Có nên uống thuốc bổ canxi?
Cơ thể cần canxi để xây dựng và duy trì hệ thống xương chắc khỏe, 99% canxi của cơ thể nằm trong xương và răng. Nó cũng cần thiết để duy trì quá trình trao đổi thông tin giữa não và các bộ phận khác của cơ thể. Khoáng chất này cũng đóng vai trò trong các chuyển động của cơ bắp và chức năng tim mạch.
Canxi tồn tại trong nhiều loại thực phẩm và các nhà sản xuất thực phẩm thêm nó vào một số sản phẩm nhất định. Nhiều loại thực phẩm chức năng cũng có chứa thành phần canxi.
Bên cạnh canxi, mọi người cũng cần vitamin D vì loại vitamin này giúp cơ thể hấp thụ canxi. Vitamin D có trong dầu cá, các sản phẩm từ sữa bổ sung vitamin D và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Vai trò của canxi
Canxi giúp xương chắc khỏe. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com
Canxi có nhiều vai trò trong cơ thể.
Tăng cường sức khỏe của xương
Khoảng 99% canxi trong cơ thể tập trung trong xương và răng. Canxi cần thiết cho sự phát triển, tăng trưởng và duy trì sự chắc khỏe của xương.
Khi trẻ lớn lên, canxi góp phần vào sự phát triển toàn diện của xương. Sau khi cơ thể ngừng phát triển, canxi tiếp tục giúp duy trì mật độ xương và làm chậm quá trình giảm mật độ xương, đây là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa.
Phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh có xu hướng giảm mật độ xương cao hơn so với nam giới hoặc những người trẻ hơn. Do đó, phụ nữ ở lứa tuổi này có nguy cơ loãng xương. Bác sĩ có thể đề nghị bổ sung canxi.
Sự co cơ
Canxi giúp điều chỉnh sự co cơ. Khi dây thần kinh kích thích một cơ, cơ thể sẽ giải phóng canxi. Canxi giúp các protein trong cơ hoạt động làm cơ co lại.
Khi cơ thể bơm canxi ra khỏi tế bào cơ, cơ sẽ giãn ra.
Hệ tim mạch
Canxi đóng một vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Quá trình đông máu rất phức tạp, gồm một hệ thống các bước. Quá trình này liên quan đến một loạt các chất hóa học trong đó có canxi.
Canxi cũng có vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ như việc duy trì hoạt động của cơ tim. Canxi làm giãn cơ trơn bao quanh mạch máu. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan giữa việc tiêu thụ canxi có thể làm giảm trị số huyết áp.
Vitamin D cũng rất cần thiết cho sức khỏe của xương và nó giúp cơ thể hấp thụ canxi.
Các vai trò khác
Canxi là đồng yếu tố của nhiều loại enzym. Nếu không có canxi, một số enzym quan trọng không thể hoạt động hiệu quả.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc tiêu thụ đủ lượng canxi có thể đem lại một số lợi ích như:
- Giảm nguy cơ tăng huyết áp khi mang thai
- Hạ huyết áp ở người trẻ tuổi
- Giảm huyết áp ở những phụ nữ mang thai bổ sung đủ canxi
- Cải thiện nồng độ cholesterol máu
- Giảm nguy cơ mắc u tuyến đại trực tràng (không phải ung thư)
Thực phẩm giàu canxi
Cơ thể có thể hấp thụ canxi từ nhiều loại thực phẩm và đồ uống như:
- Sữa chua
- Sữa
- Sữa thực vật như sữa đậu nành
- Cá mòi và cá hồi
- Phô mai
- Đậu phụ
- Rau có lá màu xanh như bông cải xanh, lá củ cải, cải xoong và cải xoăn
- Ngũ cốc ăn sáng bổ sung
- Nước trái cây
- Các loại hạt đặc biệt là hạnh nhân, vừng và hạt chia
- Các loại đậu và ngũ cốc
- Bột ngô và bánh ngô
Nhiều loại rau xanh chứa canxi. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.comMột số loại rau có màu xanh đậm như rau chân vịt cũng chứa canxi. Tuy nhiên, chúng cũng chứa nhiều axit oxalic. Theo các nghiên cứu, axit oxalic làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể .
Liều lượng
TheoVăn phòng của chế độ ăn bổ sung (ODS), lượng canxi cần thiết phụ thuộc vào lứa tuổi:
- 0–6 tháng: 200 miligam (mg)
- 7-12 tháng: 260 mg
- 1–3 tuổi: 700 mg
- 4–8 tuổi: 1.000 mg
- 9-18 tuổi: 1.300 mg
- 19–50 tuổi: 1.000 mg
- 51–70 tuổi: 1.000 mg đối với nam và 1.200 mg đối với nữ
- 71 tuổi trở lên: 1.200 mg
Phụ nữ mang thai và cho con bú cần 1.000–1.300 mg tùy theo độ tuổi.
Bác sĩ có thể đề nghị bổ sung canxi ở một số đối tượng:
- Thời kỳ mãn kinh
- Ngừng kinh nguyệt do chán ăn tâm thần hoặc tập thể dục quá mức
- Không dung nạp lactose hoặc dị ứng sữa bò
- Chế độ ăn thuần chay
Thiếu canxi
Một số tình trạng hoặc thói quen lối sống có thể dẫn đến mức canxi thấp, còn được gọi là hạ canxi máu như:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: ăn vô độ, biếng ăn và một số rối loạn ăn uống khác.
- Tiếp xúc với thủy ngân
- Tiêu thụ quá nhiều magiê
- Sử dụng thuốc nhuận tràng lâu ngày
- Sử dụng một số loại thuốc kéo dài như hóa trị liệu hoặc corticosteroid
- Liệu pháp thải sắt ở những người thường xuyên tiếp xúc với kim loại
- Thiếu hormone tuyến cận giáp
- Những người ăn nhiều protein hoặc natri có thể gây tăng bài tiết canxi.
- Một số ung thư
- Tiêu thụ nhiều caffeine, soda hoặc rượu
- Một số bệnh lý như bệnh Celiac, bệnh viêm ruột, bệnh Crohn và một số bệnh tiêu hóa khác
- Một số phẫu thuật như cắt bỏ dạ dày
- Suy thận
- Viêm tụy
- Thiếu vitamin D
- Thiếu hụt photphat
Cơ thể đào thải một lượng canxi qua mồ hôi, nước tiểu và phân. Thực phẩm và một số hoạt động làm tăng cường sự đào thải nên có thể làm giảm mức canxi trong cơ thể.
Bổ sung canxi
Chỉ nên sử dụng canxi khi được bác sĩ khuyên dùng. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.comBác sĩ có thể đề nghị bổ sung canxi cho những người bị thiếu canxi.
Những người sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung canxi nên:
- Tư vấn ý kiến bác sĩ để xem có cần thiết phải bổ sung không
- Uống theo liều lượng mà bác sĩ đề nghị
- Bổ sung cùng với thực phẩm để hấp thụ tốt nhất và để giảm thiểu các tác dụng phụ có thể xảy ra
- Sử dụng sản phẩm nhiều lần trong ngày, thường là 2 – 3 lần/ngày
Theo ODS, khoảng 43% người trưởng thành ở Hoa Kỳ đều uống bổ sung canxi, bao gồm 70% phụ nữ lớn tuổi. Uống thực phẩm bổ sung canxi có thể làm tăng lượng canxi hàng ngày trung bình khoảng 300 mg canxi/ngày.
Nhiều chất bổ sung canxi cũng chứa vitamin D. Vitamin D tăng cường sự tổng hợp protein trong cơ thể và giúp cơ thể hấp thụ canxi. Magiê cũng đóng một vai trò trong việc làm chắc khỏe xương và các chất bổ sung canxi cũng có thể chứa magiê.
Thực phẩm chức năng
Có nhiều loại thực phẩm chức năng khác nhau. Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên để lựa chọn sản phẩm tốt nhất. Điều này sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích của cá nhân, tình trạng bệnh lý và các loại thuốc đang dùng.
Canxi nguyên tố là khoáng chất tinh khiết nhưng canxi ở dạng tự nhiên tồn tại cùng với các hợp chất khác.
Các thực phẩm chức năng có thể chứa các tỷ lệ hợp chất canxi và canxi nguyên tố khác nhau. Ví dụ:
- Canxi cacbonat : Loại này chứa 40% canxi nguyên tố. Loại này thường có sẵn, tương đối rẻ và tiện lợi. Nên dùng nó với thức ăn vì axit dạ dày giúp cơ thể hấp thụ tốt canxi.
- Canxi lactate : Loại này chứa 13% canxi nguyên tố.
- Canxi gluconat : Loại này chứa 9% canxi nguyên tố.
- Canxi citrate : Loại này chứa 21% canxi nguyên tố. Có thể dùng nó cùng hoặc không với thức ăn. Nó có tác dụng tốt đối với những người bị bệnh viêm ruột, giảm tiết dịch dạ dày và một số rối loạn hấp thu.
Tác dụng không mong muốn
Các nghiên cứu đã tìm thấy các bằng chứng về lợi ích và tác dụng phụ của việc sử dụng thực phẩm bổ sung chứa canxi.
Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng tốt hơn là nên bổ sung canxi từ các nguồn thực phẩm tự nhiên mặc dù đôi khi hàm lượng canxi sẽ không đáp ứng đủ nhu cầu cơ thể.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu khuyến cáo rằng việc bổ sung canxi có thể nguy hiểm.
Tác dụng phụ
Một số người xuất hiện các triệu chứng về tiêu hóa như đầy bụng, táo bón, đầy hơi hoặc cả ba khi sử dụng chất bổ sung canxi.
Canxi citrat thường có ít tác dụng phụ hơn canxi cacbonat. Dùng thực phẩm chức năng với thức ăn hoặc chia đều lượng uống trong ngày có thể giúp giảm sự xuất hiện hoặc cường độ của các tác dụng phụ.
Các biến chứng
Nồng độ canxi quá cao có thể dẫn đến:
- Vấn đề về thận
- Vôi hóa các mô mềm và mạch máu
- Sỏi thận
- Táo bón
Theo ODS, mặc dù nồng độ canxi cao do uống quá nhiều thực phẩm chức năng có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng này nhưng chúng có nhiều khả năng là kết quả của ung thư và các vấn đề về tuyến giáp.
Các biến chứng có thể xảy ra
Các nghiên cứu trước đây đã làm dấy lên lo ngại rằng việc bổ sung canxi có thể làm tăng rủi ro:
- Sỏi thận
- Giảm hấp thụ sắt
- Nguy cơ đau tim tăng
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu gần đây đã gợi ý rằng những lo ngại này có thể là không có cơ sở.
Canxi có thể tương tác với một số loại thuốc. Các chuyên gia đưa ra các khuyến nghị sau:
- Uống thuốc bổ sung canxi riêng biệt với một số loại thuốc kháng sinh .
- Tránh sử dụng các thuốc bổ sung khi đang dùng thuốc chẹn kênh canxi, đây là loại thuốc phổ biến để hạ huyết áp.
Tóm tắt
Canxi là khoáng chất cần thiết để cấu tạo và duy trì xương và răng khỏe mạnh. Ngoài ra, nó cũng có thể giúp kiểm soát huyết áp.
Tốt nhất nên bổ sung đủ canxi thông qua các nguồn thực phẩm như các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh và đậu phụ. Tuy nhiên, bác sĩ có thể đề nghị uống thuốc bổ sung cho một số người.
Do sự khác biệt về yêu cầu của từng cá nhân, các chuyên gia không khuyến nghị bổ sung canxi cho tất cả mọi người. Bất cứ ai đang xem xét việc bổ sung nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
Thực phẩm chức năng bổ sung canxi có thể mua trực tiếp tại các cửa hàng, hiệu thuốc hoặc trên các website.
Xem thêm:
