Trong một số trường hợp, bạn có thể tự sơ cứu cho mình. Trong các trường hợp khác, bạn cần được điều trị ngay.
Dù chó là của mình hay của người khác, bạn có thể vẫn cảm thấy lo lắng sau khi bị cắn. Nếu bạn cần thăm khám, hãy kêu gọi sự giúp đỡ thay vì tự mình lái xe đến bác sĩ hoặc bệnh viện.
Bài viết giúp bạn tìm hiểu các bước nên làm sau khi bị chó cắn và làm gì để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Hỏi về lịch sử tiêm phòng của chó
Điều đầu tiên bạn nên làm là tránh xa con chó sau khi nó vừa cắn bạn, để tránh khả năng bạn bị cắn một lần nữa.
Sau khi không còn là mối đe dọa tức thời, điều quan trọng là phải xác định xem chó đã được tiêm phòng bệnh dại hay chưa.
Nếu chủ nhân của con chó ở gần đó, hãy hỏi lịch sử tiêm phòng của con chó, đảm bảo thông tin liên hệ của bác sĩ thú y. Nếu có thể, hãy yêu cầu xem các loại giấy tờ chứng minh.
Nếu con chó không có chủ nhân, hãy hỏi bất kỳ ai xung quanh khi bạn bị chó cắn xem họ có quen thuộc với con chó đó không và biết chủ nhân sống ở đâu.
Tất nhiên, bạn cũng có thể bị chính con chó của mình cắn. Do vậy, hãy đảm bảo cập nhật các lần tiêm phòng bệnh dại cho chó của bạn. Ngay cả một con vật thân thiện, hiền lành đôi khi cũng có thể cắn người.
Sơ cứu tại chỗ
Loại sơ cứu bạn thực hiện sẽ được xác định bởi mức độ nghiêm trọng của vết cắn.
Nếu da chỉ bị xây xát, bạn cần rửa vùng da đó bằng nước ấm và xà phòng. Bạn cũng có thể thoa kem dưỡng kháng khuẩn lên vùng da này để ngừa nhiễm trùng.
Nếu trên da có vết thương, hãy rửa vùng da đó bằng xà phòng ấm và nước rồi nặn nhẹ để ra một ít máu. Điều này sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn.
Nếu vết thương chảy máu, hãy đặt một miếng vải sạch lên vết thương và nhẹ nhàng ép xuống để ngăn chảy máu. Tiếp theo thoa kem dưỡng kháng khuẩn và băng kín bằng băng vô trùng.
Tất cả các vết thương do chó cắn, ngay cả những vết thương nhỏ, cần được theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng cho đến khi chúng hoàn toàn lành lặn.
Thường xuyên kiểm tra vết cắn để phát hiện các triệu chứng:
- Đỏ lên
- Sưng lên
- Nóng
- Nhạy cảm khi chạm vào
Nếu vết thương có xu hướng xấu đi, kèm các triệu chứng đau hoặc sốt, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Các bước sơ cứu
- Rửa vết thương bằng xà phòng và nước ấm.
- Nhẹ nhàng ấn một miếng vải sạch lên vết thương để cầm máu.
- Bôi thuốc mỡ kháng khuẩn vào vết thương.
- Băng kín bằng băng vô trùng.
- Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng.
- Đến khám bác sĩ nếu nghi ngờ nhiễm trùng hoặc có khả năng bị bệnh dại, hoặc nếu vết thương nghiêm trọng.
Khi nào cần khám bác sĩ
Khoảng 20% trường hợp bị chó cắn cần điều trị.
Luôn đi khám bác sĩ nếu bị chó cắn và kèm theo:
- Không rõ tiền sử tiêm phòng dại của chó hoặc con chó có biểu hiện bất thường hoặc trông có vẻ bị bệnh
- Chảy máu không cầm
- Đau nhiều
- Vết thương lộ xương, gân hoặc cơ
- Gây mất khả năng vận động như không có khả năng gấp các ngón tay
- Vết thương đỏ, sưng hoặc viêm
- Chảy mủ hoặc chảy dịch
Ngoài ra bạn cũng nên đi khám khi:
- Không nhớ lần cuối tiêm phòng uốn ván
- Cảm thấy mệt, chóng mặt hoặc ngất xỉu
- Đang sốt
Các biến chứng khi bị chó cắn
Vết chó cắn có thể gây ra một số biến chứng. Các biến chứng như nhiễm trùng, bệnh dại, tổn thương thần kinh hoặc cơ, v.v.
Nhiễm trùng
Bất kể con chó nào cũng có thể mang mầm bệnh trong miệng như:
- Tụ cầu
- Pasteurella
- Capnocytophaga
Chó cũng có thể mang tụ cầu vàng kháng methicillin (MRSA), nhưng hiện chưa có báo cáo nào về việc lây truyền qua vết cắn của chó.
Những vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng nếu vết cắn của chó làm rách da.
Nguy cơ nhiễm trùng có thể cao hơn ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc bị đái tháo đường. Nếu bạn bị chó cắn và có các dấu hiệu nhiễm trùng, hãy đến gặp bác sĩ.
Tổn thương dây thần kinh và cơ
Vết cắn sâu có thể gây tổn thương dây thần kinh, cơ và mạch máu dưới da. Điều này có thể xảy ra ở những vết thương nhỏ như vết đâm thủng.
Gãy xương
Nếu bị một con chó to cắn có thể dẫn đến gãy xương, gãy nhiều mảnh hoặc rạn xương, đặc biệt là ở chân, bàn chân hoặc bàn tay.
Đến bệnh viện ngay nếu bạn nghi ngờ bị gãy xương.
Bệnh dại
Bệnh dại là một tình trạng nhiễm virus nghiêm trọng ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nếu không được điều trị, người bệnh có thể tử vong trong vài ngày kể từ khi nhiễm trùng.
Đến bệnh viện ngay nếu bạn bị chó cắn và không chắc chắn về lịch sử tiêm phòng hoặc biết chó không được tiêm phòng bệnh dại.
Uốn ván
Uốn ván là một bệnh do vi khuẩn gây ra. Bệnh không phổ biến ở Hoa Kỳ vì vắc xin phòng uốn ván luôn được tiêm cho trẻ em. Người lớn nên tiêm phòng uốn ván 10 năm một lần.
Sẹo
Nếu bị chó cắn làm rách da, quá trình lành vết thương có thể gây ra sẹo. Trong nhiều trường hợp, sẹo có thể mờ dần theo thời gian.
Sẹo nặng hoặc sẹo xảy ra ở những vùng dễ nhìn thấy như mặt, có thể được khắc phục bằng các thủ thuật như ghép da hoặc phẫu thuật thẩm mỹ.
Tử vong
Số người chết vì bị chó cắn ở Mỹ hàng năm rất thấp. Tuy nhiên khi bị chó cắn, khoảng 70% các trường hợp tử vong do chó cắn xảy ra ở trẻ em dưới 10 tuổi.
Tiêm phòng dại
Nếu bị chó cắn và có dấu hiệu của bệnh dại như hoạt động không bình thường hoặc sùi bọt mép, bạn nên tiêm vắc xin phòng bệnh dại.
Bệnh dại có khả năng gây tử vong, trong khi đó có thể ngừa được 100% bệnh dại khi được điều trị kịp thời.
Ở Hoa Kỳ, bệnh dại ở người rất hiếm và thường không bị lây truyền từ chó, vì nhờ vào các chương trình tiêm chủng và phòng ngừa rộng rãi. Nếu bạn hoặc bác sĩ lo lắng bạn có thể bị nhiễm bệnh dại khi bị chó cắn thì việc chủng ngừa bệnh dại sau phơi nhiễm là rất cần thiết.
Quy trình tiêm vắc xin gồm bốn mũi, cách nhau vài tuần. Việc tiêm thêm huyết thanh bệnh dại cũng là một liều tiêm của quá trình điều trị.
Làm thế nào để ngăn ngừa nhiễm trùng
Vết chó cắn có thể làm lây truyền vi khuẩn nguy hiểm vào cơ thể. Điều này có thể gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng và đôi khi gây tử vong nếu không được điều trị.
Điều rất quan trọng là phải rửa vết thương ngay sau khi bị cắn và sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ chẳng hạn như povidone iodine, tại vùng da bị thương và xung quanh.
Băng vết thương và thay băng hàng ngày.
Để ý vết thương xem có dấu hiệu nhiễm trùng không. Tùy thuộc vào loại nhiễm trùng, các triệu chứng có thể bắt đầu xuất hiện trong vòng 24 giờ đến 14 ngày sau khi bị cắn.
Nhiễm trùng có thể lây lan nhanh chóng khắp cơ thể. Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu nhiễm trùng, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Bạn có thể cần điều trị kháng sinh uống hoặc tiêm tĩnh mạch.
Nếu bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh, bạn có thể sẽ dùng thuốc trong 1 đến 2 tuần. Không ngừng dùng thuốc ngay cả khi tình trạng nhiễm trùng thuyên giảm hoàn toàn.
Tóm lược
Bị chó cắn có thể rất đáng sợ khi không được điều trị, cũng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Nhiễm khuẩn là một biến chứng phổ biến do chó cắn và điều quan trọng là phải phát hiện kịp thời các dấu hiệu nhiễm trùng.
Tiêm phòng dại cho chó và tránh xa những con chó lang thang là cách bảo vệ bạn không bị chó cắn và các biến chứng. Đừng bao giờ đến gần một con chó mà bạn không quen biết, cho dù chúng có trông đáng yêu đến mức nào.
Ngoài ra, không đánh hoặc hung hăng với chó, kể cả những con chó bạn biết. Không nên trêu chó khi nó đang ngủ và không làm phiền khi chó đang ăn hoặc đang chăm chó con.