Streptococcus pyogenes gây bệnh gì?
Streptococcus pyogenes có thể gây ra các bệnh cấp tính như viêm họng, nhiễm trùng da. Ngoài ra, nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh nhân nhiễm liên cầu khuẩn Streptococcus pyogenes có thể gặp phải các biến chứng muộn (thấp khớp, viêm cầu thận cấp, nhiễm trùng huyết), xảy ra sau khi bị nhiễm trùng trên 2 tuần.
Viêm họng do liên cầu khuẩn
Sau khi nhiễm vi khuẩn streptococcus, người bệnh có thể mất từ 2 đến 5 ngày mới bắt đầu có triệu chứng. Những triệu chứng hay gặp:
- Sốt trên 38°C
- Đau họng
- Họng sưng đỏ, có mủ trắng
- Hạch vùng cổ và dưới hàm sưng đau
- Đau đầu, đau bụng, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa
Trẻ bị viêm họng do liên cầu có triệu chứng đau họng, họng sưng đỏ, có mủ trắng. Nguồn ảnh: www.libertypeds.com
Viêm họng do liên cầu có thể dẫn đến áp xe quanh amydal. Ho, viêm thanh quản, và nghẹt mũi không phải là đặc trưng của nhiễm khuẩn họng liên cầu, những triệu chứng này thường gợi ý đến nguyên nhân khác (do virus hoặc dị ứng). 20% số người nhiễm khuẩn không có triệu chứng. Người nhiễm bệnh không triệu chứng có thể lây bệnh cho người khác.
Sốt tinh hồng nhiệt
Bệnh thường gặp ở những người trước đó bị nhiễm khuẩn họng. Biểu hiện qua các triệu chứng:
- Bắt đầu với sốt đột ngột, kèm theo đau họng, hạch vùng cổ sưng to, đau đầu, đau bụng, buồn nôn, nôn, chán ăn, lưỡi sưng đỏ như quả dâu tây, đau mình mẩy, mệt mỏi.
- Ban tinh hồng nhiệt xuất hiện sau khi có dấu hiệu sốt khoảng 24-48 giờ, đầu tiên là ở vùng dưới tai, cổ, ngực, nách, háng, sau đó lan ra các vùng khác của cơ thể sau 24 giờ. Ban nhỏ, bóng, đồng đều, có nơi tập trung thành mảng.
- Ở các nếp gấp của cơ thể, đặc biệt là ở nách và khuỷu, các mạch máu mỏng có thể vỡ, tạo thành các đường đỏ cổ điển gọi là đường Pastia, có thể tồn tại thêm 1-2 ngày sau khi ban đỏ mất.
Nổi ban ở bệnh nhân mắc bệnh sốt tinh hồng nhiệt. Nguồn ảnh: www.medicalnewstoday.com
Nhiễm trùng da do liên cầu khuẩn
Nhiễm trùng da bao gồm:
- Chốc lở: Một nhiễm trùng da bề mặt tạo vỏ hoặc bọng nước.
- Viêm quầng: Liên quan đến hệ bạch huyết. Bệnh nhân có những vết thương sáng, đỏ, gồ lên, cứng. Nó thường do liên cầu khuẩn nhóm A gây ra, nhưng đôi khi là do những nguyên nhân khác.
- Viêm mô tế bào: Tổn thương lớp sâu hơn của da và có thể tiến triển nhanh chóng vì các enzyme ly giải và chất độc được sản sinh chủ yếu do liên cầu nhóm A.
Chẩn đoán
Bên cạnh các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm để khẳng định chẩn đoán nhiễm liên cầu khuẩn như:
- Nuôi cấy; Liên cầu dễ dàng xác định được bằng cách nuôi cấy trên thạch máu cừu.
- Xét nghiệm kháng nguyên nhanh hoặc xét nghiệm nồng độ kháng thể
Nuôi cấy vi khuẩn để xác định chính xác vi khuẩn gây bệnh. Nguồn ảnh: courses.lumenlearning.comĐiều trị
Thuốc kháng sinh
Amoxicillin: Thuộc nhóm penicillin, trẻ em thường dùng dạng gói nhỏ .Nếu bệnh nhân bị dị ứng với penicillin, bác sĩ có thể có thể kê một kháng sinh thuộc nhóm cephalosporin như cephalexin (KEFLEX); Erythromycin; Azithromycin (Zithromax).
Thuốc điều trị triệu chứng
- Viêm họng: Ibuprofen, Acetaminophen. Tuy vậy cần cẩn trọng với acetaminophen, bởi các nguy cơ của hội chứng Reye, một bệnh có khả năng đe dọa tính mạng, không được dùng aspirin cho trẻ nhỏ và thanh thiếu niên.
- Sốt tinh hồng nhiệt: Paracetamol nếu có sốt, đau đầu, đau họng. Thuốc kháng histamin và dưỡng ẩm da để giảm ngứa.
- Nhiễm trùng da do liên cầu khuẩn: Phối hợp kháng sinh đường toàn thân và bôi mỡ Mupirocin hoặc Retapamulin tại chỗ.
