Video Đọc kết quả xét nghiệm máu
Có nhiều loại xét nghiệm sinh hóa máu khác nhau được thực hiện trong thực hành thăm khám lâm sàng hằng ngày. Tuy nhiên, tùy vào từng bệnh cảnh, bác sĩ sẽ chỉ định đo lường xét nghiệm loại nào là phù hợp, tránh dư thừa không cần thiết.
Một số xét nghiệm hóa sinh máu thông thường
Các xét nghiệm khác nhau có thể được sử dụng để đo các loại hóa chất khác nhau. Sau đây là một số xét nghiệm hóa sinh máu phổ biến:
Bảng điện giải đo nồng độ natri, kali, clorua, magiê, photphat và bicacbonat.
Xét nghiệm chức năng thận đo nồng độ nitơ urê trong máu (BUN) và creatinine.
Xét nghiệm chức năng gan đo nồng độ alanin aminotransferase (ALT), phosphatase kiềm (ALP), aspartate transaminase (AST), bilirubin, albumin và tổng số protein.
Bảng trao đổi chất cơ bản (BMP) bao gồm bảng điện giải và các xét nghiệm chức năng thận, đồng thời đo lượng glucose và canxi.
Bảng chuyển hóa toàn diện (CMP) bao gồm bảng điện giải, xét nghiệm chức năng thận và xét nghiệm chức năng gan, đồng thời cũng đo lượng đường và canxi.
Tại sao cần làm xét nghiệm hóa sinh máu
Xét nghiệm hóa sinh máu là xét nghiệm máu thông thường. Chúng thường được chỉ định trong các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng có thể được thực hiện bất cứ lúc nào.
Các xét nghiệm hóa sinh máu có thể được chỉ định để:
- Kiểm tra sức khỏe tổng quát
- Kiểm tra xem các cơ quan nhất định đang hoạt động như thế nào, chẳng hạn như thận, gan và tuyến giáp
- Kiểm tra sự cân bằng điện giải của cơ thể
- Giúp chẩn đoán bệnh và tình trạng sức khỏe
- Theo dõi các chỉ số xét nghiệm sinh hóa theo thời gian
- Theo dõi kết quả điều trị của một bệnh
- Theo dõi ung thư hoặc một vấn đề khác (là phần quan trọng trong quá trình điều trị)
Chuẩn bị trước khi làm xét nghiệm
Lấy máu xét nghiệm. Nguồn ảnh: https://stlrheum.comViệc chuẩn bị cho các xét nghiệm hóa sinh máu sẽ tùy thuộc vào chỉ số được đo lường. Nếu cần, bạn sẽ được hướng dẫn đặc biệt để thực hiện trước khi xét nghiệm hóa sinh máu.
Bạn có thể sẽ phải nhịn ăn và uống (trừ uống nước) trong vài giờ trước khi làm xét nghiệm hóa sinh máu.
Một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm hóa sinh máu. Bạn có thể được yêu cầu ngưng sử dụng một số loại thuốc một thời gian trước khi xét nghiệm hóa sinh máu. Bác sĩ sẽ kiểm tra xem bạn có nên tránh dùng bất kỳ loại thuốc nào không và trong thời gian bao lâu.
Các xét nghiệm hóa sinh máu thường được thực hiện trong phòng xét nghiệm của bệnh viện hoặc các trung tâm xét nghiệm.
Máu thường được lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay. Bác sĩ sẽ garo quanh cánh tay để tạo áp lực và giúp các tĩnh mạch dễ bộc lộ hơn. Người bệnh cũng có thể cần nắm chặt tay để các tĩnh mạch nổi rõ hơn. Sau khi khử trùng vùng da lấy máu, kỹ thuật viên xét nghiệm sẽ chọc kim vào tĩnh mạch và lấy máu. Trong quá trình lấy máu, bạn có thể sẽ có cảm giác châm chích.
Máu được lấy vào trong ống nghiệm, bên ngoài có dán nhãn ghi tên, tuổi, giới tính và thông tin cơ bản khác. Đôi khi bác sĩ sẽ lấy nhiều hơn một ống nghiệm máu để xét nghiệm.
Sau đó, các ống nghiệm máu thu được sẽ được kỹ thuật viên xét nghiệm kiểm tra bằng kính hiển vi và các thiết bị đặc biệt khác.
Phản ứng phụ
Xét nghiệm hóa sinh máu thường không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào. Nếu các phản ứng phụ xảy ra, chúng thường là nhỏ và xảy ra tại vị trí kim tiêm. Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm:
- Không thoải mái
- Chảy máu
- Bầm tím
- Sưng tấy
- Nhiễm trùng
Ý nghĩa kết quả xét nghiệm
Kết quả xét nghiệm hóa sinh máu được đưa ra dưới dạng con số và thường phụ thuộc vào các yếu tố nhất định bao gồm giới tính, tuổi tác và tiền sử bệnh. Chúng phải được so sánh với một phạm vi tham chiếu bình thường và với các kết quả trước đó để có ý nghĩa.
Một số xét nghiệm hóa sinh máu cho thấy các vấn đề sức khỏe cụ thể. Các xét nghiệm hóa sinh máu khác cung cấp thêm thông tin tổng quát, bác sĩ có thể dựa vào kết quả để chẩn đoán các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra với người bệnh. Thông tin từ các xét nghiệm hóa sinh máu có thể giúp bác sĩ quyết định xem liệu các xét nghiệm hoặc thủ thuật khác có cần thiết cho chẩn đoán hay không. Thông tin này cũng có thể giúp bác sĩ điều chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp.
Một bác sĩ hiểu rõ về tiền sử bệnh và sức khỏe tổng thể của bạn là người có thể giải thích kết quả xét nghiệm hóa sinh máu và ý nghĩa của chúng cho bạn một cách cụ thể nhất.
Điều gì xảy ra nếu kết quả bất thường
Bác sĩ có thể đề nghị thêm các xét nghiệm, thủ thuật, chăm sóc theo dõi hoặc điều trị.
Những lưu ý đặc biệt đối với trẻ em
Có thể cần lấy mẫu máu từ các mao mạch ở ngón tay hoặc gót chân của trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ bằng cách châm kim vào da.
Việc chuẩn bị cho trẻ trước khi xét nghiệm hoặc làm thủ thuật có thể giúp trẻ giảm bớt lo lắng, tăng khả năng hợp tác và phát triển kỹ năng ứng phó của trẻ. Điều này bao gồm giải thích cho trẻ những gì sẽ xảy ra trong quá trình kiểm tra, chẳng hạn như những gì chúng sẽ nhìn thấy, cảm thấy và nghe thấy, chẳng hạn như:
- Một sợi dây chun lớn có cảm giác giống như một quả bóng sẽ được đặt quanh cánh tay của trẻ. Điều này sẽ khiến trẻ cảm thấy căng, giống như ai đó đang siết chặt cánh tay.
- Khi da được sát trùng sẽ có cảm giác lạnh.
- Khi đặt kim vào cánh tay, sẽ có cảm giác như kim châm. Nó có thể nhói hoặc đau một chút, hoặc có thể không đau chút nào.
- Khi kim đã vào trong cánh tay, trẻ sẽ thấy máu chảy ra thành ống, hướng dẫn trẻ nhìn đi chỗ khác nếu không muốn xem.
Trẻ em có thể lo lắng về việc chúng bị thiếu máu sau khi lấy một ít máu từ cánh tay. Bạn có thể trấn an trẻ rằng cơ thể luôn tạo ra máu mới và sẽ không bị cạn kiệt máu.
Gợi ý trong quá trình lấy máu xét nghiệm ở trẻ em
Lấy máu xét nghiệm ở trẻ em. Nguồn ảnh: medtechservices.net.auCha mẹ hoặc người chăm sóc có thể giúp trẻ phân tâm trong quá trình xét nghiệm để lấy máu dễ dàng hơn, trẻ thoải mái hơn.
Trẻ mới biết đi (1 đến 2 tuổi) có thể thích xem bong bóng hoặc đồ chơi chuyển động, phát ra âm thanh, chẳng hạn như đũa thần, đồ chơi phát sáng hoặc chong chóng. Chúng có thể muốn cầm món đồ chơi yêu thích của chúng.
Trẻ mẫu giáo (3 đến 5 tuổi) có thể muốn cầm một món đồ chơi yêu thích hoặc xem những đồ chơi phát sáng và phát ra âm thanh.
Trẻ em trong độ tuổi đi học (6 đến 12 tuổi) có thể muốn:
- Xem các vật, chẳng hạn như đũa thần, đồ chơi phát sáng, trò chơi điện tử và tranh hoặc sách yêu cầu “tìm vật”
- Mang theo thú nhồi bông hoặc đồ chơi yêu thích để cầm
- Thổi bong bóng hoặc tập thở sâu khi thổi bong bóng
- Tưởng tượng đến nơi yêu thích của trẻ
- Nghe một câu chuyện cười hoặc kể cho bạn một câu chuyện cười
Thanh thiếu niên (13 đến 18 tuổi) có thể thử hít thở sâu hoặc tưởng tượng về địa điểm yêu thích của mình. Họ cũng có thể muốn nghe một trò đùa hoặc câu chuyện.
Việc chuẩn bị cho trẻ đi xét nghiệm máu phụ thuộc vào độ tuổi và kinh nghiệm của trẻ.
