho là nguyên nhân chính gây ra tính độc tế bào của busulfan.
Busulfan có tác dụng ức chế chọn lọc đến tuỷ xương. Với liều thấp, thuốc ức chế quá trình tạo bạch cầu hạt, và ở một mức độ ít hơn ức chế cả quá trình tạo tiểu cầu; nhưng rất ít tác dụng đến tế bào lympho. Với liều cao hơn, thuốc ức chế mạnh tuỷ xương. Do tính chất tác dụng chọn lọc, nên busulfan được dùng để làm nhẹ bớt các triệu chứng của bệnh bạch cầu mạn dòng tuỷ (lách bớt to, cảm giác dễ chịu, số lượng bạch cầu giảm, huyết cầu tố tăng), nhưng bệnh không khỏi và bệnh dần dần trở nên kháng thuốc.
Độ tan của busulfan trong nước là 0,1 g/L và độ pH của Busulfex đã pha loãng tới khoảng 0,5 mg/mL busulfan trong dung dịch Natri clorid 0,9% hoặc dung dịch Dextrose 5% như khuyến cáo để tiêm truyền tương ứng với độ pH của dung môi pha loãng đã dùng và ở trong khoảng 3,4 đến 3,9. Busulfex được chủ định hòa tan với dung dịch Natri clorid 0,9% hoặc dung dịch Dextrose 5% trước khi tiêm truyền tĩnh mạch.
Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc
Busulfex sử dụng qua đường truyền tĩnh mạch chậm
Dung dịch tiêm tĩnh mạch:Busulfex: 6 mg/ml (10 ml).
Giá thuốc: 4.600.000 VNĐ/lọ 10ml
Chỉ định và chống chỉ định thuốc
Chỉ định
Busulfex được sử dụng trong điều trị bệnh bạch cầu tủy xương mãn tính
Busulfex (busulfan) Injection được chỉ định dùng phối hợp với cyclophosphamid trong phác đồ điều kiện hóa trước khi ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại cho các bệnh bạch cầu tủy bào mạn tính.
Chống chỉ định
- Không dùng busulfex khi chưa chẩn đoán đúng là bị các bệnh ghi trong phần chỉ định.
- Mẫn cảm với busulfex hoặc các thành phần khác có trong thuốc.
Liều lượng và cách sử dụng
Cách sử dụng
Thuốc dùng tiêm truyền tĩnh mạch.
Liều lượng
- Người lớn : Liều thường dùng ở người lớn là 0,8 mg/kg thể trọng lý tưởng hoặc thể trọng thực tế, bất cứ cái nào thấp hơn, dùng mỗi 6 giờ trong 4 ngày (tổng là 16 liều). Đối với bệnh nhân béo phì, hoặc béo phì trầm trọng, liều Busulfex được cho dùng dựa trên thể trọng lý tưởng đã điều chỉnh.
- Trẻ em: Hiệu quả của Busulfex trong điều trị bệnh bạch cầu tủy bào mạn tính (CML) chưa được nghiên cứu một cách chuyên biệt ở trẻ em. Xem thêm thông tin ở mục Sử dụng ở các đối tượng đặc biệt – Sử dụng ở trẻ em.
Tác dụng phụ
Thuốc Busulfex gây thay đổi tâm thần
Hãy gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng như:
- Các dấu hiệu của bệnh gan (như buồn nôn, nôn ói kéo dài dai dẳng, đau bụng dữ dội, vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu)
- Thay đổi tâm thần (như trầm cảm, ảo giác, lo lắng , lú lẫn)
- Co cứng cơ
- Tăng cảm giác khát
- Tăng số lần đi tiểu
- Nhịp tim nhanh hoặc không đều
- Ho ra máu, tiểu ra máu
- Co giật
- Đau, sưng, đỏ tại vị trí tiêm truyền thuốc
- Ngất xỉu.
Lưu ý
Busulfex có thể gây ra các vấn đề liên quan đến phổi rất nghiêm trọng (có thể gây tử vong). Thông báo ngay cho bác sĩ khi bệnh nhân có các dấu hiệu bệnh phổi như đau ngực dữ dội, khó thở, ho dai dẳng.
Thuốc Busulfex có thể gây ra các bệnh ung thư khác (như bệnh bạch cầu cấp tính, các khối u). Hãy cho bác sĩ biết ngay lập tức nếu bệnh nhân nhận thấy các triệu chứng của bệnh ung thư, bao gồm xuất hiện u cục bất thường, sụt cân đột ngột.
Ngoài những tác dụng phụ hay gặp nêu trên, bệnh nhân sử dụng thuốc Busulfex có thể xảy ra các dấu hiệu khác. Khi đó, người bệnh hãy thông báo cho bác sĩ, nhân viên y tế về tính trạng của bản thân để có hướng xử trí kịp thời.
Thuốc Busulfex có thể tương tác với các loại thuốc khác, gây ảnh hưởng đến hoạt động, giảm tác dụng điều trị và tăng nguy cơ xảy ra các tác dụng không mong muốn. Do đó, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ các loại thuốc đang dùng, không sử dụng, ngừng hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào khi chưa có sự chấp thuận của bác sĩ. Sản phẩm có thể tương tác với thuốc Busulfex là: Axit nalidixic.
Lái xe và vận hành máy móc
Busulfex có thể gây các triệu chứng như buồn ngủ, mệt mỏi, do vậy có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.
Phụ nữ trong giai đoạn thai kỳ
Thời kỳ mang thai
Busulfan có thể gây ảnh hưởng xấu tới phôi thai khi cho dùng ở phụ nữ mang thai. Busulfan sinh ra các thay đổi gây quái thai ở con của chuột nhắt, chuột cống và thỏ khi cho dùng thuốc này ở thời kỳ mang thai. Các dị tật và bất thường bao gồm sự thay đổi đáng kể ở hệ cơ xương, cân nặng cơ thể, và kích cỡ. Chưa có các nghiên cứu phù hợp và có đối chứng tốt của busulfan hoặc DMA ở phụ nữ mang thai. Dung môi, DMA, cũng có thể gây hại cho phôi thai khi được cho dùng ở phụ nữ mang thai. Nếu Busulfex được sử dụng ở phụ nữ đang mang thai, hoặc nếu bệnh nhân có thai khi đang dùng Busulfex, nên báo cho bệnh nhân biết được mối nguy hiểm tiềm tàng với phôi thai. Cần thông báo cho những phụ nữ trong độ tuổi có khả năng sinh đẻ tránh có thai trong khi dùng thuốc này.
Tương tác thuốc
Thuốc
Itraconazol giảm mức thanh thải busulfan lên tới 25%, và có thể tạo ra một AUC >1500 µM•phút ở một số bệnh nhân. Tất cả các thuốc fluconazol, và odansetron 5-HT3 chống nôn (Zofran) và granisetron (Kytril) đều đã được dùng với Busulfex.
Phenytoin tăng mức thanh thải busulfan lên 15% hoặc hơn, có thể do có cảm ứng với glutathion-S-transferase. Do dược động học của Busulfex được nghiên cứu ở bệnh nhân có điều trị với phenytoin, mức thanh thải của Busulfex ở liều khuyến cáo có thể thấp hơn và có mức AUC cao hơn ở bệnh nhân không điều trị với phenytoin. Do busulfan được thải trừ từ cơ thể thông qua việc kết hợp với glutathion, việc dùng acetaminophen trước (<72 giờ) hoặc đồng thời với Busulfex có thể gây ra giảm thanh thải busulfan dựa trên đặc tính đã biết là acetaminophen làm giảm nồng độ glutathion trong máu và các mô.
Thức ăn, rượu bia và thuốc lá
Thức ăn, rượu và thuốc lá có thể tương tác với vài loại thuốc nhất
định. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và
thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có những vấn đề sức khỏe, đặc biệt là:
- Thủy đậu (bao gồm tiếp xúc gần đây).
- Herpes zoster (giời leo) –Nguy cơ bệnh nghiêm trọng ảnh hưởng đến các phần khác của cơ thể.
- Có tiền sử bệnh gút.
- Sỏi thận hoặc có tiền sử bị sỏi thận– Busulfan có thể làm tăng nồng độ axit uric trong cơ thể, gây ra bệnh gút hay sỏi thận.
- Chấn thương đầu.
- Co giật (hoặc có tiền sử động kinh)–Tiêm busulfan hoặc uống busulfan liều cao có thể gây co giật (động kinh).
- Nhiễm trùng –Busulfan có thể làm giảm khả năngcủa cơ thể chống lại nhiễm trùng.
- Bệnh Thalassemia –Busulfan có thể gia tăng áp lực trong tim ở trẻ em.
Bảo quản
Bạn nên bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá. Bạn nên nhớ rằng mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Vì vậy, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Làm gì khi dùng quá liều; quên liều?
Xử trí khi quá liều
Khi gặp phải các dấu hiệu nghi ngờ quá liều, bạn nên ngừng dùng thuốc và lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.
Xử trí khi quên liều
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, bạn hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Bạn không nên dùng gấp đôi liều đã quy định.
