Quan hệ bị đau rát được định nghĩa là cảm giác đau ở bộ phận sinh dục kéo dài dai dẳng hoặc tái phát xảy ra ngay trước, trong hoặc sau khi giao hợp. Hãy đi khám và tham vấn ý kiến bác sĩ nếu bạn bị đau khi giao hợp. Các phương pháp điều trị tập trung vào nguyên nhân và có thể giúp loại bỏ hoặc giảm bớt tình trạng này.
Triệu chứng
Đau khi quan hệ tình dục là cảm giác được mô tả:
- Chỉ đau khi quan hệ tình dục (có sự thâm nhập vào trong âm đạo và cổ tử cung)
- Đau sau mỗi lần thâm nhập, kể cả khi đặt tampon
- Đau sâu khi đẩy mạnh
- Cảm giác đau rát hoặc đau nhức
- Đau nhói, kéo dài hàng giờ sau khi giao hợp
Khi nào cần đi khám ?
Nếu bạn bị đau tái phát khi quan hệ tình dục, hãy nói chuyện với bác sĩ. Điều trị dứt điểm vấn đề này có thể giúp cải thiện đời sống tình dục, gia tăng sự gần gũi, bảo vệ cảm xúc và hình ảnh của bản thân tốt hơn.
Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra chứng quan hệ bị đau rát. Đau khi giao hợp được phân loại thành các nhóm tùy thuộc vào thời điểm gây đau: đau khi thâm nhập hoặc đau khi đâm sâu. Các yếu tố cảm xúc có thể liên quan đến nhiều kiểu quan hệ bị đau rát đớn.
Đau khi thâm nhập
Đau khi thâm nhập có thể liên quan đến các yếu tố sau:
- Không đủ bôi trơn: Đây thường là kết quả của màn dạo đầu chưa đủ. Sự sụt giảm nồng độ estrogen sau khi mãn kinh hoặc sinh con hoặc trong thời kỳ cho con bú cũng có thể là một nguyên nhân.
- Một số loại thuốc được biết là ảnh hưởng đến ham muốn tình dục hoặc kích thích tình dục, có thể làm giảm sự bôi trơn và làm cho quan hệ tình dục trở nên đau đớn. Các thuốc như chống trầm cảm, thuốc cao huyết áp, thuốc an thần, thuốc kháng histamine và một số loại thuốc tránh thai có thể gây tình trạng này.
- Tổn thương, chấn thương hoặc kích ứng: Điều này bao gồm chấn thương hoặc kích ứng do tai nạn, phẫu thuật vùng chậu, cắt bao quy đầu ở phụ nữ hoặc vết cắt tầng sinh môn khi đẻ thường.
- Viêm, nhiễm trùng hoặc bệnh về da: Nhiễm trùng sinh dục hoặc đường tiết niệu có thể gây đau khi giao hợp. Bệnh chàm hoặc các vấn đề về da khác ở vùng sinh dục cũng có thể là nguyên nhân gây đau.
- Co thắt âm đạo: Sự co thắt không chủ ý của các cơ ở thành âm đạo có thể làm cho việc thâm nhập trở nên đau đớn.
- Bất thường bẩm sinh vùng sinh dục: Chẳng hạn như không có âm đạo, âm đạo dị dạng, âm đạo bị lão hóa hoặc màng trinh bất thường,… có thể gây ra chứng đau rát khi quan hệ.
Đau sâu khi giao hợp
Đau sâu thường xảy ra khi có sự thâm nhập sâu của dương vật. Đau tăng lên ở một số vị trí nhất định. Nguyên nhân gây đau sâu bao gồm:
- Các bệnh lý như: lạc nội mạc tử cung, nhiễm trùng tiểu khung, sa tử cung, tử cung ngả sau, u xơ tử cung, viêm bàng quang, hội chứng ruột kích thích, rối loạn chức năng sàn chậu, adenomyosuis (u tuyến và cơ tử cung lành tính), trĩ và u nang buồng trứng.
- Phẫu thuật hoặc điều trị y tế: Sẹo do phẫu thuật vùng chậu, bao gồm cả cắt bỏ tử cung, có thể gây đau khi giao hợp. Các phương pháp điều trị y tế đối với bệnh ung thư, chẳng hạn như xạ trị và hóa trị, có thể gây ra những thay đổi khiến quan hệ tình dục trở nên đau đớn.
Yếu tố cảm xúc
Cảm xúc gắn bó sâu sắc với hoạt động tình dục, vì vậy chúng có thể đóng một vai trò nào đó gây ra đau đớn khi quan hệ tình dục. Các yếu tố cảm xúc bao gồm:
- Các vấn đề tâm lý: Lo âu, trầm cảm, lo lắng về ngoại hình, sợ gần gũi hoặc các vấn đề trong mối quan hệ có thể góp phần làm giảm hưng phấn, tăng căng thẳng và dẫn đến khó chịu hoặc đau đớn.
- Căng thẳng: Cơ sàn chậu của bạn có xu hướng thắt chặt để đối phó với căng thẳng trong cuộc sống. Điều này có thể góp phần gây đau khi giao hợp.
- Tiền sử lạm dụng tình dục: Không phải tất cả mọi người mắc chứng loạn cảm đều có tiền sử lạm dụng tình dục, nhưng nếu bạn từng chịu nỗi đau tinh thần từ việc bị lạm dụng, thì đây có thể là nguyên nhân sâu xa gây đau khi quan hệ.
Rất khó để biết liệu các yếu tố cảm xúc có liên quan đến chứng quan hệ bị đau rát hay không. Cơn đau ban đầu có thể khiến bạn sợ đau tái phát, khó thư giãn, từ đó dẫn đến đau nhiều hơn. Bạn có thể bắt đầu tránh quan hệ tình dục nếu bạn thấy đau khi làm điều đó.
Chẩn đoán
Thăm khám và đánh giá:
Khai thác bệnh sử: Bác sĩ có thể hỏi cơn đau của bạn bắt đầu từ khi nào, đau ở đâu, cảm giác như thế nào và liệu nó có xảy ra với mọi bạn tình và mọi tư thế quan hệ tình dục hay không. Bác sĩ cũng có thể hỏi về tiền sử tình dục, tiền sử phẫu thuật và sinh con.
Đừng để sự bối rối ngăn cản bạn trả lời thành thật. Những câu hỏi này cung cấp manh mối về nguyên nhân gây ra cơn đau của bạn.
Khám phụ khoa
Trong khi khám phụ khoa, bác sĩ có thể kiểm tra các dấu hiệu kích ứng da, nhiễm trùng hoặc các vấn đề giải phẫu. Bác sĩ có thể cố gắng xác định cơn đau của bạn bằng cách tạo áp lực nhẹ nhàng lên bộ phận sinh dục và cơ vùng chậu.
Khám phụ khoa: Bác sĩ sử dụng một dụng cụ gọi là mỏ vịt để tách các thành âm đạo, quan sát âm đạo và cổ tử cung, lộ tuyến. Một số phụ nữ bị đau khi giao hợp cũng có cảm giác khó chịu khi khám phụ khoa. Bạn có thể yêu cầu dừng khám nếu quá đau.
Cận lâm sàng
Nếu bác sĩ nghi ngờ một số nguyên nhân gây ra quan hệ bị đau rát, bác sĩ cũng có thể đề nghị siêu âm vùng chậu.
Điều trị

Các lựa chọn điều trị khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau.
- Nội khoa
Nếu nhiễm trùng hoặc bệnh lý là nguyên nhân gây đau khi giao hợp, việc điều trị nguyên nhân có thể giúp giải quyết vấn đề. Sử dụng thuốc giúp bôi trơn âm đạo có thể giúp cải thiện triệu chứng
Đối với nhiều nữ sau mãn kinh, nồng độ estrogen thấp gây giảm tiết dịch âm đạo, âm đạo bị khô sẽ gây đau khi giao hợp. Thông thường, bôi trực tiếp estrogen vào âm đạo sẽ giúp cải thiện.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ đã phê duyệt thuốc ospemifene (Osphena) để điều trị chứng quan hệ bị đau rát mức độ trung bình và nặng, chỉ định ở những phụ nữ mãn kinh, khô âm đạo. Ospemifene hoạt động giống như estrogen trên niêm mạc âm đạo.
Tác dụng không mong muốn của thuốc là có thể gây ra các cơn bốc hỏa, nguy cơ đột quỵ, huyết khối và ung thư niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung).
Một loại thuốc khác giúp giảm đau khi giao hợp là prasterone (Intrarosa). Thuốc dạng viên nang đặt âm đạo hàng ngày.
- Các phương pháp điều trị khác
Một số liệu pháp điều trị không dùng thuốc cũng có thể giúp cải thiện chứng đau khi quan hệ
- Liệu pháp giải mẫn cảm: Tập các bài tập thư giãn âm đạo có thể giảm đau.
- Tư vấn hoặc liệu pháp tình dục: Nếu quan hệ tình dục đã gây đau đớn trong một thời gian, bạn có thể có phản ứng cảm xúc tiêu cực với kích thích tình dục ngay cả sau khi điều trị. Nếu bạn và đối tác của bạn đã tránh gần gũi vì giao hợp bị đau, bạn cũng có thể cần được giúp đỡ để cải thiện giao tiếp với bạn tình của mình và khôi phục sự gần gũi trong tình dục. Xin ý kiến tư vấn của chuyên gia hoặc nhà trị liệu tình dục có thể giúp điều trị tình trạng này.
- Liệu pháp nhận thức hành vi có thể giúp thay đổi suy nghĩ và hành vi tiêu cực về tình dục.
- Các biện pháp khắc phục tại nhà
Bạn và bạn tình có thể giảm thiểu cơn đau bằng một số thay đổi trong thói quen tình dục của bạn:
Thay đổi tư thế: Nếu bạn bị đau nhói khi đẩy vào sâu, hãy thử các tư thế khác nhau, chẳng hạn như đảo tư thế thành nằm trên. Ở vị trí này, bạn có thể chủ động điều chỉnh độ sâu đưa vào ở mức mà bạn cảm thấy tốt.
Giao tiếp: Chia sẻ với bạn tình về những điều bạn muốn và những điều làm bạn đau hay khó chịu. Nếu bạn cần đối tác của mình làm chậm lại, hãy nói ra như vậy.
Đừng vội vàng: Màn dạo đầu dài hơn có thể giúp kích thích sự bôi trơn tự nhiên kỹ càng. Bạn có thể giảm đau bằng cách trì hoãn việc thâm nhập cho đến khi cảm thấy hưng phấn hoàn toàn.
Sử dụng chất bôi trơn: Chất bôi trơn có thể giúp quan hệ tình dục thăng hoa hơn. Hãy thử các nhãn hiệu khác nhau cho đến khi bạn tìm được loại phù hợp.
Chia sẻ và hợp tác
Khi việc thâm nhập vào âm đạo bớt đau hơn, bạn và đối tác có thể tìm những cách khác để thân mật. Mát xa tình dục, hôn và thủ dâm lẫn nhau giúp màn dạo đầu phát huy hiệu quả, khiến cho việc giao hợp hứng thú và hiệu quả hơn.
Chuẩn bị trước khi đi khám
Nói chuyện với bác sĩ là bước đầu tiên để giải quyết chứng bệnh khó nói này. Bác sĩ gia đình có thể chẩn đoán và điều trị vấn đề hoặc sẽ giới thiệu bạn đến khám chuyên khoa sức khỏe sinh sản và tình dục.
Những điều cần làm
Để chuẩn bị cho buổi đi khám, hãy chuẩn bị trước một số vấn đề:
- Các vấn đề tình dục bạn đang mắc phải, thời điểm xuất hiện và tần suất xảy ra, xảy ra trong những điều kiện nào.
- Tiền sử bệnh tật, là các bệnh đã được chẩn đoán hay điều trị
- Tất cả các loại thuốc, vitamin hoặc các chất bổ sung khác mà bạn dùng, liều lượng dùng.
Những điều cần hỏi
Một số câu hỏi cần chuẩn bị trước như:
- Nguyên nhân gì có thể gây ra vấn đề của tôi?
- Tôi có thể thực hiện những thay đổi lối sống nào để cải thiện tình hình của mình?
- Phương pháp điều trị?
- Cuốn sách hoặc tài liệu, trang web tôi có thể tham khảo?
Bác sĩ hỏi
Bác sĩ có thể hỏi bạn những câu hỏi như:
- Bạn đã quan hệ bị đau rát bao lâu rồi?
- Bạn cảm thấy đau ở đâu?
- Cơn đau có xảy ra mỗi khi bạn quan hệ tình dục hay chỉ trong một số tình huống nhất định?
- Quan hệ giữa bạn và bạn tình như thế nào?
- Bạn có thể chia sẻ với bạn tình về tình dục và nhu cầu của bạn không?
- Có bất kỳ tư thế hay động tác nào khiến bạn đau đớn không?
- Bạn cảm thấy đau khổ đến mức nào về những lo lắng trong quan hệ tình dục?
- Bạn có bị kích ứng, ngứa hoặc rát âm đạo không?
- Bạn đã bao giờ được chẩn đoán mắc bệnh phụ khoa hoặc phẫu thuật phụ khoa chưa?
Xem thêm: