Đau vú là lý do phổ biến nhất để cai sữa sớm. Cơn đau càng kéo dài thì khả năng mẹ sẽ cai sữa cho con sớm. Việc can thiệp và điều trị đau vú ngay lập tức là rất quan trọng để duy trì việc bú mẹ, giúp mẹ và con tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ.
Tắc tia sữa và viêm tuyến vú là những tình trạng phổ biến khi cho con bú ảnh hưởng đến 20% phụ nữ. Cả hai tình trạng này đều gây đau và khó chịu cho vú, ảnh hưởng đến mục tiêu nuôi con bằng sữa mẹ về lâu dài. Tắc tia sữa là sự cản trở dòng chảy của sữa trong một phần của vú, ở núm vú hoặc ngược lại trong hệ thống tia sữa. Viêm tuyến vú là tình trạng vú bị viêm và nhiễm trùng. Những tình trạng này xảy ra thường xuyên nhất trong 6 – 8 tuần đầu tiên sau sinh nhưng chúng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong thời kỳ cho con bú.
Các yếu tố nguy cơ
Căng thẳng, mệt mỏi, thiếu máu và hệ thống miễn dịch suy yếu là những yếu tố nguy cơ gây tắc tia sữa và viêm tuyến vú.
Các yếu tố rủi ro khác:
- Cho con bú không đủ sữa
Điều này có thể do trẻ ngậm núm vú kém, đau núm vú hoặc trẻ buồn ngủ, bị tưa lưỡi hoặc không phối hợp được với việc bú và nuốt.
- Bỏ bú
Tắc tia sữa có thể xảy ra vào thời điểm trẻ bắt đầu giảm số lần bú, khi khoảng thời gian giữa các lần bú sữa mẹ xa hơn và trẻ bắt đầu ngủ trong thời gian dài hơn. Ngoài ra, tắc tia sữa có thể gặp khi cai sữa đột ngột hoặc lạm dụng núm vú giả.
- Áp lực lên vú
Việc gây áp lực lên vú như khi mẹ dùng các ngón tay ép hoặc bóp lên vú khi cho con bú, mặc quần áo bó sát xung quanh hoặc trên vú, áo lót có gọng hoặc áp lực từ việc đeo ba lô chéo qua ngực, địu em bé, hoặc do thắt dây đai an toàn trên ô tô.
- Thời gian cho bú ngắn
Điều này có thể xảy ra nếu cho bú vội hoặc nếu bà mẹ cho trẻ bú nhiều lần.
Viêm tuyến vú có thể do bất kỳ yếu tố nguy cơ nào gây ra, ngoài việc núm vú bị nứt nẻ hoặc chảy máu có thể là nguyên nhân dẫn đến nhiễm trùng, dẫn đến thời gian nằm viện kéo dài. Phụ nữ có tiền sử bị tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú cũng có nguy cơ bị nhiễm trùng trong tương lai cao hơn.
Triệu chứng
Viêm tuyên vú có thể gây sưng, nóng, đỏ, đau vú
Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com
Tắc tia sữa và viêm tuyến vú có thể gây khó chịu cho các bà mẹ đang cho con bú. Các triệu chứng của tắc tia sữa tiến triển dần dần, bao gồm các triệu chứng như: đau, xuất hiện cục cứng, khối sưng, nóng, đỏ đau tại vú. Các triệu chứng viêm tuyến vú xuất hiện nhanh chóng và bao gồm các triệu chứng giống cúm như sốt, ớn lạnh, mệt mỏi và đau nhức cơ thể. Cơn đau thường dữ dội hơn so với tắc tia sữa và thường xuất hiện vùng sưng, đỏ trên vú.
Phòng bệnh
Bạn có thể đã nghe câu nói "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Điều đó đúng với trường hợp đau vú do tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú.
Để việc nuôi con bằng sữa mẹ bắt đầu tốt nhất và tránh các biến chứng như viêm tuyến vú, hãy ghi nhớ những lời khuyên sau:
- Tạo một thói quen cho con bú thường xuyên và cho trẻ bú hết hoàn toàn mỗi bên vú. Với trẻ sơ sinh, có thể cho bú 8 - 12 lần/ ngày.
- Tư thế bú tốt giúp làm trống vú tốt hơn và tránh làm tổn thương núm vú.
- Cho con bú ở các tư thế khác nhau để cho phép bú sữa triệt để hơn.
- Mặc áo ngực cho con bú vừa vặn và tránh áo ngực có gọng hoặc dây buộc chặt từ quần áo, túi xách, ví hoặc đồ dùng cho trẻ sơ sinh.
- Sử dụng dầu lanolin tinh khiết chất lượng cao hoặc thuốc mỡ lanolin cho núm vú bị đau, nứt hoặc chảy máu.
Mẹ có thể xin ý kiến từ các chuyên gia tư vấn về việc nuôi con bằng sữa mẹ để được cung cấp các mẹo và lời khuyên bổ ích về các kỹ thuật cho con bú đúng cách.
Những phụ nữ bị tắc tia sữa thường xuyên có thể cải thiện tình trạng đau tắc tia sữa bằng cách dùng thực phẩm chức năng gọi là lecithin, nó giúp làm giảm độ "dính" của sữa và ngăn ngừa tình trạng tắc tia sữa xảy ra. Ngoài ra, các nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng việc uống men vi sinh có thể ngăn ngừa và giảm tỷ lệ mắc bệnh viêm tuyến vú và an toàn trong thời kỳ cho con bú. Tìm loại men vi sinh có chứa Lactobacillus fermentum và Lactobacillus salivarius.
Điều trị
Điều quan trọng là phải điều trị tích cực và ngay để ngăn chặn sự tiến triển nặng hơn, giảm đau và loại tỏa tâm lý căng thẳng cho hai mẹ con.
Điều trị bao gồm:
- Nghỉ ngơi
- Uống nhiều nước
- Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh
- Chườm ấm lên vú trước khi cho con bú để làm giãn các tuyến sữa, có thể chườm bằng cách đổ đầy nước ấm vào tã dùng một lần rồi vắt kiệt nước và đặt lên vú.
- Hút hết sữa trong mỗi lần cho bú bằng cách cho trẻ bú thường xuyên, vắt sữa bằng tay hoặc máy hút hoặc cho trẻ bú ở các tư thế khác nhau
- Thường xuyên mát xa, xoa bóp vú, làm trống bầu vú bằng tay, cho trẻ bú thường xuyên và hút sữa, bú ở các tư thế khác nhau để làm hết sữa triệt để.
- Liệu pháp mát-xa ngực có sự tư vấn của chuyên gia.
Cho trẻ bú thường xuyên giúp phòng ngừa tắc tia sữa
Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com
Phụ nữ bị viêm tuyến vú nếu ở mức độ nặng và các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc trở nên tồi tệ có thể cần dùng kháng sinh. Nuôi con và cho con bú bằng sữa mẹ được vắt ra là an toàn và được khuyến khích ngay cả khi điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Có thể tiếp tục cho con bú nếu bạn bị viêm tuyến vú hoặc tắc tia sữa. Cho con bú giúp làm sạch nhiễm trùng hoặc hệ thống tia sữa. Cai sữa đột ngột có thể làm trầm trọng thêm các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh.
Xem thêm:
