Bệnh zona là gì?
Trong quá trình mang thai, bạn có thể lo lắng khi ở gần những người ốm, hoặc lo lắng về các tình trạng sức khỏe có thể ảnh hưởng đến cả bản thân người mẹ và em bé. Một căn bệnh mà bạn có thể quan tâm là bệnh Zona.
Cứ khoảng 3 người thì sẽ có 1 người bị zona tại một số thời điểm trong cuộc đời của họ. Mặc dù bệnh zona, hoặc herpes zoster, phổ biến hơn ở người lớn tuổi, nhưng đây vẫn là một căn bệnh bạn nên biết nếu đang có kế hoạch mang thai.
Bệnh Zona là một bệnh nhiễm trùng do vi-rút dẫn đến phát ban dạng mụn nước, ngứa và đau. Cùng một loại vi rút gây bệnh thủy đậu gây ra bệnh zona. Nó được gọi là vi rút varicella-zoster (VZV).
Nếu bạn bị thủy đậu khi còn trẻ, VZV vẫn tồn tại trong cơ thể bạn ở trạng thái không hoạt động. Vào một thời điểm nào đó, Virus có thể hoạt động trở lại và gây ra bệnh zona. Mọi người chưa hoàn toàn hiểu cơ chế của sự hoạt động gây bệnh trở lại này.
Nguy cơ lây nhiễm
Bạn không thể bị lây bệnh zona từ người khác. Tuy nhiên, bạn có thể bị lây bệnh thủy đậu ở mọi lứa tuổi nếu bạn chưa từng mắc thủy đậu trước đây. Bệnh thủy đậu có tính lây lan. Nó thậm chí có thể lây lan khi người bị bệnh thủy đậu ho.
Một người nào đó bị bệnh zona chỉ có thể lây truyền vi-rút cho người khác nếu người tiếp xúc chưa từng nhiễm virus trước đây, và sự tiếp xúc là trực tiếp vào vết phát ban mụn nước chưa lành. Mặc dù khi tiếp xúc như vậy bạn sẽ không bị lây Zona, nhưng bạn có thể bị nhiễm virus và mắc bệnh thủy đậu. Sau đó, bệnh zona có thể sẽ xuất hiện vào một ngày nào đó, sau khi bệnh thủy đậu đã hết.
Một khi bạn đã mắc bệnh thủy đậu, bạn sẽ miễn dịch với bệnh này trong suốt phần đời còn lại của mình. Nếu bạn đang mang thai và chưa từng mắc bệnh thủy đậu, bạn nên cố gắng tránh ở gần những người bị thủy đậu hoặc bệnh zona, ngay cả khi họ vừa mới khỏi bệnh.
Những lo lắng khi mang thai
Nếu bạn đang mang thai và bạn đã mắc bệnh thủy đậu, bạn và con bạn có thể an toàn khi tiếp xúc với bất kỳ ai bị bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona. Tuy nhiên, bạn có thể mắc bệnh zona trong khi mang thai nếu bạn bị thủy đậu khi còn nhỏ. Mặc dù điều này là hiếm gặp vì bệnh zona thường xuất hiện sau độ tuổi sinh sản, nhưng nó vẫn có thể xảy ra khi bạn có thai. Em bé của bạn sẽ được an toàn nếu bạn chỉ mắc bệnh zona.
Khi bạn nhận thấy phát ban mụn nước dưới bất kỳ hình thức nào khi đang mang thai, hãy nói với bác sĩ của bạn. Nó có thể không phải là bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona, mà có thể là một số tình trạng nghiêm trọng tiềm ẩn khác cần được chẩn đoán.
Trong trường hợp bạn chưa bao giờ mắc bệnh thủy đậu và tiếp xúc với người bị bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona, bạn cũng nên báo cho bác sĩ ngay lập tức. Họ có thể đề nghị xét nghiệm máu để giúp xác định xem bạn có kháng thể đối với vi rút thủy đậu hay không. Nếu có kháng thể, điều đó có nghĩa là bạn đã từng mắc bệnh tủy đậu và không nhớ nó hoặc bạn đã được tiêm phòng bệnh này. Nếu đúng như vậy, bạn và con bạn sẽ không có nguy cơ mắc bệnh.
Nếu họ không tìm thấy kháng thể đối với vi rút thủy đậu, bạn có thể được tiêm globulin miễn dịch. Mũi tiêm này sẽ chứa kháng thể kháng thủy đậu. Khi tiêm Globulin miễn dịch, bạn sẽ không mắc bệnh thủy đậu và có thể bị bệnh zona trong tương lai, hoặc bạn vẫn có thể bị thủy đậu nhưng nhẹ hơn. Globulin miễn dịch nên được tiêm trong vòng 96 giờ kể từ khi tiếp xúc với người bị thủy đậu, Zona để thuốc có hiệu quả cao nhất.
Bạn nên nói với bác sĩ bạn đang mang thai trước khi tiêm globulin miễn dịch hoặc bất kỳ mũi tiêm nào khác. Cho dù là giai đoạn đầu của thai kỳ hay gần đến ngày dự sinh, bạn phải cẩn thận với tất cả các loại thuốc, chất bổ sung và thức ăn đưa vào cơ thể mình.
Các triệu chứng của bệnh thủy đậu và bệnh zona là gì?
Phát ban mụn nước vùng dây thần kinh trong bệnh Zona (nguồn ảnh: mayoclinic.org)
Bệnh thủy đậu có thể gây ra các mụn nước nhỏ ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Phát ban dạng mụn nước thường xuất hiện đầu tiên trên mặt và thân. Sau đó, nó có xu hướng lan ra cánh tay và chân.
Phát ban mụn nước rộng và nhiều hơn gặp ở bệnh Zona. Chúng thường chỉ ở một bên của cơ thể, nhưng có thể có một vài vị trí bị ảnh hưởng. Phát ban thường xuất hiện dưới dạng một dải hoặc sọc.
Bạn có thể cảm thấy đau hoặc ngứa ở vùng phát ban có mụn nước. Đau hoặc ngứa có thể xảy ra vài ngày trước khi phát ban xuất hiện. Bản thân các nốt phát ban mụn nước có thể gây ngứa ngáy và khó chịu. Một số người đã nói rằng họ rất đau đớn với những mụn nước. Bệnh zona cũng gây đau đầu và sốt ở một số người.
Các mụn nước đóng vảy và cuối cùng biến mất. Bệnh Zona vẫn có thể lây lan miễn là các mụn nước vẫn tiếp xúc với nhau và không đóng vảy. Bệnh zona thường biến mất sau một hoặc hai tuần.
Chẩn đoán bệnh Zona
Chẩn đoán bệnh zona tương đối dễ dàng. Bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng bệnh dựa trên các triệu chứng của bạn. Phát ban mụn nước xuất hiện ở một bên của cơ thể cùng với đau ở vũng xuất hiện mụn nước hoặc các dạng phát ban mụn nước thường gặp của bệnh zona.
Bác sĩ có thể chẩn đoán xác định thông qua cấy da. Để làm điều này, họ sẽ lấy một phần da nhỏ từ một trong các mụn nước phát ban. Sau đó, họ sẽ gửi nó đến phòng xét nghiệm và sử dụng kết quả nuôi cấy để xác định xem đó có phải là bệnh zona hay không.
Các phương pháp điều trị bệnh Zona
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng vi-rút nếu họ chẩn đoán bạn mắc bệnh zona. Một số ví dụ bao gồm acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex) và famciclovir (Famvir).
Acyclovir 5% (nguồn ảnh: californiapetpharmacy.com
Như với tất cả các loại thuốc trong thời kỳ mang thai, bạn cần phải hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng thuốc kháng vi-rút an toàn cho em bé của bạn. Nhiều loại thuốc kháng vi-rút vẫn an toàn cho bạn và con bạn.
Nếu bạn bị thủy đậu trong khi mang thai, bạn cũng có thể dùng thuốc kháng vi-rút.
Điều quan trọng cần lưu ý là bắt đầu điều trị ngay khi phát ban đầu tiên xuất hiện sẽ cho kết quả tốt nhất. Bạn nên đến gặp bác sĩ trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên.
Các quan điểm
Tỷ lệ mắc bệnh zona khi mang thai là thấp. Ngay cả khi bạn mắc Zona, nó cũng không có khả năng ảnh hưởng đến em bé của bạn. Nó có thể làm cho việc mang thai của bạn trở nên khó khăn hơn vì cảm giác đau đớn và khó chịu kèm theo.
Nếu dự định có thai và chưa bao giờ mắc bệnh thủy đậu, bạn có thể nên nói chuyện với bác sĩ về việc tiêm phòng ít nhất ba tháng trước khi cố gắng mang thai. Nếu bạn lo lắng về việc mắc bệnh zona vì bạn đã mắc bệnh thủy đậu, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc có thể tiêm phòng bệnh zona vài tháng trước khi bạn mang thai.
Các biện pháp dự phòng bệnh Zona
Những tiến bộ trong nghiên cứu y tế đang làm giảm số người mắc thủy đậu và bệnh zona trên toàn thế giới. Điều này chủ yếu là do tiêm chủng.
Tiêm phòng thủy đậu
Vaccine thủy đậu (nguồn ảnh: dissolve.com)
Vaccine thủy đậu bắt đầu được sử dụng rộng rãi vào năm 1995. Kể từ đó, số ca mắc bệnh thủy đậu trên toàn thế giới đã giảm đáng kể.
Các bác sĩ thường tiêm vắc xin thủy đậu khi trẻ được 1 đến 2 tuổi. Tiêm nhắc lại khi trẻ được 4 đến 6 tuổi. Việc tiêm phòng có hiệu quả gần như 100% nếu bạn tiêm đủ 2 mũi. Bạn vẫn có nguy cơ mắc bệnh thủy đậu ngay cả khi đã tiêm phòng nhưng tỉ lệ rất thấp.
Tiêm phòng bệnh zona
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ ( FDA) đã phê duyệt vắc xin phòng bệnh zona vào năm 2006. Về cơ bản, đây là loại vắc xin tăng cường cho người lớn chống lại VZV. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh khuyến cáo nên tiêm phòng bệnh zona cho tất cả mọi người từ 60 tuổi trở lên.
Tiêm phòng và thai kì
Bạn nên tiêm vaccine thủy đậu trước khi mang thai nếu bạn chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc tiêm phòng trước đó. Khi bạn đang mang thai, cách phòng ngừa tốt nhất là tránh xa những người đang bị bệnh thủy đậu hoặc bệnh zona.
Xem thêm :
- Liệu pháp bổ sung L-Lysine trong điều trị bệnh zona
- Tổng hợp triệu chứng của bệnh zona
- Tại sao bệnh Zona khiến bạn mệt mỏi - ngay cả sau khi đã khỏi bệnh
- Tác dụng và nguy cơ của vaccine phòng zona
- Cách phân biệt bệnh zona và nhiễm độc cây thường xuân
