Hầu hết các bệnh do virus gây ra sẽ cải thiện sau 7-10 ngày và các phương pháp điều trị chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, nhiệt độ cơ thể quá cao có thể cần được chăm sóc y tế.
Triệu chứng
Các triệu chứng của sốt virus sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại virus(Nguồn ảnh: The Conversation).Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi tiếp xúc với các nguyên nhân gây bệnh, chẳng hạn như virus và vi khuẩn.
Sự gia tăng nhiệt độ của cơ thể có thể phá hủy các protein trong các mầm bệnh này để ngăn chúng sinh sôi. Bản thân sốt không phải là bệnh, nó là triệu chứng của một nguyên nhân gây bệnh, trong đó có nhiễm virus. Nhiễm virus có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể như ruột, phổi, đường dẫn khí…
Định nghĩa về cơn sốt phụ thuộc vào độ tuổi của mỗi người và nhiệt độ đo ở vị trí nào trên cơ thể. Đối với trẻ em, cơn sốt được định nghĩa là:
- Trực tràng, tai hoặc trán: Nhiệt độ cao hơn 38,0 ° C
- Bằng miệng: Nhiệt độ cao hơn 37,8 ° C
- Dưới nách: Nhiệt độ cao hơn 37,2 ° C
Định nghĩa về sốt có thể khác nhau ở người lớn. Tuy nhiên, nhiều bác sĩ sẽ coi việc đo nhiệt độ cơ thể bằng nhiệt kế đo ở miệng cao hơn 37,8 ° C là tình trạng sốt.
Sốt virus có thể kèm theo các triệu chứng khác tùy thuộc vào virus gây ra bệnh:
- Mệt mỏi
- Chóng mặt
- Ớn lạnh
- Đau đầu
- Đau cơ và khớp
- Đau họng
- Chảy nước mũi
- Nghẹt mũi
- Khó thở
- Cảm giác nóng bỏng trong mắt
- Ho
- Phát ban trên da
- Bệnh tiêu chảy
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Nổi hạch
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây ra bệnh do virus, có thể bao gồm virus cảm lạnh và cúm.
Đôi khi, bội nhiễm vi khuẩn xảy ra sau một căn bệnh do virus gây ra. Điều này có thể gây khó khăn cho việc phân biệt giữa hai loại và xác định thời điểm dùng thuốc kháng sinh để người bệnh hưởng lợi nhất.
Sốt mà không kèm bất kỳ dấu hiệu bệnh lý rõ ràng nào khác có thể đặc biệt phổ biến ở trẻ nhỏ.
Trong một nghiên cứu trên 75 trẻ em bị sốt nhưng không có dấu hiệu nhiễm vi khuẩn nào khác, kết quả được đăng trên tạp chí Pediatrics, ước tính khoảng 76% trường hợp có một hoặc nhiều loại virus trong cơ thể trẻ. Các loại virus phổ biến nhất hiện nay là Adenovirus, Human herpesvirus 6 (HHV-6), Enterovirus và Parechovirus. Bài báo ước tính rằng dưới 1% các bệnh liên quan đến sốt mà không có nguồn gốc rõ ràng ở trẻ em dưới 3 tuổi là do nhiễm vi khuẩn.
Điều này có nghĩa là virus là nguyên nhân đặc biệt phổ biến gây sốt ở trẻ nhỏ. Lưu ý thông tin này là quan trọng, vì dùng thuốc kháng sinh sẽ không hiệu quả trong việc điều trị nhiễm virus.
Sốt virus có thể lấy truyền từ người này sang người khác nếu như người bị nhiễm virus tiếp xúc gần với cơ thể người không bị nhiễm bệnh. Ngoài ra sốt virus cũng có thể lây truyền khi quan hệ tình dục hoặc bị côn trùng đốt.
Sống trong khu vự ô nhiễm hoặc sử dụng nước bị ô nhiễm cũng là nguyên nhân gây sốt virus.
Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ xem xét tiền sử sức khỏe của người bệnh và đặt câu hỏi về các triệu chứng của họ khi chẩn đoán một cơn sốt virus tiềm ẩn. Ví dụ về những câu hỏi này có thể bao gồm thời điểm người bệnh nhận thấy các triệu chứng đầu tiên và điều gì làm cho các triệu chứng này trở nên tồi tệ hơn hoặc cải thiện hơn.
Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm để loại trừ bệnh lý khác và xác định sự hiện diện của virus trong máu, đờm hoặc nước tiểu của người bệnh.
Xét nghiệm tìm virus có thể được yêu cầu khi thăm khám (Nguồn ảnh: Casespot)Ví dụ: xét nghiệm chẩn đoán cúm nhanh bao gồm việc lấy mẫu tế bào từ cổ họng và xét nghiệm để tìm sự hiện diện của các protein cúm A hoặc B.
Tuy nhiên, không phải tất cả các xét nghiệm về bệnh do virus đều có sẵn và nhanh chóng như vậy. Trên thực tế, một số có thể yêu cầu phân tích trong phòng xét nghiệm để xác định loại virus cụ thể.
Không phải lúc nào cũng cần phải gửi các mẫu bệnh phẩm đến phòng xét nghiệm để chẩn đoán sốt virus. Bác sĩ có thể xem xét các triệu chứng của người bệnh để đưa ra chẩn đoán.
Theo Bệnh viện Nhi đồng Seattle, virus gây ra số lượng bệnh nhiễm trùng ước tính gấp 10 lần vi khuẩn gây ra.
Biến chứng của sốt virus là gì?
Thông thường sốt virus sẽ tự giảm trong vòng 1 tuần đến 10 ngày. Tuy nhiên, những trường hợp nghiêm trọng có thể đẫn đến biến chứng như:
- Mất nước
- Mê sảng và ảo giác
- Shock
- Hôn mê
- Co giật
- Suy gan
- Suy thận
- Suy hô hấp
- Suy đa tạng
- Nhiễm trùng huyết
Sốt virus do virus như arbovirus có thể dẫn đến chảy máu da, nội tạng, mắt, miệng hoặc tai. Điều này có thể gây tử vong cho người bệnh nếu không được điều trị kịp thời.
Điều trị
Điều trị sốt virus phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ sốt và các triệu chứng khác mà người bệnh có thể gặp phải.
Ví dụ: sốt cao trên 40 ° C đối với trẻ em và 39,4 ° C đối với người lớn có thể là một trường hợp cấp cứu y tế vì có khả năng bị nhiễm virus nghiêm trọng.
Hầu hết các trường hợp sốt virus sẽ tự khỏi sau 7-10 ngày. Các biện pháp điều trị chủ yếu có tác dụng làm giảm triệu chứng bệnh chứ không có tác dụng diệt virus. Chăm sóc tại nhà có vai trò quan trọng trong điều trị.
Nhiều người cho rằng tắm khi sốt virus sẽ khiến tình trạng bệnh thêm nặng và lâu khỏi hơn, ốm không nên tắm gội. Tuy nhiên đây là một quan niệm sai lầm. Khi bị sốt virus, cơ thể tiết nhiều mồ hôi, bên cạnh đó một số virus gây phát ban, mụn nhọt trên da. Nếu không vệ sinh cơ thể sạch sẽ, vi khuẩn có thể sinh sôi và làm nghiêm trọng thêm các tổn thương trên da, nguy cơ mắc bệnh da liễu như viêm da, mẩn đỏ… Tắm nước ấm là một biện pháp hiệu quả trong việc hạ sốt. Một quan niệm sai lầm phổ biến liên quan đến sốt là sử dụng nước thật lạnh trong bồn tắm hoặc chườm đá lên da sẽ có hiệu quả. Trên thực tế, việc tiếp xúc với nhiệt độ quá lạnh có thể gây ảnh hưởng xấu đến cơ thể, làm co mạch máu ngoài da dẫn đến cơ thể không thoát nhiệt được và tăng nhiệt độ nội tạng. Thay vào đó, người bệnh nên sử dụng nước ấm để tắm.
Đối với các trường hợp sốt ở mức độ nhẹ hơn, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- Dùng thuốc không kê đơn: Ibuprofen và acetaminophen đều là thuốc không kê đơn có thể hạ sốt. Aspirin cũng có thể làm được điều này, nhưng những người dưới 18 tuổi không nên dùng aspirin do những rủi ro của hội chứng Reye. Thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng điều trị sốt do bệnh siêu vi.
- Tắm nước ấm: ngoài việc vệ sinh thân thể còn có tác dụng hạ sốt.
- Bù nước và điện giải: Nhấm nháp nước mát hoặc các dung dịch chứa chất điện giải có thể giúp hạ nhiệt độ cơ thể và ngăn ngừa tình trạng mất nước.
Nếu bị sốt kéo dài trên 3 ngày hoặc có nhiệt độ cao hơn 39,4°C ở người lớn, 38,9°C ở trẻ nhỏ hoặc 38°C ở trẻ sơ sinh, người bệnh nên được đưa đến cơ sở y tế.
Không sử dụng thuốc kháng sinh cho nhiễm virus, tuy nhiên trong một số trường hợp bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để chống bội nhiễm thứ phát mà bạn có thể gặp phải. Nếu bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh, hãy sử dụng đúng liều và đủ thời gian. Nếu bạn ngừng uống thuốc kháng sinh giữa chừng, cơ thể sẽ tạo ra vi khuẩn kháng kháng sinh. Điều này sẽ dẫn đến mất hoặc giảm hiệu lực của một số loại thuốc nếu bạn bị bệnh trong tương lai.
Phòng ngừa
Người bị nhiễm có thể lây bệnh do virus khi hắt hơi, hít thở hoặc chạm vào người hoặc bề mặt. Vì vậy để phòng ngừa sốt virus thì tốt nhất là ‘phòng bệnh hơn chữa bệnh’. Điều quan trọng là phải giữ gìn vệ sinh cá nhân nhằm tránh tác nhân gây bệnh. Các biện pháp như rửa tay thường xuyên và thường xuyên khử trùng bề mặt có thể giúp ngăn ngừa những căn bệnh này. Tiêm vắc xin phòng bệnh cúm hằng năm giúp hệ miễn dịch chống lại các bệnh do virus gây ra. Virus kém phát triển hơn ở nhiệt độ cao nên hãy cố gắng ăn đồ ăn ấm nóng. Ngoài ra, tránh sử dụng chung đồ đạc của bạn với người khác.
Tổng kết
Virus có thể gây ra các cơn sốt và nguy cơ dẫn đến các triệu chứng khác hoặc không.
Hầu hết các loại virus sẽ tự khỏi khi có đủ thời gian và các biện pháp hỗ trợ. Tuy nhiên, nếu sốt virus quá cao, người bệnh nên đi khám bác sĩ.
Xem thêm:
- Hướng dẫn điều trị sốt siêu vi tại nhà
- Sốt siêu vi ở người lớn: Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán, biến chứng và điều trị
- Dấu hiệu nhận biết sốt virus ở trẻ em, biện pháp điều trị và phòng ngừa
