Hầu hết những người bị herpes không biểu hiện triệu chứng, nhưng nhiễm vi rút có thể gây ra đau đớn do các vết loét và mụn nước. Những người không có triệu chứng vẫn có thể truyền bệnh cho người khác.
Virus Herpes simplex 1 (HSV-1) thường gây ra herpes ở miệng, nhưng cũng gây ra herpes sinh dục. Con người lây truyền HSV-1 qua nước bọt.
Virus Herpes simplex 2 (HSV-2) là nguyên nhân phổ biến hơn của bệnh herpes sinh dục. Một người có thể bị nhiễm HSV-2 qua quan hệ tình dục.
Tình trạng nhiễm HSV rất phổ biến. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính rằng khoảng có nửa tỷ người đang sống chung với bệnh herpes sinh dục và có vài tỷ người bị herpes miệng trên toàn thế giới.
Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu lý do tại sao không có cách chữa trị herpes, tiến trình phát triển phương pháp chữa trị và các lựa chọn điều trị hiện tại.
Có cách nào chữa khỏi bệnh herpes không?
Hiện nay không có cách chữa trị hoặc điều trị dự phòng cho nhiễm vi rút Herpes. Nếu một người bị nhiễm một trong hai dạng vi rút Herpes, họ sẽ mắc bệnh này suốt đời, cho dù họ có gặp các triệu chứng hay không.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một số thử nghiệm lâm sàng điều tra vắc-xin chống nhiễm trùng herpes, nhưng hiện tại không có vắc-xin nào được bán trên thị trường.
Tại sao việc tìm ra một phương pháp chữa trị bệnh Herpes lại gặp khó khăn?
Bản chất vi rút của Herpes là một thách thức cho việc nghiên cứu phương pháp chữa trị. Vi rút Herpes có thể ẩn náu trong các tế bào thần kinh của một người trong nhiều tháng hoặc nhiều năm trước khi xuất hiện trở lại và kích hoạt quá trình phát bệnh.
Các chuyên gia gợi ý rằng ngay cả khi thuốc kháng vi rút phá vỡ các thành phần đang hoạt động của vi rút, thì vẫn còn một lượng nhỏ vi rút ẩn trong các tế bào thần kinh ở trạng thái không hoạt động, đợi thời điểm thích hợp, các vi rút này sẽ chuyển sang dạng hoạt động và gây ra đợt phát bệnh mới.
Để tìm ra phương pháp điều trị, các nhà khoa học cần phải hiểu thêm về cơ chế vi rút có thể chuyển sang thể ẩn. Bằng cách ngăn chặn cơ chế này, chúng có thể giải quyết toàn bộ tình trạng nhiễm trùng trước khi các vi rút kịp “ngủ đông”.
Các lựa chọn điều trị hiện tại
Một số loại thuốc có thể làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và giảm khả năng truyền bệnh cho người khác. Thuốc kháng vi rút hiện tại để điều trị herpes bao gồm các loại thuốc sau:
- Acyclovir
- Valacyclovir
- Famciclovir
- Penciclovir
Acyclovir thường là hình thức điều trị đầu tiên cho nhiễm trùng HSV. Bác sĩ có thể điều trị nhiễm trùng da hoặc niêm mạc bằng acyclovir đường uống, miễn là người đó có hệ thống miễn dịch đủ điều kiện.
Đối với những người bị nhiễm trùng nặng hoặc hệ thống miễn dịch kém hơn, bác sĩ có thể kê đơn acyclovir tiêm tĩnh mạch (IV). Các tác dụng phụ có thể có của acyclovir có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương hoặc đường tiêu hóa từ miệng đến hậu môn.
Những người có mức độ căng thẳng (stress) cao hoặc chấn thương có thể tái phát herpes sinh dục thường xuyên hơn. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể tư vấn và thực hiện liệu pháp tâm lý.
Một số biện pháp điều trị tại nhà như sáp dầu khoáng hoặc tinh dầu sẽ làm giảm sự khó chịu mà các tổn thương do herpes gây ra.
Phòng ngừa
Một người vẫn có thể truyền HSV-1 khi họ không có triệu chứng. Tuy nhiên, nó dễ lây lan nhất khi tái phát thành bệnh.
Những người có các triệu chứng bệnh phải tránh tiếp xúc bằng miệng với người khác hoặc dùng chung đồ vật tiếp xúc với nước bọt. Họ cũng phải tránh thực hiện quan hệ tình dục bằng miệng.
Những người có các triệu chứng của bệnh herpes sinh dục cũng phải kiêng quan hệ tình dục để ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Những người bị nhiễm HSV-2 có thể truyền bệnh herpes sinh dục trong khi không có triệu chứng gì. HSV-2 cũng dễ lây lan nhất khi tái xuất hiện các vết loét.
Mọi người nên kiêng hoạt động tình dục khi có các triệu chứng. Việc sử dụng bao cao su đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ lây lan herpes sinh dục.
Ảnh: sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm Herpes. Nguồn: https://www.webmd.com/Phụ nữ mang thai có các triệu chứng của herpes sinh dục nên xin lời khuyên từ bác sĩ vì những đối tượng này dễ lây herpes cho con mình.
Herpes sơ sinh là nơi người mẹ truyền bệnh cho thai nhi tại thời điẻm trước, trong hoặc ngay sau khi sinh. Nó rất hiếm nhưng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho trẻ sơ sinh.
Nghiên cứu phương pháp chữa bệnh
WHO đã nhận thấy sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn về việc ngăn ngừa và điều trị HSV.
Các thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành để tìm kiếm một phương pháp điều trị hiệu quả. Một loại thuốc mới, được gọi là pritelivir, hiện đang được thử nghiệm lâm sàng để điều trị các triệu chứng herpes. Các chuyên gia tin rằng pritelivir sẽ là một giải pháp thay thế hữu ích cho những người không thể dùng acyclovir.
Các nhà khoa học hiện đang nghiên cứu các loại vắc-xin tiềm năng và thuốc diệt vi khuẩn tại chỗ nhằm tìm kiếm phương pháp chữa trị bệnh herpes.
WHO cho rằng có nhiều ứng cử viên tiềm năng cho vắc xin ngừa herpes. Sự phát triển của vắc-xin cho vi rút varicella-zoster, vi rút gây u nhú ở người và những tiến bộ trong nghiên cứu vắc-xin HSV cho thấy sự khả thỉ trong việc tìm đượcmột loại vắc-xin HSV.
Thuốc sát trùng diệt khuẩn là các hợp chất mà người bệnh có thể bôi vào âm đạo hoặc trực tràng để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Các phương pháp điều trị này có thể ở dạng kem bôi, gel, màng phim hoặc thuốc đạn.
Tóm lược
HSV gây ra bệnh herpes và ảnh hưởng đến miệng hoặc bộ phận sinh dục người bệnh. Hiện không có cách chữa khỏi vi rút nhưng có các phương pháp điều trị có thể làm giảm các triệu chứng và khả năng lây nhiễm của bệnh.
Các nhà khoa học hiện nay đang nghiên cứu vắc-xin hoặc hợp chất có thể chữa bệnh herpes.
