Xét nghiệm tìm trứng và ký sinh trùng trong phân (O&P test) là gì?
Nếu xét nghiệm phân của bạn dương tính với ký sinh trùng hoặc trứng của chúng, bạn sẽ được chỉ định điều trị để loại bỏ nhiễm trùng.
Khi nào O&P test được chỉ định?
Bác sĩ có thể yêu cầu O&P test vì một số lý do. Ví dụ như nếu bạn có các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm trùng đường ruột, chẳng hạn:
- Tiêu chảy thường xuyên
- Phân nhầy hoặc có máu
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Đau bụng nặng
- Đau đầu
- Sốt
Trong một số trường hợp, xét nghiệm có thể được thực hiện trước khi bạn có dấu hiệu nhiễm trùng. Ví dụ, nếu có sự bùng phát nhiễm ký sinh trùng tại nhà trẻ hoặc trường học của con bạn, bác sĩ có thể sẽ khuyến khích con bạn đi xét nghiệm. Xét nghiệm cũng nên được tiến hành nếu gần đây bạn đi du lịch qua một khu vực có ký sinh trùng lưu hành hoặc bạn từng uống nước chưa qua xử lý.
Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra các triệu chứng ở đường ruột, chẳng hạn như sử dụng thuốc kháng sinh gần đây. Cùng với O&P test, bác sĩ sẽ có được bệnh sử chi tiết và cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm khác nếu cần thiết. Ví dụ, cấy phân có thể được chỉ định để kiểm tra phân của bạn xem có vi khuẩn gây bệnh hay không.
Bạn nên chuẩn bị như thế nào cho O&P test?
Trong hầu hết các trường hợp, O&P test không yêu cầu sự chuẩn bị đặc biệt nào. Ở một số trường hợp, có thể bạn sẽ được yêu cầu không sử dụng một số sản phẩm trước khi lấy mẫu phân, ví dụ như:
- Thuốc nhuận tràng
- Thuốc trị tiêu chảy
- Thuốc kháng sinh
- Thuốc cản quang, được sử dụng trong chẩn đoán hình ảnh, như Xquang, chụp cắt lớp vi tính…
Xét nghiệm được tiến hành như thế nào?
- Nếu bác sĩ chỉ định O&P test, bạn sẽ cần cung cấp mẫu phân của mình. Lấy một ít phân của bạn bằng cách sử dụng găng tay cao su hoặc bọc nhựa. Hoặc hãy thử bọc miệng bồn cầu bằng một lớp màng bọc thực phẩm trước khi sử dụng. Bọc ni lông sẽ hứng phân của bạn, giúp bạn dễ dàng lấy phân. Cần tránh trộn mẫu phân của bạn với nước tiểu hoặc giấy vệ sinh.
- Nếu bạn cần lấy mẫu phân từ con mình, bạn có thể phải thực hiện thêm các bước khác để giúp trẻ, đặc biệt khi trẻ không được đào tạo bài bản. Bạn cũng có thể lấy mẫu phân từ tã của trẻ, nhưng hãy đảm bảo chúng không bị dính nước tiểu. Trong một số trường hợp, bạn có thể sử dụng tăm bông sạch để lấy mẫu phân từ trực tràng của trẻ.
- Sau khi bạn đã lấy xong mẫu phân, hãy đặt nó vào một hộp sạch, đậy kín và mang đến phòng khám hoặc phòng xét nghiệm theo hướng dẫn của bác sĩ. Kỹ thuật viên sẽ sử dụng thuốc nhuộm và kính hiển vi để tìm ký sinh trùng và trứng của chúng trong mẫu phân của bạn.
- Bác sĩ sẽ thông báo cho bạn khi có kết quả. Kết quả thường có sau 2 ngày hoặc có thể ngắn hơn.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Kết quả xét nghiệm “bình thường” có nghĩa là không tìm thấy trứng hoặc ký sinh trùng trong mẫu phân của bạn. Nếu bạn nhận được kết quả bình thường nhưng các triệu chứng vẫn chưa thuyên giảm, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hoặc kiểm tra bổ sung.
Kết quả xét nghiệm “bất thường” có nghĩa là đã tìm thấy ký sinh trùng, trứng hoặc cả hai trong mẫu phân của bạn.
O&P test cũng có thể phát hiện:
- Cryptosporidium
- Entamoeba histolytica (lị amip)
- Giardia
- Balantidium coli
- Cyclospora cayetanensis
- Dientamoeba fragilis
- Giun dẹp
- Giun móc
- Giun tròn
- Sán dây
Dựa trên kết quả xét nghiệm của bạn, bác sĩ sẽ đề xuất phương án điều trị như kê đơn thuốc diệt ký sinh trùng hoặc các bước tiếp theo khác, với mục tiêu làm giảm các triệu chứng và tiêu diệt bất kỳ ký sinh trùng hoặc các sinh vật gây bệnh nào khác trong cơ thể bạn.
Rủi ro có thể xảy ra
Giống như các xét nghiệm khác cùng loại, O&P test không gây rủi ro cho sức khỏe. Lấy mẫu phân là một việc dễ dàng mà bạn có thể hoàn thành tại nhà. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc bài xuất phân hoặc thu thập mẫu phân, hãy gọi cho bác sĩ.
Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị nhiễm ký sinh trùng, hãy hẹn gặp bác sĩ. Tốt nhất bạn nên làm O&P test sớm nhất có thể. Điều này có thể giúp bác sĩ điều trị nhiễm trùng trước khi trứng phát triển thành ấu trùng trong lòng đại tràng.