Khi virus herpes simplex 1 (HSV-1) xâm nhập vào cơ thể, nó sẽ cư trú ở đó suốt đời.
Mặc dù không có cách chữa khỏi HSV-1 như bệnh herpes gladiatorum, nhưng vi rút này thường bất hoạt, vì vậy có những giai đoạn người bệnh không có triệu chứng.
Khi vi rút tái hoạt động và các triệu chứng bùng phát, nó có khả năng cao lây sang người khác qua tiếp xúc gần qua da.
Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu các triệu chứng của bệnh herpes gladiatorum, cách chẩn đoán và điều trị cũng như cách ngăn ngừa lây nhiễm.
Triệu chứng
Các triệu chứng của herpes gladiatorum khác nhau ở mỗi người. HSV-1 có thể xâm nhập vào bất kỳ bộ phận nào của cơ thể và có thể đặc biệt nguy hiểm nếu nó phát triển ở mắt.
Các triệu chứng có xu hướng trở nên rõ ràng trong vòng 8 ngày kể từ khi vi rút xâm nhập vào cơ thể, bao gồm:
- Sốt
- Sưng các hạch
- Đau họng
- Vết loét hoặc mụn nước, có thể gây đau
- Cảm giác ngứa ran ở vùng bị ảnh hưởng
- Đau đầu
Mụn nước (nguồn: https://www.dhs.wisconsin.gov/)Nếu không điều trị, các vết loét hoặc mụn nước thường mất 7-10 ngày để khỏi. Khi các triệu chứng rõ ràng, vi-rút dễ lây lan hơn.
Các triệu chứng bùng phát khác nhau ở mỗi người. Ví dụ, đối với herpes gladiatorum có thể là mỗi tháng hoặc mỗi năm một lần.
Khi vi rút không hoạt động, người đó không có triệu chứng. Điều này không đồng nghĩa rằng vi rút không thể lây, nhưng khả năng lây truyền bị giảm trong thời gian này.
Các biến chứng
HSV-1 thường gây ra mụn nước, chẳng hạn như mụn rộp, hình thành trên da. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào các mụn nước này, gây nhiễm trùng thứ phát. Trong trường hợp này có thể phải cần dùng thuốc kháng sinh.
Nếu không được điều trị, vi khuẩn có thể lây lan sang các vùng cơ thể khác như não, mắt, phổi gây nguy hiểm tới tính mạng.
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ
HSV-1 lây truyền qua tiếp xúc gần qua da. Bệnh herpes gladiatorum thường lây giữa những người tham gia các môn thể thao tiếp xúc nhiều, chẳng hạn như đấu vật, bóng bầu dục hoặc bóng rổ. Vì lý do này, tình trạng này còn có tên gọi khác là herpes mat.
Vi rút cũng có thể lây qua:
- Hôn nhau, nếu một người bị mụn rộp
- Quan hệ tình dục
- Dùng chung đồ như đồ uống, đồ dùng và điện thoại di động
Ngoài ra, thời điểm bị ốm và căng thẳng có thể gây bùng phát bệnh.
Một số người có thể trải qua khoảng thời gian dài mà không có bất kỳ triệu chứng nào, nhưng những cơn bùng phát có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ngăn ngừa để ngăn lây nhiễm, và điều này đặc biệt quan trọng đối với những người thường xuyên tham gia các môn thể thao tiếp xúc.
Chẩn đoán
Để biết một người có bị herpes gladiatorum hay không, trước tiên bác sĩ sẽ kiểm tra bằng mắt mọi vết phồng rộp hoặc vết loét. Có thể chỉ cần kiểm tra vậy là đủ.
Trong một số trường hợp, họ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm máu. Một người mang vi rút có các kháng thể đặc hiệu trong máu sẽ chỉ ra sự hiện diện của HSV-1.
Trong các trường hợp khác, bác sĩ có thể lấy mẫu da bệnh và gửi đi phân tích.
Nếu một người có các triệu chứng khác của herpes gladiatorum nhưng không có vết loét, tốt nhất vẫn nên tránh tiếp xúc gần qua da và đi khám bác sĩ. Họ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh.
Điều trị
Các triệu chứng của herpes gladiatorum có thể gây khó chịu nhưng nhẹ. Nếu không được điều trị, mụn nước sẽ biến mất trong vòng 10 ngày.
Điều quan trọng là tránh tiếp xúc gần qua da và dùng chung các đồ vật như cốc, dao kéo, điện thoại cho đến khi các triệu chứng biến mất.
Ngoài ra, cố gắng không làm kích ứng vùng da bị ảnh hưởng, chẳng hạn như bóp hoặc chà xát vào các mụn nước.
Nếu các triệu chứng nghiêm trọng hơn hoặc gây khó chịu, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng vi rút để giảm bớt các triệu chứng và giúp hồi phục nhanh hơn.
Để điều trị hoặc phòng ngừa các đợt bùng phát herpes gladiatorum, các bác sĩ thường khuyên dùng:
- Acyclovir
- Valacyclovir
- Famciclovir
Phòng bệnh
Dùng bao cao su giúp tránh lây nhiễm vi rút (nguồn: https://www.medicalnewstoday.com/)Có nhiều cách để ngăn chặn sự lây truyền của HSV-1. Ví dụ như dùng các biện pháp bảo vệ, chẳng hạn như bao cao su hoặc màng chắn miệng khi quan hệ tình dục với một người có các triệu chứng của herpes.
Ngoài ra, họ cũng có thể xét nghiệm HSV-1 trước khi quan hệ tình dục với bạn tình mới, vì một số người mang vi rút mà không hề biết.
Một cách khác là vệ sinh cơ thể sạch sẽ, ví dụ như:
- Tắm ngay sau mỗi trận đấu, buổi huấn luyện hoặc luyện tập
- Không dùng chung các vật dụng chăm sóc cá nhân, chẳng hạn như dao cạo râu, lăn khử mùi hoặc khăn tắm
- Thường xuyên giặt khăn tắm và dụng cụ thể thao. Nếu có thể giặt bằng nước nóng với thuốc tẩy thì càng tốt
- Đảm bảo đồ dùng được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên
- Tránh tiếp xúc gần qua da với những người có vết loét hoặc các triệu chứng herpes khác
- Kiểm tra các vết loét thường xuyên
- Che phủ vùng da hở (chẳng hạn như vết cắt) bằng băng gạc
- Không bóp hay chạm vào vết phồng rộp
Những biện pháp phòng ngừa này đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ nhiễm trùng cao, chẳng hạn như những người thường xuyên chơi các môn thể thao tiếp xúc.
Với những người có nguy cơ cao có thể được kê đơn thuốc kháng vi rút. Uống thuốc trước đó vài ngày có thể giúp cơ thể tăng cường miễn dịch
Tổng kết
Nếu bị nhiễm HSV-1 (như herpes gladiatorum), vi rút sẽ tồn tại trong cơ thể suốt đời và nó luôn có khả năng lây truyền.
Các triệu chứng xuất hiện khi vi rút tái hoạt động định kỳ. Ở những thời điểm này, khả năng lây truyền cao hơn. Tuy nhiên, thuốc có thể làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát và có nhiều cách để ngăn vi rút lây lan.
Bất kỳ ai bị herpes gladiatorum hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh này thì nên đi khám bác sĩ.
