Có một số loại bạch cầu và mỗi loại chiếm một tỉ lệ nhất định trong máu. Tuy nhiên, số lượng tế bào bạch cầu có thể giảm hoặc tăng vượt khỏi ngưỡng bình thường.
Mục đích của xét nghiệm
Số lượng bạch cầu tăng hoặc giảm hơn bình thường có thể là dấu hiệu của một bệnh nào đó.
Xét nghiệm số lượng bạch cầu có thể phát hiện các bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn trong cơ thể và gợi ý về các bệnh chưa được chẩn đoán như các bệnh tự miễn, suy giảm miễn dịch và rối loạn máu.
Xét nghiệm này cũng giúp bác sĩ theo dõi hiệu quả của quá trình điều trị hóa trị hoặc xạ trị ở những người mắc bệnh ung thư.
Các loại bạch cầu
Bạch cầu là một phần quan trọng của hệ miễn dịch. Các tế bào này giúp chống lại nhiễm trùng bằng cách tấn công vi khuẩn, vi rút xâm nhập cơ thể.
5 loại bạch cầu. Nguồn ảnh: studyTế bào bạch cầu có nguồn gốc từ tủy xương nhưng di chuyển trong máu. Có 5 loại bạch cầu chính:
- Bạch cầu trung tính
- Bạch cầu lympho
- Bạch cầu ái toan
- Bạch cầu đơn nhân
- Bạch cầu ái kiềm
Số lượng bạch cầu bình thường
Trẻ sơ sinh thường có số lượng bạch cầu cao hơn nhiều và sẽ giảm dần khi trẻ trưởng thành.
Theo Trung tâm Y tế Đại học Rochester (UMRC), dưới đây là giới hạn bình thường của bạch cầu trên mỗi microlit:
- Trẻ sơ sinh: 9.000 đến 30.000
- Trẻ em dưới 2 tuổi: 6.200 đến 17.000
- Trẻ em trên 2 tuổi và người lớn: 5.000 đến 10.000
Các giới hạn bình thường này có thể thay đổi tùy theo phòng xét nghiệm.
Các loại tế bào tạo nên bạch cầu thường nằm trong một tỷ lệ % bình thường của tổng số lượng bạch cầu.
Theo Hiệp hội bệnh bạch cầu & ung thư hạch tỷ lệ phần trăm của các loại bạch cầu trong tổng số bạch cầu thường nằm trong các khoảng sau:
- Bạch cầu trung tính: 55 - 73 %
- Bạch cầu lympho: 20 - 40 %
- Bạch cầu ái toan: 1 - 4 %
- Bạch cầu mono: 2 - 8 %
- Bạch cầu ái kiềm: 0,5 - 1 %
Số lượng bạch cầu tăng hay giảm có thể là dấu hiệu của một bệnh nào đó.
Tỷ lệ % cao hơn hoặc thấp hơn của một loại bạch cầu nhất định cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh.
Các triệu chứng của bất thường số lượng bạch cầu
- Nhức mỏi cơ thể
- Sốt
- Ớn lạnh
- Đau đầu
Số lượng bạch cầu cao thường không gây ra các triệu chứng, mặc dù các bệnh gây ra tăng bạch cầu có thể gây ra các triệu chứng của bệnh.
Các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm bạch cầu nếu bệnh nhân có các triệu chứng của giảm bạch cầu và đó cũng là một xét nghiệm bình thường trong khám sức khỏe định kì.
Quy trình lấy máu xét nghiệm
Lấy máu xét nghiệm. Nguồn ảnh: healthlineĐiều dưỡng hoặc kỹ thuật viên sẽ lấy máu tĩnh mạch (ở cánh tay hoặc mu tay) để xét nghiệm số lượng bạch cầu. Chỉ mất vài phút để lấy máu và bạn có thể cảm thấy một chút khó chịu.
Trước tiên, điều dưỡng sẽ làm sạch vị trí lấy máu sau đó buộc một sợi dây thun quanh phần trên của cánh tay. Điều dưỡng từ từ đưa kim tiêm vào mạch máu lấy máu trong một ống gắn liền. Dây thun giúp thành mạch căng và máu dễ dàng đi vào kim tiêm.
Sau đó, điều dưỡng sẽ tháo dây thun ra khỏi cánh tay của bạn, từ từ rút kim ra và đắp gạc lên vị trí kim tiêm để cầm máu.
Điều dưỡng sử dụng một kỹ thuật khác khi lấy máu cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh: Trước tiên, điều dưỡng lấy kim tiêm đâm vào da sau đó sử dụng một lọ nhỏ để lấy máu.
Mẫu máu sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích.
Các biến chứng
Lấy máu là một thủ thuật đơn giản và rất hiếm khi xảy ra các biến chứng.
Có thể khó lấy máu từ những người có tĩnh mạch nhỏ. Kỹ thuật viên phòng xét nghiệm có thể không xác định được tĩnh mạch do đó khi kim nằm trong cánh tay hoặc bàn tay, họ có thể phải di chuyển kim xung quanh để lấy máu. Điều này có thể gây ra cảm giác đau nhói hoặc cảm giác cho bạn.
Các biến chứng hiếm gặp bao gồm:
- Nhiễm trùng tại vị trí kim tiêm
- Chảy máu quá nhiều
- Choáng hoặc ngất
- Tụ máu
Cách chuẩn bị
Xét nghiệm số lượng bạch cầu không cần chuẩn bị cụ thể. Bạn chỉ cần đặt lịch hẹn với bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm tại địa phương.
Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm và làm giảm hoặc tăng số lượng bạch cầu như:
- Thuốc corticosteroid
- Quinidine
- Heparin
- Clozapine
- Thuốc kháng sinh
- Thuốc kháng histamine
- Thuốc lợi tiểu
- Thuốc chống co giật
- Sulfonamit
- Thuốc hóa trị
Trước khi lấy máu, hãy nói với bác sĩ tất cả các loại thuốc mà bạn hiện đang sử dụng.
Kết quả
Kết quả xét nghiệm bất thường sẽ được phân loại theo tăng hoặc giảm số lượng bạch cầu so với độ tuổi của bạn.
Tăng hoặc giảm bạch cầu có thể chỉ ra tình trạng rối loạn máu hoặc các bệnh lý khác. Để xác định nguyên nhân chính xác của tăng hoặc giảm số lượng bạch cầu, bác sĩ sẽ xem xét một số yếu tố như các loại thuốc đã sử dụng, triệu chứng và tiền sử bệnh...
Giảm bạch cầu có thể do một số nguyên nhân:
- HIV
- Rối loạn tự miễn dịch
- Rối loạn hoặc tổn thương tủy xương
- Ung thư hạch
- Nhiễm trùng nặng
- Bệnh gan và lách
- Lupus
- Xạ trị
- Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh
Tăng bạch cầu có thể do:
- Hút thuốc
- Nhiễm trùng như bệnh lao
- U tủy xương
- Bệnh bạch cầu
- Tình trạng viêm như viêm khớp, viêm ruột
- Căng thẳng
- Tập thể dục
- Tổn thương mô
- Thai kỳ
- Dị ứng
- Hen
- Một số loại thuốc như corticosteroid
Sau khi chẩn đoán nguyên nhân của bất thường số lượng bạch cầu và định hướng kế hoạch điều trị, bác sĩ sẽ kiểm tra định kỳ số lượng bạch cầu của bạn.
Nếu số lượng bạch cầu vẫn tăng hoặc giảm, tình trạng của bạn có thể đã trở nên tồi tệ hơn. Khi đó bác sĩ sẽ điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp cho bạn.
Nếu số lượng bạch cầu về bình thường, điều này cho thấy rằng phương pháp điều trị đang có hiệu quả.
