Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ ước tính cứ 5 người ở Hoa Kỳ thì có 1 người bị nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI).
Bài viết này xem xét các phương pháp điều trị herpes, các kỹ thuật chăm sóc tại nhà và khi nào cần xem xét đến việc xét nghiệm kiểm tra bệnh.
Herpes là gì?
Herpes là một bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến. Nó lây truyền qua quan hệ tình dục bằng đường âm đạo, hậu môn hoặc đường miệng. Có hai loại vi rút gây bệnh: vi rút Herpes Simplex loại 1 (HSV-1) và Herpes Simplex loại 2 (HSV-2).
Herpes miệng thường bắt nguồn từ việc nhiễm HSV-1. Nó gây ra mụn nước hoặc vết lở loét trên hoặc xung quanh miệng. Nhiễm HSV-2 thường gây ra mụn nước và vết lở loét trên hoặc xung quanh bộ phận sinh dục. Tuy nhiên, cũng nhiều người bị herpes mà không có triệu chứng.
Vi-rút không thể truyền từ người sang người qua dùng chung nhà vệ sinh, giường, hồ bơi hoặc chạm vào các bề mặt, chẳng hạn như mặt bàn hoặc tay nắm cửa.
Khi nào cần phải điều trị can thiệp?
Không có cách nào chữa khỏi bệnh herpes, nhưng mọi người nên tìm đến bác sĩ để có lời khuyên chuyên môn nếu họ nghĩ rằng họ đã mắc bệnh này.
Bất kỳ ai đã quan hệ tình dục bằng miệng, hậu môn hoặc âm đạo với người bị herpes - mà không sử dụng phương pháp tránh thai có rào cản như bao cao su - nên liên hệ với bác sĩ. Đây cũng là một ý kiến hay nếu thấy xuất hiện bất kỳ triệu chứng herpes nào.

Herpes gây ra mụn nước trên hoặc xung quanh miệng hoặc bộ phận sinh dục. Sau đó, những mụn nước này vỡ ra, tạo thành các vết loét hở, gây đau và có thể mất ít nhất 1 tuần để lành lại.
Các triệu chứng có thể tự hết và sau đó xuất hiện lại, một số người gọi là “tái phát” hoặc “bùng phát”.
Một khi vi rút xâm nhập vào cơ thể, nó không bao giờ biến mất hoàn toàn. Một số tác nhân có thể khiến các triệu chứng herpes xuất hiện trở lại bao gồm:
- Tiếp xúc với tia UV
- Hút thuốc
- Rượu bia
- Căng thẳng
- Mắc các bệnh lý khác
- Ma sát ở bộ phận sinh dục
- Hệ thống miễn dịch suy yếu
- Kinh nguyệt
Có những phương pháp điều trị nào?
Các bác sĩ có thể kê một trong những loại thuốc kháng vi-rút sau đây để giúp kiểm soát các triệu chứng herpes. Người bệnh cũng có thể thực hiện một số việc như chúng tôi mô tả trong bài viết tại nhà để giảm bớt các triệu chứng.
Xin lưu ý, người viết chưa thử nghiệm các sản phẩm này. Mọi thông tin đều dựa trên các nghiên cứu.
Acyclovir
Acyclovir (tên thương mại là Zovirax) thường có dạng viên uống, ngoài ra có cả dạng kem bôi và dạng uống.
Đây thường là phương pháp đầu tiên để điều trị herpes. Các bác sĩ chủ yếu kê thuốc này cho bệnh herpes sinh dục, nhưng họ cũng kê đơn thuốc này cho khi người bệnh có những vết lở loét, mắc bệnh thủy đậu và bệnh zona do nhiễm vi-rút herpes.
Một người nên bắt đầu điều trị ngay sau khi họ có triệu chứng và tiếp tục sử dụng nó cho đến khi bác sĩ đề nghị dừng.
Liều lượng tốt nhất khác nhau ở mỗi người. Nên sử dụng từ hai đến năm lần một ngày theo hướng dẫn của bác sĩ.
Điều quan trọng là phải rửa tay thật sạch trước khi thoa kem lên vùng da bị ảnh hưởng do nhiễm vi rút.
Một số tác dụng phụ của thuốc này bao gồm:
- Nhức đầu
- Chóng mặt
- Buồn nôn và ói mửa
- Bệnh tiêu chảy
- Nhạy cảm với ánh sáng
Bác sĩ sẽ thăm hỏi tiền sử về bệnh thận hoặc dị ứng với các thành phần trong thuốc trước khi kê đơn. Thuốc cũng không thích hợp cho những người đang cố gắng thụ thai, những người đang mang thai hoặc cho con bú.
Famciclovir
Famciclovir (tên thương hiệu Famvir) có dạng viên nén và có tác dụng điều trị các đợt phát bệnh herpes ở miệng và sinh dục, cũng như bệnh zona.
Liều lượng tốt nhất ở mỗi người khác nhau, thường mọi người sẽ uống thuốc hai hoặc ba lần một ngày. Các bác sĩ kê đơn thuốc này để sử dụng trong thời gian ngắn, nhưng điều quan trọng là phải tuân theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.
Các tác dụng phụ thường gặp nhất là nhức đầu, buồn nôn và tiêu chảy.
Valacyclovir
Valacyclovir (thương hiệu Valtrex) có dạng viên nén. Liều dùng thường là một viên một lần, hai lần một ngày.
Các bác sĩ thường kê đơn thuốc này để sử dụng trong thời gian ngắn, chỉ có một số người sử dụng lâu dài. Bạn nên thảo luận về thời gian điều trị với bác sĩ.
Một số tác dụng phụ phổ biến của thuốc này bao gồm:
- Nhức đầu
- Buồn nôn và ói mửa
- Chóng mặt
- Đau bụng
Valacyclovir có sẵn để đặt hàng trực tuyến từ hiệu thuốc Blink Health
Kỹ thuật chăm sóc tại nhà
Người bệnh có thể thực hiện một số phương pháp tại nhà để giảm bớt các triệu chứng herpes, nhưng hãy liên hệ với bác sĩ nếu những phương pháp này không có hiệu quả.
Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh khuyến nghị:
- Rửa sạch vết loét và vết phồng rộp bằng nước sạch hoặc nước muối để ngăn ngừa nhiễm trùng
- Bọc đá bằng khăn sạch và chườm lên vùng tổn thương để xoa dịu cơn đau
- Bôi sáp dầu khoáng lên vết phồng rộp ở bộ phận sinh dục trước khi đi tiểu
- Chuẩn bị một bình nước sạch để đổ lên bộ phận sinh dục khi đi tiểu để giảm đau
Các nhà nghiên cứu khuyên bạn nên mặc quần áo và đồ lót rộng rãi cũng như uống thuốc giảm đau nếu mụn nước trở nên đau đớn. Họ cũng cảnh báo rằng sử dụng kem bôi chống vi rút có thể làm tăng khả năng kháng vi rút.
Khi nào cần đi khám bác sĩ
Tham khảo ý kiến bác sĩ khi thấy xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Mụn nước vỡ ra, để lại vết loét hở ở vùng sinh dục hoặc hậu môn, hoặc xung quanh đùi, hậu môn hoặc miệng
- Ngứa rát khó chịu xung quanh bộ phận sinh dục
- Đau khi đi tiểu
- Tiết dịch âm đạo bất thường
Bạn cũng nên liên hệ với chuyên gia chăm sóc sức khỏe sau khi quan hệ tình dục bằng miệng, âm đạo hoặc hậu môn với người bị herpes sinh dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai có rào cản.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mô tả nguy cơ vi rút herpes truyền sang trẻ sơ sinh trong quá trình sinh nở. Mặc dù trường hợp này hiếm gặp, nhưng những người đang mang thai và bị herpes nên thông báo cho bác sĩ biết.
Sử dụng bao cao su hoặc một phương pháp bảo vệ khác trong khi quan hệ tình dục làm giảm nguy cơ lây truyền vi rút. Bạn cũng nên tránh dùng chung đồ chơi tình dục với người bị herpes.
Một số công ty y tế cung cấp bộ dụng cụ kiểm tra bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI), bao gồm:
- EverlyWell: Công ty này bán các kit xét nghiệm chlamydia, lậu, giang mai, herpes và HIV.
- LetsGetChecked: Công ty này bán các kit xét nghiệm cho một số bệnh STI phổ biến và cung cấp đơn thuốc miễn phí nếu kết quả xét nghiệm dương tính.
- PriortitySTD: Công ty này trả kết quả trong vòng 3 ngày.
Bất kỳ ai có kết quả xét nghiệm dương tính cần liên hệ với chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
Tóm lược
Không có cách chữa khỏi bệnh herpes, nhưng các phương pháp điều trị và kỹ thuật chăm sóc tại nhà khác nhau có thể kiểm soát các triệu chứng.
Thuốc kháng vi-rút cho bệnh herpes được bán theo đơn và một số hiệu thuốc có bán trực tuyến qua mạng.