Tràn dịch màng tinh hoàn thường không gây ảnh hưởng đến tinh hoàn. Chúng thường không đau và biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn bị sưng bìu, hãy đến gặp bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân khác có hại hơn như ung thư tinh hoàn.
Nguyên nhân gây ra tràn dịch màng tinh hoàn?
Vào cuối thai kỳ, tinh hoàn của trẻ nam sẽ di chuyển từ bụng xuống bìu. Bìu là túi da giữ tinh hoàn khi chúng đi xuống.
Trong quá trình phát triển, mỗi tinh hoàn được bao quanh bởi một túi tự nhiên chứa chất lỏng. Thông thường, trong năm đầu tiên sau sinh, túi này sẽ tự đóng lại và cơ thể sẽ tự hấp thụ hết chất lỏng bên trong. Tuy nhiên, điều này không xảy ra đối với trẻ sơ sinh bị tràn dịch màng tinh hoàn. Theo Mayo Clinic, trẻ sinh non có nguy cơ mắc bệnh cao hơn trẻ đủ tháng.
Tràn dịch màng tinh hoàn cũng có thể hình thành sau sinh, chủ yếu ở nam giới trên 40 tuổi. Điều này thường xảy ra nếu đường dẫn tinh hoàn đi xuống không đóng hết làm chất lỏng tràn vào hoặc đường dẫn của tinh hoàn đã đóng hết nhưng sau đó lại mở lại. Điều này có thể khiến chất lỏng di chuyển từ ổ bụng vào bìu. Tràn dịch màng tinh hoàn cũng có thể do viêm hoặc tổn thương ở bìu, tổn thương dọc đường dẫn tinh hoàn xuống bìu. Viêm tinh hoàn có thể do nhiễm trùng (viêm mào tinh) hoặc một bệnh lý khác.
Phân loại tràn dịch màng tinh hoàn
Có hai loại tràn dịch màng tinh hoàn là tràn dịch màng tinh hoàn không thông thương và tràn dịch màng tinh hoàn thông thương
Tràn dịch màng tinh hoàn không thông thương
Tràn dịch màng tinh hoàn không thông thương là khi túi bao quanh tinh hoàn đã được đóng lại nhưng chất lỏng trong túi chưa được cơ thể hấp thụ hết. Phần chất lỏng còn lại này thường được hấp thụ trong vòng một năm sau sinh.
Tràn dịch màng tinh hoàn thông thương
Tràn dịch màng tinh hoàn thông thương là khi túi bao quanh tinh hoàn không đóng kín. Điều này làm cho chất lỏng có thể chảy từ ổ bụng vào trong bìu và ngược lại.
Các triệu chứng của chứng tràn dịch màng tinh hoàn
Tràn dịch màng tinh hoàn thường không gây đau. Nó có thể biều hiện với một triệu chứng duy nhất là bìu sưng to.
Ở nam giới trưởng thành có thể có cảm giác tức nặng vùng bìu, không đau. Triệu chứng này thường rõ ràng hơn vào ban ngày.
Đến bệnh viện ngay lập tức nếu thấy xuất hiện đau đột ngột hoặc dữ dội ở bìu. Vì đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng khác được gọi là xoắn tinh hoàn. Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn bị xoắn trong bìu, điển hình là do chấn thương hoặc tai nạn. Xoắn tinh hoàn không phổ biến nhưng đây là một trường hợp cấp cứu y tế vì nó có thể dẫn đến tắc nguồn cung cấp máu cho tinh hoàn và cuối cùng là vô sinh nếu không được điều trị. Nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc con mình bị xoắn tinh hoàn, hãy đến phòng cấp cứu nhanh nhất tại những bệnh viện có cơ sở ngoại khoa hoặc gọi 115. Tình trạng này cần được đánh giá và điều trị ngay lập tức.
Chẩn đoán tràn dịch màng tinh hoàn
Nghiệm pháp chiếu đèn rất hữu ích trong chẩn đoán tràn dịch màng tinh hoàn (nguồn ảnh: https://step1.medbullets.com/)Để chẩn đoán tràn dịch màng tinh hoàn, đầu tiên các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng. Nếu bạn bị tràn dịch màng tinh hoàn, bìu sẽ sưng lên nhưng không đau. Tinh hoàn khó sờ thấy rõ qua túi chứa đầy chất lỏng.
Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra mật độ của bìu và làm nghiệm pháp chiếu đèn qua bìu. Đây được gọi là nghiệm pháp ánh sáng xuyên thấu. Nó cho phép xác định xem có chất lỏng trong bìu hay không. Nếu có dịch, nó sẽ cho phép ánh sáng xuyên qua và bìu sẽ sáng lên khi chiếu đèn. Tuy nhiên, nếu bìu sưng to là do một khối rắn (ung thư), thì ánh sáng sẽ không chiếu qua. Xét nghiệm này không cung cấp chẩn đoán xác định nhưng rất hữu ích trong một số trường hợp.
Bác sĩ cũng có thể tạo áp lực lên bụng (bằng cách bảo bạn ho hoặc cúi người) để kiểm tra một tình trạng khác được gọi là thoát vị bẹn. Thoát vị bẹn là khi một phần của ruột non chui qua thành bụng tại một điểm yếu vùng bẹn. Mặc dù nó thường không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng có thể phải phẫu thuật để điều trị.
Xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu cũng có thể được chỉ định để kiểm tra tình trạng nhiễm trùng. Siêu âm có thể được tiến hành để kiểm tra thoát vị, khối u hoặc bất kỳ nguyên nhân nào khác gây sưng bìu.
Điều trị tràn dịch màng tinh hoàn
Tràn dịch màng tinh hoàn ở trẻ sơ sinh có thể sẽ tự biến mất sau khoảng một năm. Nếu chúng không tự biến mất hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, trẻ cần được can thiệp điều trị.
Ở người lớn, tràn dịch màng tinh hoàn thường biến mất trong vòng sáu tháng, theo Mayo Clinic. Thường chỉ cần phẫu thuật nếu bệnh gây khó chịu hoặc trong trường hợp tràn dịch màng tinh hoàn thông thương có thể dẫn đến thoát vị.
Phẫu thuật
Phẫu thuật để loại bỏ tràn dịch màng tinh hoàn được thực hiện dưới gây mê. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhân có thể về nhà trong vòng vài giờ sau phẫu thuật.
Đường mổ là một vết rạch nhỏ vùng bụng hoặc bìu và túi tràn dịch sẽ được cắt bỏ. Vết mổ sẽ được băng lại bằng một miếng gạc lớn. Và tùy thuộc vào vị trí và kích thước của tràn dịch màng tinh hoàn, người bệnh có thể cần dẫn lưu vết mổ trong vài ngày.
Các rủi ro liên quan đến gây mê có thể gặp bao gồm:
Rủi ro liên quan đến quy trình phẫu thuật bao gồm:
- Chảy máu
- Chấn thương bìu, bao gồm cả tổn thương dây thần kinh
- Nhiễm trùng
Chườm đá, đeo dây đai hỗ trợ bìu và nghỉ ngơi nhiều sẽ giúp giảm bớt khó chịu sau phẫu thuật. Tái khám theo hẹn của bác sĩ vì tràn dịch màng tinh hoàn có khả năng sẽ tái phát trở lại.
Chọc hút dịch
Tràn dịch màng tinh hoàn có thể điều trị bằng phương pháp chọc hút, chỉ định trên những bệnh nhân phẫu thuật có nguy cơ biến chứng cao (nguồn ảnh: http://drvijayantgovinda.com/)Một lựa chọn khác để điều trị tràn dịch tinh màng tinh hoàn là hút dịch bằng kim dài. Kim được đưa vào túi để hút dịch ra ngoài. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm thuốc vào màng tinh hoàn để ngăn tràn dịch tái phát sau hút. Chọc hút bằng kim thường được thực hiện trên những bệnh nhân có nguy cơ cao biến chứng nếu phẫu thuật.
Các tác dụng phụ thường gặp nhất của chọc hút bằng kim là cảm giác đau tạm thời ở bìu và có nguy cơ nhiễm trùng.
Diễn biến sau điều trị tràn dịch màng tinh hoàn
Tràn dịch màng tinh hoàn tự khỏi hay cần phẫu thuật thì tiên lượng bệnh đều rất tốt.
Nếu phẫu thuật, cơn đau sẽ có thể biến mất sau khoảng một tuần. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau nếu cần. Hạn chế vận động trong khoảng vài tuần sau môt. Điều này bao gồm cả tránh đi xe đạp trong vòng ba tuần. Các hoạt động thể lực khác cũng nên tránh trong thời gian đó.
Chỉ khâu tại vết mổ có thể tự tiêu, nhưng nên tái khám sau một vài tuần để được kiểm tra lại. Luôn giữ cho vết mổ khô sạch, tránh nhiễm trùng.
Xem thêm:
- Tinh hoàn: Giải phẫu, chức năng và các bệnh lý thường gặp
- Đau tinh hoàn: Nguyên nhân và cách điều trị
- Ung thư tinh hoàn: Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
- Bệnh teo tinh hoàn và những điều cần biết
- Tinh hoàn lạc chỗ: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
