Herpes simplex labialis tái phát là gì?
Theo tổ chức y tế thế giới WHO, ước tính cứ 3 người trưởng thành dưới 50 tuổi trên thế giới có 2 người mang virus này.
Biểu hiện khi nhiễm virus này là có mụn nước hoặc vết loét trên môi, miệng, lưỡi, lợi. Sau khi bị nhiễm, virus sẽ nằm im trong các tế bào thần kinh ở mặt.
Sau này, khi có có cơ hội, virus tái hoạt động gây ra tình trạng loét nặng hơn. Biểu hiện lở môi hoặc có vết loét lạnh ở môi. Sự tái phát không nghiêm trọng nhưng thường xảy ra. Nhiều người chọn điều trị các đợt tái phát bằng bôi kem thuốc không kê đơn.
Các triệu chứng thường mất sau vài tuần mà không cần điều trị. Nếu tái phát thường xuyên có thể dùng thuốc.
Nguyên nhân tái phát herpes miệng
Herpes miệng gây ra bởi HSV-1. Việc tiếp xúc với virus thường xảy ra sớm. Biểu hiện khi nhiễm virus là có mụn rộp ở môi miệng.
Bạn có thể nhiễm virus khi gần gũi với người bị bệnh. Đường lây có thể trực tiếp qua hành động ôm hôn, hoặc gián tiếp qua các vật dụng dùng chung như khăn tắm, dao cạo râu, dụng cụ ăn uống.
Vì virus có khả năng nằm im trong các tế bào thần kinh nên các triệu chứng không phải lúc nào cũng xuất hiện. Một số sự kiện có thể là cơ hội để tái phát.
Yếu tố kích thích tái phát:
- Sốt
- Hành kinh
- Căng thẳng
- Mệt mỏi
- Thay đổi nội tiết
- Nhiễm trùng hô hấp trên
- Nhiệt độ khắc nghiệt
- Hệ miễn dịch suy yếu
- Can thiệp nha khoa
Nhận biết dấu hiệu tái phát
Việc tiếp xúc lần đầu có thể không có triệu chứng. Nếu có, mụn nước sẽ xuất hiện sau khi tiếp xúc với virus 1 đến 3 tuần. Các vết phỏng nước có thể kéo dài đến 3 tuần.
Nhìn chung, các đợt tái phát biểu hiện nhẹ hơn lần nhiễm đầu.
Triệu chứng tái phát bao gồm:
- Mụn nước hoặc vết loét trên miệng, môi, lưỡi, mũi hoặc lợi.
- Đau rát xung quanh mụn nước
- Ngứa
- Các mụn nước có xu hướng tụ tập cạnh nhau, có thể đỏ và viêm.
Ngứa rát trên hoặc gần môi thường là dấu hiệu cảnh báo tình trạng tái phát xuất hiện sau đó 1 đến 2 ngày.
Chẩn đoán herpes miệng tái phát như thế nào?
Thông thường, bác sĩ sẽ chẩn đoán herpes miệng bằng cách kiểm tra tình trạng mụn nước và vết loét trên miệng. Việc khai thác tiền sử, bệnh sử kết hợp các xét nghiệm sẽ giúp việc chẩn đoán chính xác hơn.
Các biến chứng có thể có khi bị herpes miệng
Biến chứng nguy hiểm nếu vị trí vết loét gần mắt. Tình trạng tái phát có thể dẫn đến sẹo giác mạc.
Các biến chứng khác bao gồm:
- Thường xuyên tái phát cần điều trị liên tục
- Virus lan sang làm tổn thương các vùng khác trên cơ thể
- Nhiễm trùng lan rộng gây nguy hiểm cho người có hệ miễn dịch suy yếu như HIV.
Điều trị herpes miệng tái phát
Không thể loại bỏ hoàn toàn virus khỏi cơ thể. Các triệu chứng của các đợt tái phát thường tự mất sau 1 đến 2 tuần mà không cần điều trị. Các mụn nước sẽ đóng vảy trước khi nó biến mất.
Chăm sóc tại nhà
Chườm đá hoặc khăn ấm tại nhà. Sử dụng thuốc giảm đau khi cần. Một số người sử dụng kem bôi. Tuy nhiên những loại kem này thường chỉ rút ngắn thời gian tái phát 1 đến 2 ngày.
Thuốc kê đơn
Một số thuốc kháng virus:
Những thuốc này sẽ hiệu quả nếu được sử dụng sớm ngay khi có các dấu hiệu cảnh báo như ngứa hoặc rát môi trước đó 1 đến 2 ngày. Những thuốc này không chữa khỏi bệnh, cũng không có tác dụng ngăn lây bệnh cho mọi người.
Ngăn ngừa sự lây lan của herpes
Các mẹo sau có thể ngăn chặn tình trạng tái hoạt động hoặc lan rộng:
- Giặt khăn sau khi sử dụng bằng nước sôi
- Không sử dụng chung dụng cụ ăn uống hoặc các vật dụng cá nhân với những người mắc bệnh
- Không dùng chung kem trị mụn rộp với bất kỳ ai
- Không hôn hoặc quan hệ tình dục bằng miệng với người bị herpes
- Để ngăn virus lan sang các bộ phận khác của cơ thể, không chạm vào mụn nước hoặc vết loét. Nếu chạm vào, hãy rửa tay bằng xà phòng ngay lập tức.
Lưu ý
Các triệu chứng thường mất sau 1 đến 2 tuần. Nhưng có thể thường xuyên tái phát. Tần xuất tái phát cũng như mức độ nghiêm trọng thường giảm dần khi bạn lớn tuổi.
Các đợt bùng phát gần mắt hoặc ở người suy giảm miễn dịch có thể nghiêm trọng. Hãy đến gặp bác sĩ để có biện pháp chăm sóc hiệu quả cho các tình trạng này.
