Giun phổi chuột, hoặc Angiostrongylus cantonensis, có thể lây truyền giữa động vật thân mềm - như ốc sên và sên - và chuột, không những thế nó có thể gây bệnh cho con người. Theo Bộ Y tế bang Hawaii, khi lây nhiễm sang người, ký sinh trùng không thể sinh sản hoặc trưởng thành, và chúng sẽ chết theo đúng quy trình.
CDC Mỹ (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ) cho biết con người không thể lây truyền ký sinh trùng cho người khác. Theo CDC, khu vực có nhiều báo cáo về sự lây nhiễm nhất là Lưu vực Thái Bình Dương và Đông Nam Á. Loài ký sinh trùng này cũng đã được tìm thấy ở Úc, Châu Phi và Cuba, cũng như ở Hawaii và Louisiana. Ở Việt Nam, đã có báo cáo về một số trường hợp nhiễm giun phổi chuột trên người ở khu vực Nam Bộ.
Cách thức lây truyền
Theo một nghiên cứu mới về Giun phổi chuột trên chuột và ốc sên ở Florida, loài ký sinh trùng này cần ký sinh trên nhiều loài động vật khác nhau để có thể sống hết vòng đời của nó. Tác giả chính của nghiên cứu là Heather D. Stockdale Walden, tiến sĩ, trợ lý giáo sư về ký sinh trùng học tại Đại học Florida. Bà nói rằng việc ký sinh trùng cần có nhiều vật chủ để hoàn thành vòng đời là điều bình thường.
Các nhà nghiên cứu đã thu thập hơn 170 con chuột từ 18 quận của Florida và kết quả tìm thấy ký sinh trùng ở 39 con chuột.
Theo Walden, trong vòng đời giun phổi chuột, ốc sên ăn phân chuột bị nhiễm bệnh. Ký sinh trùng phát triển trong ốc trước khi chuột ăn ốc, và sau đó nó trưởng thành trong chuột. Bà cho biết các động vật khác như ếch hoặc động vật giáp xác (chẳng hạn như tôm) cũng có thể là vật chủ cho giun phát triển và con người có thể bị nhiễm bệnh khi ăn ốc, sên, ếch hoặc động vật giáp xác bị nhiễm bệnh.
Cụ thể, khi bạn ăn một con vật bị nhiễm bệnh, qua đường ruột ký sinh trùng sẽ xâm nhập vào máu của bạn, và sau đó theo dòng máu ký sinh trùng có thể được đưa lên não. Các triệu chứng tồi tệ như thế nào phụ thuộc vào số lượng ấu trùng bạn ăn, Walden cho biết.
Các triệu chứng
Nghiên cứu mô tả rằng người trưởng thành bị nhiễm bệnh có thể bị sốt, đau đầu, cứng cổ, nôn và buồn nôn. Ở trẻ em, các triệu chứng chủ yếu là sốt, nôn và buồn nôn.
Thậm chí, ký sinh trùng cũng có thể xâm nhập vào mắt, trong trường hợp này chúng ta cần phẫu thuật để loại bỏ chúng. Và chúng cũng có thể gây ra một dạng viêm màng não. Những người bị nhiễm trùng nặng hơn có thể hôn mê hoặc tử vong.
Bộ Y tế Bang Hawaii cho biết, thông thường, các triệu chứng xuất hiện sau 1 đến 3 tuần nhiễm bệnh, nhưng trong một số trường hợp, con số này có thể lên tới đến 6 tuần. Các triệu chứng thường kéo dài từ 2 đến 8 tuần, nhưng thời gian dài hơn đã được ghi nhận.
Chẩn đoán và điều trị
Theo các quan chức Hawaii, hiện nay không có xét nghiệm nào để chẩn đoán giun phổi chuột và việc chẩn đoán thường dựa trên tiền sử phơi nhiễm của bệnh nhân. Lịch trình du lịch của bạn và những gì bạn đã ăn có thể giúp ích cho quá trình chẩn đoán.
CDC cho biết hiện không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho căn bệnh này, nhưng có những biện pháp giúp điều trị các triệu chứng.
Phòng ngừa
Vì bạn không tạo được khả năng miễn dịch đối với giun phổi chuột, bạn có thể bị nhiễm ký sinh trùng nhiều lần. Tiến sĩ Walden cũng khuyến cáo, mặc dù bạn không nên hoảng sợ về loài ký sinh trùng này, nhưng tốt hơn hết bạn nên cảnh giác với cách nó lây lan.
Bạn có thể áp dụng một vài tip đơn giản sau đây để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ nhiễm ký sinh trùng:
- Rửa trái cây và rau quả, đảm bảo chúng sạch sẽ trước khi ăn.
- Rửa tay đúng quy trình và đảm bảo vệ sinh tốt.
- Không nên xử lí ốc sên.
- Đảm bảo ốc, giáp xác và ếch được nấu chín kĩ trước khi ăn.
