Herpes là một tình trạng bệnh lý trên da có nguyên nhân từ vi rút herpes simplex. Triệu chứng bao gồm các vết loét xuất hiện và biến mất theo thời gian. Các loại herpes khác nhau ảnh hưởng đến các bộ phận cơ thể khác nhau.
Bài viết này sẽ giải thích bệnh herpes là gì, cơ chế mắc bệnh và bệnh herpes trông như thế nào với những hình ảnh minh họa.
Vậy bị herpes sẽ như thế nào?
Hầu hết những người bị HSV không có triệu chứng, còn những người khác sẽ bị loét hoặc tổn thương. Những vết loét này trông giống như những vết phồng rộp chứa đầy dịch. Sau một vài ngày, các vết loét sẽ vỡ ra, chảy nước và tạo thành lớp vảy trước khi lành lại.
Mọi người cũng có thể thấy ngứa ran, ngứa ngáy hoặc bỏng rát vài ngày trước khi vết loét xuất hiện. Một số người cũng có thể gặp các triệu chứng giống như cúm, chẳng hạn như:
- Sốt
- Đau cơ
Một người bị nhiễm vi rút thường sẽ bị loét đầu tiên, hoặc khởi phát bệnh từ 2 đến 20 ngày sau đó. Vết loét có thể kéo dài từ một tuần đến 10 ngày.
Một đợt bùng phát có thể chỉ xuất hiện một vết loét đơn lẻ hoặc một chùm các vết loét. Chúng thường ảnh hưởng đến vùng da quanh miệng, bộ phận sinh dục hoặc trực tràng. Các mụn nước có thể mất từ 2 đến 4 tuần để khỏi.
Các triệu chứng thường sẽ xuất hiện trở lại theo thời gian, mặc dù chúng không có xu hướng nghiêm trọng như lần đầu tiên.
Các phần sau đây thảo luận về triệu chứng của bệnh herpes trên các bộ phận cơ thể thường bị ảnh hưởng.
Herpes là gì?
Herpes là một tình trạng bệnh lý nhẹ gây ra các vết loét nhỏ trên da.
Bệnh herpes tiến triển sau khi một người tiếp xúc với vi rút herpes simplex (HSV). Vi rút này có 2 loại:
- Herpes simplex 1 (HSV-1), hoặc herpes miệng, thường ảnh hưởng đến miệng
- Herpes simplex 2 (HSV-2), hoặc herpes sinh dục, thường ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 67% người dưới 50 tuổi bị nhiễm vi rút HSV-1. Con số này ở những người từ 15 đến 49 tuổi bị nhiễm vi rút HSV-2 là 11%.
Cả HSV-1 và HSV-2 đều có thể xuất hiện trên mặt hoặc bộ phận sinh dục. Mọi người có thể nhiễm cả hai loại vi rút herpes qua tiếp xúc với chất dịch cơ thể, bao gồm dịch tiết sinh dục và nước bọt.
Một khi ai đó nhiễm vi rút, các triệu chứng có thể khởi phát theo thời gian trong suốt phần đời còn lại của họ. Mặc dù các vết loét có thể gây khó chịu và thậm chí đau, nhưng chúng thường không nguy hiểm đối với người trưởng thành khỏe mạnh.
Herpes miệng
Trong bệnh herpes miệng, hầu hết các mụn nước xuất hiện trên môi hoặc miệng. Chúng cũng có thể hình thành ở những nơi khác trên mặt, đặc biệt là xung quanh cằm và dưới mũi hoặc trên lưỡi.
Lúc đầu, các vết loét trông giống như những vết sưng hoặc mụn nhỏ trước khi phát triển thành mụn nước chứa đầy mủ. Mụn nước này có thể có màu đỏ, vàng hoặc trắng. Khi chúng bị vỡ, một chất lỏng trong suốt hoặc màu vàng sẽ chảy ra, trước khi vết phồng rộp đóng vảy thành lớp vỏ màu vàng và lành lại.
Những người bị herpes miệng có thể sưng hạch bạch huyết ở cổ trong đợt bùng phát bệnh.
Herpes ở sinh dục nữ
Phụ nữ bị herpes sinh dục có thể gặp phải tình trạng loét âm hộ (là phần bên ngoài của bộ phận sinh dục bao gồm môi ngoài (môi âm hộ) và phần bên trong âm đạo). Vết loét phát triển bên trong âm đạo có thể khó quan sát được.
Các vết loét ở bộ phận sinh dục khác nhau về kích thước và số lượng, nhưng giống như herpes miệng, chúng gồm các mụn đỏ hoặc mụn nước chứa đầy dịch. Chúng sẽ vỡ ra, đóng vảy màu vàng rồi lành lại.
Nữ giới thường gặp khó khăn khi đi tiểu trong đợt bùng phát herpes sinh dục hơn so với nam giới. Họ có thể cảm thấy nóng rát khi đi tiểu, hoặc bị sưng hạch bạch huyết ở bẹn.
Herpes ở cơ quan sinh dục nam
Nam giới bị herpes sinh dục có thể gặp phải tình trạng lở loét trên và xung quanh dương vật.
Các mụn nhỏ màu đỏ hoặc trắng phát triển thành các vết loét lớn hơn, chứa đầy dịch, có thể có màu đỏ, trắng hoặc vàng. Giống như herpes miệng và herpes sinh dục nữ, những vết loét này có xu hướng vỡ ra trước khi đóng vảy.
Cùng với các triệu chứng giống như cảm cúm khác, nam giới có thể bị sưng hạch bạch huyết ở bẹn.
Herpes ở trực tràng
Cả nam và nữ khi bị herpes sinh dục đều có thể gặp phải loét, nổi mụn nước ở mông hoặc xung quanh trực tràng.
Người bị có thể gặp các vết thương hở màu đỏ trên hoặc xung quanh hậu môn.
Herpes cũng có thể xuất hiện xung quanh trực tràng và người bị có thể bị sưng hạch bạch huyết ở bẹn.
Herpes ở gón tay
Herpes cũng có thể gây mụn rộp ở trên các ngón tay. Đây được gọi là tình trạng viêm phần mềm đầu ngón tay do virut herpes và thường gặp nhất ở trẻ em hay mút ngón tay cái.
Herpes cũng có thể gây ra một hoặc nhiều vết loét mọc xung quanh móng tay. Người nhiễm thường sẽ bị đau hoặc cảm giác ngứa ran ở khu vực này trước khi vết loét tiến triển.
Nếu xuất hiện nhiều vết loét, chúng có xu hướng liên kết lại và trở thành một vết phồng rộp lớn giống như tổ ong trong vòng một tuần và có thể lây lan sang lớp móng.
Herpes ở mắt
Viêm giác mạc do herpes là tình trạng nhiễm trùng herpes ở mắt. Nó có thể ảnh hưởng lên một hoặc cả hai mắt và gây ra:
- Đau mắt
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Chảy dịch từ mắt
Bất cứ ai nghi ngờ bị viêm giác mạc do herpes nên đi khám. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể để lại sẹo ở mắt, dẫn đến mờ mắt, hoặc thậm chí mất thị lực.
Tổng kết
Herpes là một tình trạng bệnh lí da liễu nhẹ có nguyên nhân từ vi rút herpes simplex. Nó gây ra các vết loét giống như mụn nước xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Các khu vực thường bị ảnh hưởng nhất bao gồm quanh miệng, bộ phận sinh dục và mông.
Không có cách chữa khỏi HSV và những người đã nhiễm vi rút này thường sẽ bị tái phát thời gian. Các vết này thường tự khỏi, mặc dù mọi người có thể điều trị các đợt bùng phát bệnh bằng cách sử dụng thuốc kháng vi rút, chẳng hạn như:
- Acyclovir
- Famciclovir
- Valacyclovir
Những thuốc này thường ở dạng kem bôi hoặc viên uống, có thể rút ngắn thời gian của đợt bùng phát herpes. Bạn có thể mua chúng theo đơn hoặc mua trực tiếp tại hiệu thuốc.
Để tránh truyền bệnh herpes cho người khác, hãy tránh tiếp xúc gần qua da trong thời gian bùng phát các triệu chứng, đặc biệt là khi có các vết loét hở.
Khi một người bị herpes sinh dục, họ có thể giảm nguy cơ truyền vi rút bằng cách sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục. Những người bị herpes miệng có thể giảm nguy cơ lây truyền bằng cách tránh hôn, không dùng chung đồ dùng ăn uống hoặc không thực hiện quan hệ tình dục bằng miệng trong thời gian bùng phát.
