Một đợt bùng phát gần đây liên quan tới vi khuẩn Escherichia coli (còn gọi là E. Coli), đã khiến 45 người nhiễm bệnh trên khắp nước Mỹ, trong đó chủ yếu ở Washington và Oregon, và một vài trường hợp khác ở Minnesota, California, New York và Ohio. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh đã phát hiện ra một thành phần được sử dụng tại quán burrito nổi tiếng Chipotle Mexican Grill. Những ngày sau, vi khuẩn E.Coli đã lây lan sang cả món salad gà Costco, gây bệnh cho 19 người.
Chipotle đã tự nguyện đóng cửa 43 nhà hàng của mình, và mở cửa trở lại vài tuần sau đó. Tuy vậy các cơ quan chức năng vẫn chưa đưa ra khẳng định rằng thành phần nào là nguyên nhân gây ra sự nhiễm bệnh ấy.
Ta thường không thể nhìn thấy hoặc phát hiện ra ký sinh trùng hay vi khuẩn trong thực phẩm. Sau đây là 8 loại vi sinh vật có thể đang ẩn náu trong bữa ăn của bạn:
E. coli
Khi chúng ta nói về việc vi khuẩn E. coli gây bệnh cho con người, chúng ta thường nói về vi khuẩn E. coli sinh độc tố Shiga, hay còn gọi là STEC. Tồn tại vô số chủng STEC, trong đó phổ biến nhất là 0157; nó tạo ra một độc tố gọi là Shiga gây nguy hiểm cho con người. Shiga thường được tìm thấy trong thịt bò nấu chưa chín. Bằng mắt thường ta không thể nhìn thấy nó. Tuy vậy, nếu ăn phải, ta có thể có triệu chứng đau bụng, nôn mửa, sốt và tiêu chảy lẫn máu.
Tuy y học ngày càng phát triển nhưng hiện không có thuốc đặc trị cũng như vắc xin ngừa nhiễm trùng E. coli. Tuy nhiên, ta có thể giảm nguy cơ bằng cách nấu chín đồ ăn, đặc biệt là thịt, cho đến khi thức ăn đạt đến nhiệt độ khoảng 75°C . Khi chế biến thịt bò, hãy giữ cho bề mặt nấu nướng sạch sẽ, thường xuyên rửa tay và tránh làm nhiễm bẩn chéo giữa các dụng cụ nấu ăn.
Giardia
Giardia là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh liên quan tới nước và thực phẩm ở Hoa Kỳ. Nó thường được tìm thấy trong nước hoặc thực phẩm bị nhiễm phân của người hoặc động vật nhiễm bệnh. Khi nói đến thực phẩm, ta thường gặp nhất là ăn thịt lợn, thịt cừu hoặc thịt thú rừng chưa nấu chín.
Các triệu chứng của nhiễm trùng, hoặc bệnh giardia, bao gồm chuột rút, đầy hơi, tiêu chảy và buồn nôn. Từ một đến hai tuần là thời gian để các triệu chứng trở nên rõ rệt và hai đến sáu tuần để giảm dần. Trong một số vài trường hợp hiếm gặp, các triệu chứng có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm.
Có thể ngăn ngừa bệnh giardia bằng cách rửa tay thường xuyên, uống nước sạch đã qua xử lý, không nuốt nước khi đi bơi và nấu thịt cho tới nhiệt độ tiêu chuẩn.
Sán dây
Có vài loại sán dây có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, từ các sản phẩm thịt động vật chưa được nấu chín - đặc biệt là thịt lợn và thịt bò - cũng như cá chưa chín hoặc bị ô nhiễm. Một trường hợp mới đây ở Trung Quốc đã ghi nhận: một người đàn ông bị “thủng” ruột vì sán dây sau khi ăn một lượng lớn sushi.
Các triệu chứng có thể không biểu hiện ra. Bạn có thể đang sống chung với một con sán dây đang phát triển bên trong cơ thể mà không hề biết trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Khi mắc bệnh, bạn có thể trở nên sụt cân, đau bụng và rát hậu môn.
Thực tế cho thấy, bằng cách nấu chín kỹ tất cả các loại thịt và rửa sạch trái cây, rau trước khi sử dụng, ta có thể ngăn ngừa nguy cơ nhiễm sán dây. Tình trạng bệnh khi nhiễm sán dây lợn có thể trở nên tồi tệ hơn nếu vệ sinh kém và bị ngứa, sau đó gãi hoặc lau - nơi trứng có thể được chuyển từ hậu môn sang miệng.
Toxoplasma gondii
Việc rửa tay sau khi tiếp xúc với động vật vô cùng quan trọng. Toxoplasma gondii - một loại ký sinh trùng cực nhỏ gây ra bệnh toxoplasmosis, chúng chỉ có thể sinh sản bên trong cơ thể mèo và con người sẽ tiếp xúc với ký sinh trùng qua phân mèo. Nếu tiếp xúc với một con mèo bị nhiễm bệnh hoặc xử lý khay vệ sinh của chúng nhưng không rửa tay sau đó, ta sẽ trở thành trung gian truyền bệnh, đưa ký sinh trùng một cách gián tiếp vào thức ăn của mình khi xử lý hoặc chế biến chúng. Các triệu chứng khi nhiễm bệnh giống như bệnh cúm. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ chỉ ra rằng bệnh toxoplasma là nguyên nhân thứ ba gây tử vong trong số những bệnh lây truyền qua thực phẩm gây nên trên thế giới.
Ta cũng có thể bị nhiễm ký sinh trùng khi ăn thịt chưa nấu chín hoặc nước chưa được xử lý. Cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng là rửa và nấu kỹ thức ăn, thường xuyên rửa tay và đeo găng tay khi tiếp xúc với phân mèo.
Giun đũa
Giun đũa đường ruột, hay còn gọi là Giun đũa, thường lây truyền khi con người ăn phải trứng giun. Những quả trứng này có thể tồn tại trong thức ăn khi ta chạm vào đất bị ô nhiễm hoặc ăn trái cây và rau được trồng trong đất ô nhiễm mà không rửa sạch trước khi sử dụng.
Các triệu chứng thường nhẹ hoặc không tồn tại, nhưng có thể kể đến buồn nôn, nôn, đau bụng, cũng như ho và khó thở. Ta có thể ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách rửa tay thường xuyên, rửa sạch tất cả các sản phẩm trước khi ăn và tránh bất kỳ sản phẩm có dấu hiệu nghi ngờ có thể được bón phân làm từ phân người.
Cryptosporidium
Được bảo vệ bởi một lớp vỏ cứng, cryptosporidium hay còn gọi là crypto, được tìm thấy trong sản phẩm tươi, sữa và nước trái cây. Nhiễm vi khuẩn này có thể gây đau bụng, sốt nhẹ, chuột rút và tiêu chảy ra nước. Những triệu chứng này thường xuất hiện từ 2 đến 10 ngày sau khi chúng vào được cơ thể người.
Qua cách rửa kỹ tất cả các sản phẩm trước khi sử dụng, uống sữa và nước trái cây tiệt trùng đồng thời rửa tay thường xuyên trong ngày giúp ta giảm nguy cơ mắc bệnh một cách đáng kể. Nếu tiếp xúc với phân của người mang ký sinh trùng (ví dụ: khi thay tã), ta cũng có thể bị nhiễm bệnh.
Giun dẹp cá
Một số loại sán hoặc giun dẹp được tìm thấy ở cá, chẳng hạn như Opisthorchiidae và Paragonimus. Những con giun dẹp sẽ bị “vô hiệu hóa” trong quá trình nấu ăn, vì vậy khả năng nhiễm giun dẹp là do ăn cá sống. Các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào loài và có thể mất đến vài tháng để biểu hiện bệnh, nhưng chúng thường bao gồm các bệnh liên quan tới tiêu hóa.
Mặc dù ta có thể bị cám dỗ bởi món sashimi, nhưng may mắn là khả năng nhiễm trùng là khá thấp. Điều này đặc biệt đúng đối với hải sản đắt tiền hơn - loại sushi. Khi đi du lịch nước ngoài, mọi du khách nên cẩn thận với các món ăn có sử dụng cá nước ngọt sống và các món ăn không rõ phương pháp chế biến.
Giun chỉ
Giun kim có hình sợi chỉ nhỏ bao gồm các loài như V. vulnificus, shigella và trichinosi. Đây là chủng giun phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn ở trẻ em, nhưng không thể loại trừ khả năng bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị nhiễm. Thông thường, khi ăn phải thức ăn vệ sinh kém - chẳng hạn như trẻ em không rửa tay - giun kim rất dễ lây lan, nguy cơ mọi người trong gia đình phải nhiễm bệnh rất cao khi một thành viên bị nhiễm.
Giun sống khoảng 5 đến 6 tuần trong ruột trước khi chết, và để lại những quả trứng nở ra và tiếp tục tồn tại trong cơ thể người bệnh. Triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm giun kim là ngứa quanh hậu môn - một triệu chứng có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng hơn khi trẻ gãi hậu môn và đưa giun và trứng ngược lên miệng và mặt. Mặc dù hầu hết đều vô hại, giun kim thường được điều trị bằng thuốc và tránh được bằng cách áp dụng các biện pháp an toàn vệ sinh thực phẩm.
