Thuật ngữ ptosis có nghĩa là sụp mí. Bài viết này sẽ thảo luận về một số nguyên nhân gây sụp mí và cách khắc phục chúng, đồng thời đưa ra các phương pháp điều trị phẫu thuật và không phẫu thuật.
Sụp mí là gì?
Mí mắt có thể sụp xuống theo nhiều kiểu khác nhau. Đôi khi, tình trạng sụp mí chỉ nhẹ và không gây ra vấn đề gì. Tuy nhiên, trong các trường hợp khác, mí mắt có thể sụp xuống che đồng tử và gây hạn chế tầm nhìn.
Nếu một người bị sụp mí nhẹ, vấn đề phiền toái thường về mặt thẩm mỹ khiến người bệnh không hài lòng về tình trạng của mí mắt nhưng tình trạng này không ảnh hưởng đến chức năng mắt. Khi mí mắt sụp xuống thấp hơn, vấn đề có thể trở nên nghiêm trọng hơn và gây hạn chế khả năng nhìn của người bệnh.
Một người có thể mắc phải tình trạng sụp mí mắt vì một số lý do. Nó đôi khi có thể bắt đầu trong thời thơ ấu, nhưng thông thường sụp mí phát triển theo độ tuổi. Mí mắt có thể bị sụp xuống nếu cơ ở mí mắt tách ra hoặc bị kéo căng ra. Tình trạng này cũng có thể hình thành do các dây thần kinh mí mắt có vấn đề.
Triệu chứng chính của người bị sụp mí là mí mắt trên bị sụp xuống thấp hơn bình thường. Một triệu chứng khác là các nếp nhăn trên mí mắt trên không xuất hiện đối xứng giữa 2 mắt.
Điều trị
Trong một số trường hợp, tình trạng sụp mí mắt có thể tự khỏi. Nếu sụp mí xuất hiện nhưng không gây ra bất kỳ vấn đề chức năng nào, có thể không cần điều trị gì cả.
Các phương pháp điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng sụp mí, mức độ ảnh hưởng của nó đến người bệnh và tuổi tác của người đó. Ví dụ, khi trẻ bị sụp mí, các bác sĩ thường khuyên nên phẫu thuật. Điều này là do mí mắt bị sụp xuống có nhiều khả năng ảnh hưởng đến thị lực của người bệnh.
Trước khi đề xuất cách điều trị sụp mí, bác sĩ có thể đánh giá người bệnh bằng cách sử dụng những cách sau:
- Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh
- Xét nghiệm máu
- Kiểm tra mắt toàn diện.
Những đánh giá này sẽ giúp bác sĩ xác định phương pháp điều trị tốt nhất.
Phương pháp điều trị phi phẫu thuật
Điều trị sụp mí có thể cần đến phẫu thuật, nhưng cũng có một số phương pháp điều trị khác không phẫu thuật như:
- Thuốc nhỏ mắt theo toa
- Kính chuyên dụng để tăng cường cho mắt
- Thuốc.
Liều dùng hàng ngày của thuốc oxymetazoline có ảnh hưởng đến cơ nâng mi. Bác sĩ có thể đề nghị thử các phương pháp này trước khi đề nghị phẫu thuật.
Phương pháp điều trị phẫu thuật
Có thể phải qua một số loại phẫu thuật đối với tình trạng sụp mí mắt, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh là gì.
Phẫu thuật treo cơ trán

Nếu vấn đề là với chức năng của cơ nâng mi, một lựa chọn phẫu thuật phổ biến là thủ thuật treo cơ trán. Thủ thuật này liên quan đến cơ trán, sử dụng cơ trán để điều khiển mí mắt trên. Thủ thuật treo cơ trán là một lựa chọn phổ biến đối với tình trạng sụp mí, mà phần dưới đây sẽ thảo luận chi tiết hơn.
Thu ngắn cơ nâng mí trên
Một thủ thuật khác được đưa ra khi chức năng cơ nâng mí kém là phẫu thuật cắt sửa cơ nâng mí. Điều này liên quan đến việc rút ngắn cơ nâng mí.
Nếu tình trạng sụp mí là cơ học, chẳng hạn như do trọng lượng tăng thêm trên mí mắt, bác sĩ phẫu thuật cũng có thể loại bỏ khối mô thừa và bất kỳ phần da thừa nào trên mí mắt.
Các phương pháp phẫu thuật khác
Nâng cân cơ nâng mí trên và phẫu thuật Fasanella-Servat là hai lựa chọn phẫu thuật khác. Các bác sĩ có thể đề xuất những phương pháp này cho những người có mí mắt bị sụp xuống không liên quan đến chức năng cơ nâng mí.
Tiên lượng
Hầu hết các ca phẫu thuật cho bệnh sụp mí mắt là các thủ tục ngoại trú, có nghĩa là người bệnh có thể về nhà vào cùng ngày phẫu thuật. Mặc dù không nhiều nhưng vẫn có một số rủi ro liên quan đến phẫu thuật sụp mí như:
- Chảy máu
- Nhiễm trùng
- Sửa chữa kém
- Sửa chữa quá mức
- Giảm hoặc mờ thị lực.
Bác sĩ sẽ chỉ đề nghị xem xét phẫu thuật nếu tình trạng sụp mí ảnh hưởng đến thể chất của một người, chẳng hạn như làm giảm thị lực.
Nguyên nhân gây sụp mí mắt
Một số yếu tố có thể gây ra sụp mí bao gồm:
- Sự lão hóa
- Chấn thương mắt
- Phẫu thuật mắt
- Khối u.
Tình trạng sụp mí biểu hiện như thế nào sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Các phần dưới đây sẽ mô tả một số loại sụp mí khác nhau.
Sụp mí do cân cơ
Chứng sụp mí do cân cơ là dạng phổ biến nhất của tình trạng mí mắt bị sụp. Tình trạng này thường phát triển theo độ tuổi, thường bắt đầu khi một người ở độ tuổi 50 hoặc 60. Ở người trẻ, ít gặp chứng sụp mí do cân cơ hơn, nhưng điều này cũng có thể xảy ra. Tình trạng này bắt đầu phát triển sau một chấn thương ở mắt hoặc có thể do phẫu thuật hoặc do đeo kính áp tròng trong thời gian dài.
Sụp mí thần kinh
Sụp mí thần kinh xảy ra khi có vấn đề với các dây thần kinh cho cơ mí mắt. Loại sụp mí này thường xảy ra trong các tình trạng như hội chứng Horner hoặc liệt dây thần kinh sọ thứ ba.
Một cách gián tiếp, sụp mí thần kinh có thể phát triển là hậu quả do các khối u, bệnh đái tháo đường, bệnh đa xơ cứng hoặc chứng phình động mạch cảnh - xoang hang.
Sụp mí do cơ
Sụp mí do nguyên nhân tại cơ hình thành khi cơ nâng mí, cơ quan chịu trách nhiệm di chuyển mí mắt ngừng hoạt động bình thường. Cơ nâng mi trở nên không thể nâng mí mắt vào đúng vị trí. Loại sụp mí này thường kèm theo những biểu hiện bất thường khác trên khuân mặt ngoài mí mắt.
Sụp mí cơ học
Một số người mắc bệnh sụp mí vì mí mắt trở nên quá nặng để kiểm soát. Trọng lượng tăng thêm trên mí mắt có thể do mỡ hoặc da hoặc cũng có thể do khối u trên mí mắt.
Chứng hẹp khe mí mắt
Ở một mức độ nào đó, nguyên nhân của bệnh sụp mí thường xuất phát từ vấn đề với cơ nâng mí. Tuy nhiên, khi một mí mắt bị sụp xuống do các yếu tố khác nó được gọi là chứng hẹp khe mí mắt.
Hẹp khe mí mắt có thể phát triển từ tình trạng co thắt não, gây nháy mắt không kiểm soát được hoặc co giật mắt. Nó cũng có thể phát triển từ chứng co thắt cơ mặt, là một chứng rối loạn hệ thống thần kinh ảnh hưởng đến một bên của khuôn mặt.
Khi bác sĩ xác định nguyên nhân gây sụp mí, bác sĩ sẽ xem xét:
- Tuổi
- Bất kỳ bất thường hiện có
- Mức độ nghiêm trọng của tình trạng sụp mí mắt
- Chức năng cơ nâng mí.
Để đánh giá chức năng cơ nâng mí, bác sĩ sẽ đo khoảng cách mí mắt di chuyển khi người đó đi từ chế độ nhìn lên trên đến chế độ nhìn xuống. Việc xác định nguyên nhân gây ra tình trạng sụp mí giúp bác sĩ quyết định cách điều trị tốt nhất.
Khi nào đến gặp bác sĩ
Một số người có thể gặp tình trạng sụp mí như một phần bình thường của quá trình lão hóa. Tuy nhiên, nếu mí mắt của người trẻ bị sụp xuống hoặc một người lo lắng về mí mắt của mình, tốt nhất nên đi khám bác sĩ trong trường hợp những vấn đề này bắt đầu ảnh hưởng đến thị lực.
Một người nên đi khám bác sĩ nếu:
- Tăng tiết nước mắt
- Tầm nhìn bị ảnh hưởng
- Mệt mỏi hơn
Trong những trường hợp ít phổ biến hơn, mí mắt bị sụp xuống có thể báo hiệu một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn chẳng hạn như vấn đề về dây thần kinh, cơ hoặc não.
Tổng kết
Sụp mí mắt hay tình trạng chảy xệ mí mắt xảy ra khi mí mắt trên rủ xuống nhiều hơn bình thường. Thuật ngữ y học cho hiện tượng này là sụp mí mắt hay ptosis. Sụp mí đôi khi là bình thường, thường phát triển theo độ tuổi. Tuy nhiên, nếu tình trạng sụp mí nặng có thể ảnh hưởng đến chức năng của mắt và có thể hạn chế thị lực.
Lựa chọn điều trị tốt nhất cho mí mắt bị sụp phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra chúng. Nếu mí mắt bị sụp mà đang gây ra các vấn đề ảnh hưởng đến chức năng mắt, bác sĩ có thể đề nghị một trong số các phương pháp điều trị như nội khoa hoặc phẫu thuật.
Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng sụp mí mắt nên cân nhắc việc đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và đưa ra hướng khắc phục thích hợp nhất.
Xem thêm: