Tác dụng của thuốc ngủ kê đơn và lựa chọn phù hợp cho bạn

Đối với mất ngủ kéo dài, những thay đổi hành vi thường là cách điều trị tốt nhất như ngủ đúng giờ, tập thể dục thường xuyên, tránh thức uống có caffeine và ngủ trưa vào ban ngày, kiểm soát căng thẳng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp phải dùng  thuốc ngủ theo đơn để có thể giúp bạn được nghỉ ngơi cần thiết.

Tất cả các loại thuốc ngủ kê đơn đều có rủi ro, đặc biệt là đối với những người mắc một số bệnh lý, bao gồm cả bệnh gan hoặc thận. Nên trao đổi với bác sĩ trước khi thử một phương pháp điều trị mới cho chứng mất ngủ.

Dưới đây là thông tin về một số loại thuốc ngủ kê đơn phổ biến nhất được sử dụng hiện nay.

Các loại thuốc ngủ kê đơn

Các loại thuốc ngủ kê đơn có những rủi ro và lợi ích khác nhau, nên trao đổi với bác sĩ để lựa chọn loại thuốc phù hợp (nguồn ảnh: sleepfoundation.org)Thuốc ngủ kê đơn có thể giúp bạn đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn hoặc giúp ngủ lâu hơn, có loại thuốc ngủ còn có cả hai tác dụng này. Các loại thuốc ngủ theo đơn có những rủi ro và lợi ích khác nhau. Để xác định đúng loại thuốc ngủ kê đơn phù hợp với bạn, bác sĩ thường nên:

• Đặt câu hỏi để có thông tin rõ ràng về thói quen ngủ của bạn
• Yêu cầu kiểm tra sức khỏe để loại trừ bất kỳ tình trạng tiềm ẩn nào có thể gây khó ngủ
• Thảo luận về các lựa chọn thuốc ngủ bao gồm tần suất, thời điểm dùng thuốc và dạng thuốc như thuốc viên, thuốc xịt miệng hoặc viên nén hòa tan
• Kê đơn thuốc ngủ trong một khoảng thời gian giới hạn để xác định lợi ích và tác dụng phụ cho bạn
• Bạn có thử một loại thuốc ngủ khác nếu loại thuốc đầu tiên uống không có tác dụng sau khi hết liệu trình đầy đủ.

Các lựa chọn thuốc ngủ kê đơn bao gồm các loại dưới đây: 

Tác dụng phụ của thuốc ngủ kê đơn

Việc dùng thuốc ngủ cũng có thể gây ra các tác dụng phụ khác nhau (nguồn ảnh: verywellhealth.com)

Luôn hỏi bác sĩ về các tác dụng phụ có thể xảy ra trước khi quyết định nên dùng loại thuốc ngủ nào. Tùy thuộc vào mỗi loại, thuốc ngủ kê đơn có thể bao gồm các tác dụng phụ như:

• Chóng mặt hoặc choáng váng, có thể dẫn đến ngã
• Đau đầu
• Các vấn đề về đường tiêu hóa như tiêu chảy và buồn nôn
• Buồn ngủ kéo dài, thường xảy ra hơn với các loại thuốc giúp kéo dài giấc ngủ
• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng
• Không hoàn toàn tỉnh táo khi lái xe hoặc ăn uống
• Giảm hiệu suất làm việc và các vấn đề về trí nhớ

Thuốc chống trầm cảm có tác dụng an thần

Đôi khi các loại thuốc kê đơn được sử dụng chủ yếu để điều trị trầm cảm, có thể làm dịu chứng mất ngủ khi được dùng với liều lượng thấp hơn. Mặc dù được sử dụng rộng rãi, những loại thuốc này không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận cho chứng mất ngủ. Khi mất ngủ xảy ra thứ phát sau trầm cảm hoặc lo âu, thuốc chống trầm cảm có thể cải thiện cả hai tình trạng cùng một lúc.

Một số loại thuốc chống trầm cảm như:

• Amitriptyline
• Mirtazapine
• Trazodone

Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống trầm cảm giúp an thần có thể bao gồm các tác dụng phụ như:

• Chóng mặt và choáng váng
• Đau đầu
• Buồn ngủ kéo dài
• Khô miệng
• Buồn nôn
• Nhịp tim không đều
• Tăng cân
• Các vấn đề vì trí nhớ, giảm hiệu suất làm việc
• Táo bón

Những lưu ý trước khi dùng thuốc

Thuốc ngủ kê đơn và một số loại thuốc ngủ không kê đơn cũng như thuốc chống trầm cảm có thể không an toàn cho những người đang mang thai, cho con bú hoặc người lớn tuổi. Sử dụng thuốc ngủ có thể làm tăng nguy cơ té ngã vào ban đêm và chấn thương ở người lớn tuổi. Nếu bạn là người lớn tuổi, bác sĩ có thể kê đơn liều lượng thuốc thấp hơn để giảm nguy cơ mắc các vấn đề.

Một số tình trạng sức khỏe như bệnh thận, huyết áp thấp, các vấn đề về nhịp tim (loạn nhịp tim) hoặc tiền sử động kinh - có thể phải hạn chế sử dụng thuốc ngủ.

Ngoài ra, thuốc ngủ có thể tương tác với các loại thuốc khác. Việc uống một số loại thuốc ngủ còn có thể dẫn đến lạm dụng thuốc hoặc phụ thuộc vào thuốc. Vì vậy, điều quan trọng là phải làm theo lời khuyên và chỉ định của bác sĩ.

Sử dụng thuốc ngủ an toàn

Nên dùng thuốc ngủ theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ (nguồn ảnh: jflowershealth.com)

Thuốc ngủ chỉ nên được sử dụng khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Dưới đây là một số lời khuyên về cách sử dụng thuốc ngủ một cách an toàn:

• Đi khám bác sĩ

Trước khi dùng thuốc, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra kỹ lưỡng. Thông thường, bác sĩ có thể tìm ra nguyên nhân cụ thể cho chứng mất ngủ. Nếu bạn đang dùng thuốc ngủ trong hơn một vài tuần, hãy tái khám thường xuyên để theo dõi tình hình tốt nhất.

• Đọc hướng dẫn sử dụng thuốc

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc để hiểu rõ cách thức, thời điểm dùng thuốc và các tác dụng phụ tiềm ẩn. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy hỏi dược sĩ hoặc bác sĩ để được tư vấn.

• Không bao giờ uống thuốc ngủ cho đến khi bạn đi ngủ

Thuốc ngủ có thể khiến bạn giảm khả năng nhận thức, làm tăng nguy cơ mắc các tình huống nguy hiểm. Do đó, nên chờ cho đến khi bạn hoàn thành tất cả các hoạt động buổi tối của mình, uống thuốc ngay lập tức trước khi bạn định đi ngủ.

• Uống thuốc ngủ khi bạn có thể ngủ đủ giấc

Chỉ uống thuốc ngủ khi bạn biết mình có thể ngủ đủ giấc ít nhất từ 7 đến 8 giờ. Một vài loại thuốc ngủ tác dụng ngắn dành cho những người thức giấc giữa đêm, vì vậy bạn có thể uống thuốc khi nằm trên giường ít nhất 4 giờ.

• Theo dõi các tác dụng phụ

Nếu bạn cảm thấy buồn ngủ, chóng mặt trong ngày hoặc gặp bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào khác, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc thay đổi liều lượng hoặc ngưng dùng thuốc. Đừng uống một viên thuốc ngủ mới vào đêm trước một cuộc hẹn hoặc hoạt động quan trọng vì bạn sẽ không biết loại thuốc mới ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào.

• Tránh uống rượu

Không bao giờ uống rượu cùng với thuốc ngủ. Rượu làm tăng tác dụng an thần của thuốc. Ngay cả một lượng nhỏ rượu kết hợp với thuốc ngủ cũng có thể khiến bạn cảm thấy chóng mặt, lú lẫn hoặc ngất xỉu. Kết hợp rượu với một số loại thuốc ngủ có thể dẫn đến tình trạng thở chậm hoặc bất tỉnh. Ngoài ra, rượu thực sự có thể gây mất ngủ.

• Uống thuốc ngủ theo đúng chỉ định của bác sĩ

Một số loại thuốc ngủ kê đơn chỉ dùng trong thời gian ngắn. Hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn. Ngoài ra, không dùng liều cao hơn quy định. Nếu liều ban đầu không tạo ra hiệu quả mong muốn đối với giấc ngủ, đừng uống thêm thuốc mà không nói chuyện với bác sĩ trước.

• Ngừng thuốc cẩn thận

Khi bạn đã sẵn sàng ngừng dùng thuốc ngủ, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ hoặc chỉ dẫn trên nhãn. Một số loại thuốc phải được ngừng dần dần. Ngoài ra, hãy lưu ý rằng bạn có thể bị mất ngủ hồi phục ngắn hạn trong vài ngày sau khi ngừng uống thuốc.

Nếu bạn tiếp tục khó ngủ, hãy liên hệ bác sĩ để được hỗ trợ.