Video 10 loại thực phẩm có tính kiềm
Những người ủng hộ chế độ ăn này thậm chí còn khẳng định rằng nó có thể chống lại các bệnh nghiêm trọng như ung thư
Bài viết này sẽ đánh giá tuyên bố trên
Điểm đánh giá chế độ ăn theo Healthline: 2.13/5
- Điểm trung bình: 2.13
- Giảm cân: 2,5
- Ăn uống lành mạnh: 1,75
- Tính bền vững: 2,5
- Sức khoẻ toàn diện: 0,5
- Chất lượng dinh dưỡng: 3,5
- Các bằng chứng: 2
Tổng kết: Chế độ ăn kiềm được cho là có khả năng chống lại bệnh tật và ung thư nhưng khẳng định này là không có cơ sở khoa học. Mặc dù nó có thể cải thiện sức khoẻ của bạn bằng cách hạn chế ăn đồ ăn nhanh và ăn nhiều thực phẩm nguồn gốc thực vật hơn, nhưng tác dụng này không liên quan gì đến pH của cơ thể
Chế độ ăn kiềm là gì?
(Một học thuyết được đưa ra là “Chất thải của quá trình chuyển hoá thực phẩm ảnh hưởng đến độ pH của cơ thể” - theo nguồn: News Medical)Chế độ ăn kiềm dựa trên tiền đề là chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến giá trị pH - thước đo tính axit, base - trong cơ thể của bạn.
Quá trình chuyển hoá - biển đổi thức ăn thành năng lượng giống như quá trình đốt cháy, sẽ để lại “tro thừa” hay chính là các sản phẩm thải. Các chất thải này có thể có tính axit, trung tính hoặc kiềm.
Những người ủng hộ chế độ ăn kiềm cho rằng chất thải chuyển hoá này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính axit của cơ thể
Hay nói cách khác, nếu bạn ăn nhiều thực phẩm tạo ra chất thải có tính axit thì máu của bạn sẽ trở nên axit hơn. Tương tự nếu bạn ăn thực phẩm tạo ra chất thải có tính kiềm
“Thuyết” về tính chất của chất thải được đưa ra, trong đó, chất thải tính axit làm cho cơ thể bạn dễ mệt mỏi, bệnh tật; trong khi chất thải kiềm lại có tác dụng bảo vệ
Bằng cách chọn ăn các thực phẩm có tính kiềm, bạn có thể kiềm hoá cơ thể và nâng cao sức khoẻ
Thành phần của thức ăn tạo ra chất thải có tính axit bao gồm: protein, photphat và sunfat trong khi thành phần của thức ăn tạo chất thải có tính kiềm bao gồm: canxi, magie và kali
Một số loại thực phẩm được phân loại vào các nhóm như sau:
- Axit: thịt, gia cầm, cá, sản phẩm bơ sữa, trứng, ngũ cốc, đồ uống có cồn
- Trung tính: chất béo tự nhiên, tinh bột, đường
- Kiềm: hoa quả, các loại hạt, các loại đậu và rau củ
Tổng kết
Tiền đề của chế độ ăn kiềm là: chất thải của quá trình chuyển hoá thức ăn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính axit hoặc kiềm của cơ thể
Điều hoà pH máu trong cơ thể
Khi nói về chế độ ăn kiềm thì không thể không hiểu chỉ số pH là gì. Chỉ số pH chỉ đơn giản là thước đo tính axit hoặc base của 1 chất, có giá trị từ 0-14
- Axit: 0-6.9
- Trung tính: 7
- Kiềm: 7.1 -14
Những người ủng hộ chế độ ăn này khuyên mọi người theo dõi pH của nước tiểu, đảm bảo nó luôn kiềm (trên 7) và không axit (dưới 7)
Tuy nhiên, phải lưu ý rằng giá trị pH ở mỗi phần cơ thể là khác nhau chứ không cố định 1 mức
Dạ dày tiết axit clohidric làm cho nó rất axit, có giá trị pH từ 2-3,5. Môi trường axit này là cần thiết cho việc tiêu hoá thức ăn
Mặt khác, máu lại hơi kiềm nhẹ, có pH là 7,36 - 7,44
Khi giá trị pH máu vượt khỏi mức bình thường, nếu không dược điều trị có thể dẫn tới tử vong
Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra với một số bệnh nhất định như nhiễm toan axit ceto ở người đái tháo đường, nhịn đói lâu hoặc nghiện rượu
Tổng kết
Giá trị pH là thước đo tính axit hoặc kiềm của một chất. Ví dụ: dạ dày có tính axit mạnh còn máu lại hơi kiềm nhẹ
Thức ăn ảnh hưởng đến pH nước tiểu chứ không phải máu
Việc pH máu hằng định là điều vô cùng quan trọng đối với sức khoẻ.
Nếu giá trị này thay đổi khỏi mức bình hường, tế bào của bạn sẽ lập tức ngừng hoạt động, nếu không được điều trị sẽ tử vong nhanh chóng
Vì lí do này mà cơ thể có nhiều cách hiệu quả để điều hoà pH máu chặt chẽ thông qua quá trình cân bằng toan - kiềm nội môi
Thực tế, thức ăn gần như không làm thay đổi giá trị pH máu ở người khoẻ mạnh, mặc dù có thể có những biến động rất nhỏ quanh quá trị bình thường
Tuy nhiên, thức ăn có thể làm thay đổi pH nước tiểu theo nhiều cách khác nhau.
Thải trừ axit qua nước tiểu là một trong những cách chính giúp cơ thể điều hoà pH máu.
Nếu bạn ăn một phần bít tết lớn, nước tiểu của bạn sẽ axit hơn trong vài giờ sau đó khi cơ thể loại bỏ chất thải
Do đó, pH nước tiểu là một chỉ số không đáng tin nếu dùng để đánh giá pH cơ thể hoặc sức khoẻ nói chung. Nó cũng có thể bị ảnh ưởng bởi nhiều yếu tố khác ngoài chế độ ăn
Tóm tắt
Cơ thể luôn tự điều chỉnh pH máu chặt chẽ. Ở những người khoẻ mạnh, chế độ ăn uống ảnh hưởng không đáng kể đến pH máu nhưng có thể làm thay đổi pH nước tiểu
Thực phẩm tạo ra axit và loãng xương
(theo nguồn: Good foo fighter) Loãng xương là bệnh về xương đặc trưng bởi sự giảm hàm lượng chất khoáng trong xương. Bệnh đặc biệt phổ biến ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh và làm tăng đáng kể nguy cơ gãy xương
Nhiều người ủng hộ chế độ ăn kiềm tin rằng duy trì pH, cơ thể phải lấy khoáng chất có tính kiềm như canxi từ trong xương, để trung hoà axit tạo ra từ thực phẩm mà bạn ăn.
Theo thuyết này thì chế độ ăn axit - như chế độ ăn tiêu chuẩn của các nước phương Tây sẽ làm giảm mật độ khoáng chất trong xương. Thuyết này được gọi là “Thuyết chất thải axit của bệnh loãng xương"
Tuy nghiên, thuyết này bỏ qua chức năng của thận - cơ quan có chức năng cơ bản là thải trừ axit và điều hoà pH máu
Thận tạo ra bicarbonat để trung hoà axit trong máu, giúp điều hoà pH máu trong cơ thể
Hệ hô hấp cũng tham gia vào qua trình kiểm soát pH máu. Khi ion bicarbonat từ thận kết hợp với axit trong máu và tạo ra khí cacbonic - thải ra ngoài nhờ quá trình hô hấp
Thuyết “chất thải axit” cũng bỏ qua 1 trong những nguyên nhân chính gây ra loãng xương là thiếu hụt collagen
Tuy nhiên, sự thiếu hụt collagen lại liên quan chặt chẽ đến nồng độ thấp của 2 loại axit là axit ascorbic (vitamin C) và axit orthosilicic trong chế độ ăn
Cần lưu ý là có cả bằng chứng khoa học tích cực và tiêu cực chứng minh sự liên quan giữa chế độ ăn axit và mật độ xương hoặc nguy cơ gãy xương. Trong khi nhiều nghiên cứu quan sát lại không thấy sự liên quan, hay một số khác lại thấy có sự liên quan đáng kể.
Các thử nghiệm lâm sàng - thường chính xác hơn, đã kết luận chế độ ăn axit không ảnh hưởng đến nồng độ canxi trong cơ thể
Các chế độ ăn có thể cải thiện xương khớp bằng cách tăng lưu trữ Canxi và hoạt hoá hormone IGF-1 có chức năng kích thích sửa chữa cơ và xương
Như vậy, chế độ ăn nhiều protein, chế độ ăn axit có khả năng liên quan đến việc giúp cho xương tốt hơn - chứ không tệ hơn
Tóm tắt
Mặc dù các bằng chứng là không nhất quán, nhưung hầu hết các nhà nghiên cứu đều không ủng hộ giả thuyết cho rằng chế độ ăn axit làm hại đến xương. Protein, chất dinh dưỡng có tính axit thậm chí lại đem lại lợi ích cho cơ thể
Thực phẩm axit và ung thư
Nhiều người cho rằng ung thư chỉ hình thành trong môi trường axit và có thể điều trị tốt bằng chế độ ăn kiềm.
Tuy nhiên, các đánh giá toàn diện về mối liên quan giữa chế độ ăn uống làm toan hoá máu và ung thư là không trực tiếp
Đầu tiên, thức ăn không ảnh hưởng đáng kể đến pH máu
Thứ hai, nếu bạn cho rằng thức ăn có thể thay đổi đáng kể pH, thì các tế bào ung thư không bị ức chế bởi môi trường axit
Thực tế, tế bào ung thư phát triển trong các mô bình thường, có giá trị pH nhẹ là 7,4. Nhiều nghiên cứu đã nuôi thành công các tế bào ung thư trong môi trường kiềm
Trong khi có khối u phát triển nhanh hơn trong môi trường axit, các khối u tự tạo ra môi trường axit này. Môi trường axit không tạo ra tế bào ung thư mà là chính các tế bào ung thư tạo ra môi trường axit
(Cơ chế tế bào ung thư tự tạo ra môi trường axit cho chúng - nguồn: Springer link)Tóm tắt
Không có mối liên quan giữa chế độ ăn axit và ung thư. Các tế bào ung thư phát triển trong môi trường axit do chúng tự tạo ra.
Chế độ ăn uống của tổ tiên và chế độ ăn axit
Nghiên cứu thuyết toan - kiềm theo 2 góc độ tiến hoá và khoa học đã hé lộ nhiều điểm khác biệt
Một nghiên cứu đã ước tính có 87% người ăn chế độ kiềm trước khi nông nghiệp ra đời và coi đó lý lẽ để biện hộ cho chế độ ăn kiềm.
Nhiều nghiên cứu gần đây ước tính khoảng một nửa số người tiền nông nghiệp đã ăn chế độ kiềm thuần, trong khi nửa còn lại thì ăn chế độ axit thuần
Nhớ rằng tổ tiên xa xôi của chúng sống trong một khí hậu rất khác biệt nên họ ăn những loại thực phẩm cũng khác. Thực tế, chế độ ăn axit phổ biến hơn ở vùng phía bắc của xích đạo, cách xa khí hậu nhiệt đới
Mặc dù một nửa số người săn bắt hái lượm có chế độ ăn thuần axit, nhưng các bệnh tật được cho là ít hơn nhiều so với ngày nay
(theo nguồn: Scientific American)Tóm tắt
Các nghiên cứu gần đây cho rằng một nửa tổ tiên của chúng ta ăn chế độ ăn axit, đặc biệt là nhóm người sống xa vùng xích đạo
Tổng kết
Chế độ ăn kiềm khá là lành mạnh nhờ ăn nhiều hoa quả, rau củ và thực phẩm nguồn gốc thực vật và hạn chế ăn đồ ăn nhanh.
Tuy nhiên, việc chế độ ăn kiềm cải thiện sức khoẻ nhờ tính kiềm hoá là chưa được ủng hộ bởi bất kì nghiên cứu khoa học minh bạch nào.
Một số nghiên cứu gợi ý tác động tích cực của chế độ ăn kiềm với một tỉ lệ người rất nhỏ. Đặc biệt, chế độ ăn kiềm ít protein có thể có lợi với người bị bệnh thận mạn tính
Nhìn chung, chế độ ăn kiềm là tốt, sử dụng thức ăn toàn phần và không chế biến. Không có bằng chứng đáng tin nào cho thấy chế độ ăn kiềm liên quan đến pH máu.
