HPV là tên viết tắt của Human papillomavirus. HSV là tên viết tắt của Virus herpes simplex, gây ra bệnh herpess.
Mỗi vi rút này cũng có nhiều loại khác nhau. Mỗi loại gây ra các triệu chứng khác nhau và chúng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác nhau của cơ thể. Hiện nay vẫn chưa có để cách chữa khỏi HPV hoặc herpes.
Trong bài viết này, chúng tôi xem xét cách phân biệt giữa HPV và herpes, bao gồm các triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa chúng.
Sùi mào gà do HPV. Nguồn: https://vienyhocungdung.vn/
Mụn nước do Herpes. Nguồn: https://vienyhocungdung.vn/
Sự khác biệt chính giữa HPV và herpes
Chúng tôi tóm tắt những điểm khác biệt quan trọng nhất giữa hai bệnh nhiễm vi-rút này trong bảng dưới đây:
| HPV | Herpes |
Đường lây truyền | Tiếp xúc qua da với người bị nhiễm bệnh, bao gồm cả quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng | Tiếp xúc với da hoặc nước bọt của người bị nhiễm trùng, bao gồm cả quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng |
Các triệu chứng chính | Mụn cóc sinh dục | Lở loét quanh miệng hoặc bộ phận sinh dục, các triệu chứng giống như cúm |
Chẩn đoán | Tầm soát ung thư cổ tử cung | Kiểm tra và thăm khám các triệu chứng bệnh |
Điều trị | Thuốc điều trị mụn cóc sinh dục, kiểm tra sức khỏe phát hiện virus HPV nguy cơ cao | Thuốc để rút ngắn các đợt phát bệnh |
Herpes
Có hai chủng virus herpes khác nhau:
- HSV-1 thường gây ra herpes ở miệng, gây tổn thương vùng da xung quanh miệng. Đôi khi nó ảnh hưởng đến da xung quanh bộ phận sinh dục.
- HSV-2 thường gây ra herpes sinh dục, ảnh hưởng đến vùng da xung quanh bộ phận sinh dục và hậu môn. Đôi khi nó ảnh hưởng đến vùng da xung quanh miệng.
Tại Hoa Kỳ, trên 1/ 6 số người ở độ tuổi từ 14 – 49 bị herpes sinh dục, trong khi khoảng 50% người trưởng thành ở nước này bị herpes miệng.
Một người có thể lây truyền herpes khi quan hệ tình dục bằng miệng. Herpes miệng có thể lây lan qua việc hôn và có nhiều người mắc bệnh từ khi còn nhỏ.
Cả hai loại herpes đều khiến hình thành mụn nước gây ngứa trên da và những mụn nước này có thể vỡ ra để phát triển thành vết loét. Khi các mụn nước xuất hiện trong hoặc xung quanh miệng, chúng được gọi là lở miệng (dân gian gọi là loét miệng).
Lở miệng cũng xuất hiện trên môi thành từng đám. Vùng da xung quanh vết lở sưng đỏ, nứt nẻ hoặc kích ứng. Các vết loét thường không kéo dài hơn một vài tuần.
Vết rộp herpes có thể xuất hiện sau đó biến mất. Khi chúng xuất hiện thì được coi là một đợt phát bệnh. Ở đầu tiên phát bệnh, người bệnh cũng sẽ có các triệu chứng giống bệnh cúm.
Các đợt phát bệnh thường ít đau hơn theo thời gian. Khi một người già đi, các đợt phát bệnh có xu hướng ít xảy ra hơn và kéo dài trong thời gian ngắn hơn. Một số người thậm chí ngừng có phát bệnh hoàn toàn.
Vết rộp herpes thường chứa đầy dịch và gây đau đớn. Chúng xuất hiện thành cụm với nhau trên da và xuất hiện xung quanh:
- Âm hộ
- Âm đạo
- Bên trong đùi
- Hậu môn
- Dương vật
Các triệu chứng khác liên quan đến herpes sinh dục bao gồm:
- Ngứa
- Đau xung quanh bộ phận sinh dục
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
Herpes không phải là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
HPV
HPV là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, nơi có 79 triệu người mắc bệnh này.
Có nhiều chủng vi rút HPV và chúng có thể gây ra các triệu chứng khác nhau. Hầu hết các chủng không gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng một số có thể gây ung thư.
Ảnh: những triệu chứng HPV điển hình. Nguồn: https://vienyhocungdung.vn/Cộng đồng y tế coi hai loại HPV 6 và 11 là các chủng nguy cơ thấp vì chúng không có khả năng dẫn đến các vấn đề y tế nghiêm trọng. Tuy nhiên, chúng gây ra 90% trong tổng số ca bệnh mụn cóc sinh dục.
Mụn cóc sinh dục có thể phát triển trên:
- Dương vật
- Bìu
- Hậu môn
- Âm hộ
- Âm đạo
- Cổ tử cung
Những mụn cóc này mềm, nhạt màu và dày. Chúng không gây ra các triệu chứng và các chuyên gia y tế sẽ loại bỏ chúng nếu cần thiết.
Các chủng HPV nguy cơ cao có thể dẫn đến ung thư và những chủng này là nguyên nhân gây ra hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung. Một số loại HPV trong đó còn gây ung thư sinh dục, hậu môn, miệng hoặc cổ họng.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến cáo phụ nữ từ 21–65 tuổi nên đi khám tầm soát ung thư cổ tử cung (xét nghiệm Pap hoặc Pap smear). Việc tầm soát này có thể phát hiện bất kỳ thay đổi nào mà HPV đã gây ra đối với các tế bào.
Ai là người có nguy cơ?
Bất kỳ ai đang hoạt động tình dục đều có nguy cơ nhiễm HPV trừ khi họ đã được tiêm phòng vi rút này.
Mọi người có nguy cơ mắc bệnh herpes nếu họ hoạt động tình dục hoặc tiếp xúc với da và nước bọt của người mang vi rút.
Những người có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc bị ức chế sẽ tăng nguy cơ nhiễm herpes và HPV.
Một người không có khả năng nhiễm HPV nếu bạn tình duy nhất của họ không mang vi rút.
Điều quan trọng cần nhớ là không phải lúc nào herpes và HPV cũng gây ra các triệu chứng. Chỉ có xét nghiệm mới cho biết một người có bị nhiễm vi rút hay không.
Chẩn đoán bệnh
Xét nghiệm bệnh herpes không nằm trong dnah mục kiểm tra sức khỏe tình dục định kỳ. Nếu có triệu chứng, người bệnh cần yêu cầu bác sĩ hoặc phòng khám sức khỏe tình dục làm xét nghiệm kiểm tra.
Không thể xét nghiệm mọi loại HPV. Tình trạng nhiễm vi rút này phổ biến đến mức xét nghiệm HPV không nằm trong danh sách kiểm tra sức khỏe tình dục định kỳ. Tầm soát ung thư cổ tử cung để kiểm tra các dạng nguy cơ cao của HPV.
Một số người bị Herpes hoặc HPV mà không có triệu chứng hoặc các triệu chứng nhẹ đến mức người bệnh cũng không nhận biết được.
Các chuyên gia y tế thường chỉ chẩn đoán HPV hoặc herpes nếu người đến khám có các triệu chứng bệnh. Sau khi thăm khám kiểm tra, họ sẽ chỉ định xét nghiệm nếu cần.
Điều trị bệnh
Không có cách chữa khỏi bệnh herpes hoặc HPV. Việc điều trị để giải quyết các triệu chứng và biến chứng của vi rút.
Điều trị HPV:
- Nếu kết quả xét nghiệm chỉ điểm những thay đổi liên quan đến bệnh ung thư, người bệnh sẽ được chỉ định làm các xét nghiệm để theo dõi thêm
- Chuyên gia y tế thường sẽ loại bỏ mụn cóc của bệnh nhân, mặc dù chúng hiếm khi gây ra triệu chứng và không phải lúc nào cũng cần loại bỏ
Điều trị herpes:
- Sử dụng thuốc để rút ngắn và giảm tần suất các đợt phát bệnh
- Mặc quần áo rộng để giúp giảm kích ứng do mụn nước
- Giữ cho da sạch và khô để hỗ trợ chữa lành vết loét
- Uống thuốc giảm đau giúp giảm các triệu chứng bệnh
Người bệnh có thể không cần điều trị nếu họ không có triệu chứng hoặc các triệu chứng của họ nhẹ.
Các biến chứng
Một số chủng vi rút HPV gây ung thư, nó sẽ phát triển thành bệnh sau một thời gian dài sau lây nhiễm. Tuy nhiên không phải ai mang chủng vi rút đó cũng mắc bệnh ung thư.
Tầm soát và nhận biết các triệu chứng ung thư sớm để có phương pháp điều trị kịp thời.
Trong thời gian phát bệnh bệnh herpes sinh dục, người bệnh sẽ nổi các mụn nước dễ bị vỡ trên da và gây đau đớn.
Một người bị rách vùng da ở trên hoặc gần bộ phận sinh dục có nguy cơ lây nhiễm HIV từ bạn tình cao hơn vì vết thương hở sẽ khiến vi-rút xâm nhập vào máu dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cho rằng nếu một người nhiễm HIV đang dùng thuốc kháng vi rút theo chỉ định và đang nạp lượng chất ức chế vi rút ổn định thì họ không có nguy cơ lây truyền vi rút qua đường tình dục cho bạn tình không nhiễm HIV. Nghiên cứu về vấn đề này đang được triển khai.
Các biến chứng khi mang thai
Phụ nữ mang thai nên tham gia tầm soát HPV ở cổ tử cung một cách an toàn. Trong một số trường hợp, nhiễm HPV sẽ dẫn đến sẩy thai hoặc sinh non.
Herpes sinh dục sẽ gây ra những biến chứng nặng nề cho phụ nữ mang thai. Herpes sẽ truyền sang em bé trong khi sinh. Việc này gây ra nhiễm trùng nghiêm trọng được gọi là herpes ở trẻ sơ sinh.
Nếu phụ nữ mang thai bị herpes sinh dục, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc chống herpes vào những tháng cuối của thai kỳ.
Nếu sản phụ xuất hiện triệu chứng của bệnh herpes sinh dục khi sắp sinh, bác sĩ thường sẽ đề nghị sinh mổ.
Biện pháp phòng ngừa
Một người có thể giảm đáng kể nguy cơ lây truyền HPV và herpes bằng cách sử dụng bao cao su hoặc màng chắn miệng trong mỗi lần quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng.
Tuy nhiên, những vi rút này tồn tại cả trên vùng da xung quanh bộ phận sinh dục, do đó vẫn có nguy cơ lây nhiễm HPV hoặc herpes ngay cả khi đã sử dụng biện pháp bảo vệ.
Herpes miệng lây lan qua tiếp xúc với nước bọt hoặc vết lở môi khi tiếp xúc miệng với miệng (chẳng hạn như khi hôn). Vi-rút không thể sống bên ngoài cơ thể, vì vậy một người sẽ không bị nhiễm vi-rút từ các đồ vật, chẳng hạn như giường hoặc bệ ngồi nhà vệ sinh.
Một người bị herpes sinh dục nên thực hiện những điều sau để tránh lây bệnh cho bạn tình:
- Dùng thuốc chống herpes mỗi ngày
- Tránh quan hệ tình dục trong thời gian phát bệnh
Tránh chạm vào vết loét, vì điều này có thể lây lan vi-rút sang các bộ phận khác của cơ thể.
Không có vaccine ngừa bệnh herpes, nhưng có vaccine ngừa HPV. CDC khuyến cáo rằng trẻ em từ 11 đến 12 tuổi nên tiêm vaccine HPV. Vaccine này cũng thích hợp cả cho người dưới 27 tuổi, nếu họ không được tiêm chủng khi còn nhỏ.
Tóm lược
HPV và herpes có những đặc tính tương tự nhau, và cần phải hiểu sự khác biệt của chúng. Herpes sẽ gây ngứa ngáy và khó chịu hơn, nhưng HPV thường gây ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đến sức khỏe lâu dài.
Không có cách chữa khỏi herpes hoặc HPV, nhưng người bệnh nên chủ động thực hiện các biện pháp để ngăn ngừa các triệu chứng và tránh lây truyền cho người khác. Tiêm phòng HPV là phương pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa loại virus này.
Sử dụng bao cao su và màng chắn miệng có thể làm giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nếu ban lên kế hoạch có con, bạn cần tìm hiểu các thông tin về quan hệ tình dục an toàn.
