"Nếu không phải vì cà phê," David Letterman từng châm biếm, "Tôi sẽ chẳng có bất kỳ nhân cách nào có thể nhận dạng được."
Đó là ý kiến mà hầu hết những người yêu cà phê đều có thể hiểu được.
Tuy nhiên, cà phê được cho là nguyên nhân của một số bệnh, từ bệnh tim, ung thư đến loãng xương. Liệu có những tách cà phê có ẩn chứa mối nguy hiểm tới sức khỏe của chúng ta?
Các chuyên gia y tế đã đưa ra lời trấn an tại cuộc họp thường niên năm 1999 của Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ: Uống đến ba tách cà phê mỗi ngày không gây hại. Hơn nữa, cà phê dường như có một số lợi ích đáng ngạc nhiên.

Báo động giả
Thật dễ dàng để hiểu tại sao các nhà nghiên cứu lại coi trọng cà phê. Tony Chou, MD, bác sĩ tim mạch tại Đại học California, San Francisco, và cũng là một chuyên gia nghiên cứu về ảnh hưởng của cà phê đến sức khỏe, cho biết một cốc cà phê chứa khoảng 100 miligam caffein - đủ để mang lại cho những người không thường xuyên uống cà phê một cú hích mạnh mẽ. Nửa giờ sau khi uống một tách cà phê đặc, tỷ lệ trao đổi chất cơ bản của người uống cũng như số lượng calo bị đốt cháy khi chỉ ngồi yên tăng lên 10%. Huyết áp, nhịp tim, nhịp thở đều tăng.
Các nhà nghiên cứu từng lo lắng rằng sự thay đổi này đang gây hại cho trái tim của chúng ta. Nhưng Chou nói rằng những người uống cà phê thường xuyên sẽ nhanh chóng tăng khả năng dung nạp caffeine. Sau một hoặc hai tuần, huyết áp của họ không bị dao động nhiều nữa. Những người có thói quen uống cà phê không dễ mắc tăng huyết áp hơn những người không uống.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Annals of Internal Medicine vào tháng 1 năm 1991, ngay cả những bệnh nhân có nhịp tim không đều, hoặc rối loạn nhịp tim, dường như không bị ảnh hưởng bởi caffeine. Các nhà khoa học Toronto đã xem xét năm nghiên cứu về những người bị rối loạn nhịp tim. Họ phát hiện ra rằng uống tới 5 tách cà phê mỗi ngày không khiến trái tim của bất kỳ ai có xu hướng loạn nhịp.
Theo một nghiên cứu kéo dài 10 năm trên 85.000 phụ nữ, cà phê cũng không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Trong Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ vào tháng 2 năm 1996, các nhà nghiên cứu Harvard đã báo cáo rằng những phụ nữ uống sáu tách cà phê trở lên không có nguy cơ bị đau tim cao hơn những phụ nữ chỉ uống một hoặc hai cốc.
Nhiều cảnh báo khác đã trở thành sai. Một vài năm trở lại đây, các tiêu đề đã cảnh báo về mối liên hệ có thể có giữa cà phê và ung thư vú. Nhưng trong Tạp chí Phòng chống Ung thư Châu Âu tháng 2 năm 1998, các nhà nghiên cứu Ý đã báo cáo rằng không tìm thấy mối liên hệ nào. Một mối lo khác, liên quan của cà phê đến loãng xương cũng không được tìm thấy. Kết quả của một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ vào tháng 6 năm 1997 cho thấy rằng loãng xương không xuất hiện nhiều hơn ở những phụ nữ uống cà phê.
Kích thích não bộ
Điểm mấu chốt: Cà phê dường như vô hại đối với hầu hết mọi người. Và các nghiên cứu cho thấy rằng một cốc cà phê thực sự có thể mang lại một số lợi ích ấn tượng. Ví dụ, trong tạp chí Sinh lý học và Hành vi tháng 8 năm 1999, các nhà nghiên cứu người Anh đã báo cáo rằng những người tình nguyện uống cà phê có chứa caffein vào buổi sáng hoạt động tốt hơn những người không uống trong các bài kiểm tra liên quan đến tìm hiểu thông tin mới. Điều đó cũng đúng đối với người cao tuổi, theo một nghiên cứu trên tạp chí Khoa học Tâm lý tháng 1 năm 2002. Và một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Thể thao Quốc tế vào tháng 8 năm 1999 cho thấy rằng sự chú ý, tâm lý và trí nhớ dài hạn đều được cải thiện trong vài giờ sau khi các tình nguyện viên uống đồ uống có chứa caffein.
Tại sao? Theo Michael Bonnet, Tiến sĩ, giáo sư thần kinh học tại Đại học Bang Wright ở Ohio, caffeine giúp chúng ta tỉnh táo không phải bằng cách tăng tốc độ mà bằng cách giữ cho chúng ta không bị chậm lại. Mỗi khi tế bào thần kinh hoạt động, chúng giải phóng các hoạt chất đóng vai trò như một công tắc "tắt" giúp kiểm soát hoạt động thần kinh. Caffeine, trên thực tế, ngăn chặn hoạt chất - làm kẹt công tắc khiến không thể ‘tắt’ được các hoạt động thần kinh.
Caffeine cũng có thể làm tăng nồng độ canxi trong tế bào não, một khoáng chất mà chúng ta biết là rất quan trọng đối với trí nhớ. Trong các thí nghiệm được báo cáo trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences vào tháng 10 năm 1999, một nhà nghiên cứu người Israel đã quan sát thấy sự gia tăng canxi trong các tế bào não mà tiếp xúc với caffeine.
Có lý do nào khiến chúng ta không thích cà phê?
Tuy nhiên, các chuyên gia nói rằng tiêu thụ quá nhiều cà phê có chứa caffein có thể gây ra vấn đề. Bởi vì caffeine là một chất kích thích, có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về giấc ngủ như mất ngủ.

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc mang thai, bạn có thể nghĩ đến từ bỏ uống cà phê. Một số nghiên cứu đã tìm thấy liên quan của caffeine với vô sinh (mặc dù những nghiên cứu khác không tìm thấy mối liên hệ nào).
Cuối cùng, nếu bạn đang cảm thấy lo lắng hoặc chán nản, bạn nên giảm bớt lượng caffeine, chất mà có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng này.