Vi khuẩn Burkholderia Cepacia (Nguồn ảnh: Wikipedia)Chúng là một trong những tác nhân của bệnh cơ hội tại phổi khi hệ thống miễn dịch suy yếu. Ngoài ra, các bệnh nhân bị bệnh hồng cầu lưỡi liềm cũng là đối tượng tấn công, gây bệnh của chúng. Bệnh cảnh thường gặp do vi khuẩn này là bệnh Whitmore với tỉ lệ mắc cao nhất ở các nước nhiệt đới như Đông Nam Á, Bắc Úc.
Chủng vi khuẩn burkholderia cepacia có khả năng tồn tại trong thời gian dài với môi trường ẩm. Loại vi khuẩn này có thể lây nhiễm từ người sang người, đặc biệt dễ lây lan ở các môi trường công cộng như bệnh viện, phòng khám... Do đó, việc phát hiện và cách ly sớm những người nhiễm trùng vi khuẩn Burkholderia Cepacia là cần thiết.
Triệu chứng
Diễn biến lâm sàng của bệnh Whitmore rất đa dạng, có thể gặp các dấu hiệu sau:
- Nhiễm trùng ở phổi: ban đầu là viêm phổi, sau tiến triển nặng dần thành áp xe phổi, viêm mủ màng phổi với các triệu chứng thường thấy như:
- Sốt cao
- Ho kèm đờm vàng, xanh, quánh, đôi khi có máu
- Đau ngực
- Mệt mỏi, chán ăn
- Nhiễm trùng máu
- Sốt cao, rét run
- Buồn nôn, nôn
- Đi ngoài nhiều
- Khó thở
- Đau cơ khớp
- Sưng hạch
- Ho đờm
- Áp xe ở nhiều nơi như: gan, phổi, cơ, khớp…
- Trụy tim mạch
- Tử vong
- Ngoài những trường hợp biểu hiện bệnh rầm rộ cũng có những bệnh nhân mắc bênh Whitmore thể ấn, không có triệu chứng. Bệnh cảnh này rất khó chẩn đoán, phát hiện. Chỉ chẩn đoán được khi có xét nghiệm và yếu tố dịch tễ liên quan.
Ổ áp xe vùng hàm mặt gặp trong bệnh whitmore ( Nguồn ảnh: Cambridge University Press)
Chẩn đoán
Chẩn đoán bệnh whitmore khi bệnh nhân có các dấu hiệu gợi ý, có sinh sống và đi qua vùng dịch lưu hành. Thêm vào đó cần có các xét nghiệm khẳng định sự hiện diện của vi khuẩn Burkholderia Cepacia trong cơ thể như: nuôi cấy vi khuẩn bằng các mẫu bệnh phẩm máu, đờm, dịch tiết; tìm kháng thể trong máu.
Nuôi cấy vi khuẩn (Nguồn ảnh: Sigma-Aldrich)
Điều trị
Khi được chẩn đoán bệnh whitmore, bệnh có thể được điều trị bằng cách sử dụng thuốc thích hợp.
Tùy thuộc vào thể bệnh mà có cách thức điều trị khác nhau. Về cơ bản, việc điều trị thường bắt đầu bằng tiêm thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch trong 10 - 14 ngày, sau đó là 3-6 tháng điều trị thuốc kháng sinh đường uống.
Điều trị tiêm tĩnh mạch bao gồm: Ceftazidime dùng mỗi 6-8 giờ. Hoặc: Meropenem dùng mỗi 8 giờ
Điều trị kháng sinh đường uống bao gồm: Trimethoprim-sulfamethoxazole uống mỗi 12 giờ hoặc Amoxicillin / axit clavulanic (co-amoxiclav) được thực hiện mỗi 8 giờ
Nếu bệnh nhân bị dị ứng penicillin thì nên thông báo cho bác sĩ và các nhân viên Y tế khác được biết để thực hiện thuốc điều trị thay thế.
Phòng bệnh
Bùn đất là nơi chửa nhiều loại vi khuẩn trong đó có vi khuẩn gây bệnh whttmore (Nguồn ảnh: pinterest)Để phòng tránh bệnh whitmore, các chuyên gia khuyến cáo người dân hạn chế tiếp xúc với bùn, đất hoặc các vùng nước có khả năng bị ô nhiễm. Những người làm việc tiếp xúc nhiều môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ lao động, nếu có trầy xước ngoài da cần điều trị sớm và triệt để.
Cùng với đó là đảm bảo vệ sinh thân thể sạch sẽ; rửa tay, chân thường xuyên, đặc biệt sau khi đi ra ngoài về. Khi có các triệu chứng như sốt cao, viêm phổi, viêm da..., nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn kịp thời.
