Hành lá và giá trị dinh dưỡng
Hành lá hay còn gọi là hành xanh, hành hoa, có thân dài hình ống màu xanh, ruột rỗng. Chúng có thể ăn sống hoặc nấu chín như một loại rau hay gia vị giúp làm tăng hương vị cho món ăn.
Hành lá có khoảng 5 loại khác nhau cùng thuộc chi hành, chúng được thưởng thức hầu như ở khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là ở những nước Châu Á, trong hành lá có rất nhiều khoáng chất tốt cho sức khỏe.
Thành phần chính có trong hành lá là nước. Một chén hành lá chỉ chứa 32 calo, chứa ít chất béo và không có cholesterol. Nó cũng chứa ít đường và ít carbohydrates hơn các loại rau khác như cà rốt, khoai tây và ngô.
Hành lá hay hành hoaThành phần dinh dưỡng đáng chú ý có trong 1 chén hành lá gồm có:
- Hàm lượng vitamin K gấp hai lần khuyến cáo hàng ngày cho người lớn, giúp đông máu và giữ cho xương chắc khỏe.
- Cung cấp 25% nhu cầu vitamin C hàng ngày, là một chất chống oxy hóa giúp hạn chế tổn thương các tế bào lành mạnh trong cơ thể.
- Cung cấp khoảng 16% nhu cầu folate hàng ngày, loại vitamin có trong cấu trúc của các các sợi ADN và đặc biệt quan trọng với phụ nữ mang thai.
Ngoài ra, trong hành lá có chứa tinh dầu có chứa sunfua và chất kháng sinh allin, acid malic, galantin và allinsufit; hạt chứa S-propenyllein sunfoxit tốt cho bệnh nhân bị viêm họng, ho.
Hành củ và giá trị dinh dưỡng
Hành củ hay còn gọi là củ hành tím hoặc hành khô, có lớp vỏ màu vàng nâu hoặc màu tím hồng, tím đậm. Chúng được trồng và sử dụng rộng rãi trong nền ẩm thực trên khắp thế giới. Hành củ có mùi hăng, vị hơi cay, trong món ăn có thể ăn sống hoặc nấu chín đều được.
Hành củ hay hành tímHành củ thường dùng để phi vàng thơm để tăng hương vị cho món ăn, một vài món ăn Việt có sử dụng hành củ phi như: bún riêu, xôi mặn, hủ tiếu, bún mọc,... Ngoài ra hành củ còn rất được yêu thích trong các món xốt châu Âu.
Hành củ có nhiều ứng dụng y học có giá trị vì chúng chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất và các hợp chất hữu cơ, bao gồm: các hợp chất lưu huỳnh và quercetin. Hành cũng chứa các thành phần khoáng chất như canxi, magiê, natri, kali, selen, phốt pho và là một nguồn cung cấp vitamin C, vitamin B6 và chất xơ rất tốt.
Lợi ích của hành lá và hành củ
Tuy cùng là một họ nhưng sự khác nhau về chủng loại nên hành lá và hành củ có tác dụng khác nhau trong chữa bệnh
Hành lá
Theo Đông y: Hành lá có vị cay, tính nóng, tác dụng làm ra mồ hôi, thông khí, hoạt huyết, lợi tiểu, trợ tiêu hóa, sát trùng, an thai. Thường dùng chữa cảm lạnh, nhức đầu, sổ mũi, ăn uống không tiêu, đầy bụng, bụng lạnh. Dùng ngoài giã nát, đun sôi để rửa các vết thương, vết loét, chàm(eczema), viêm da.
Theo Y học hiện đại: Nhờ các hoạt chất hoạt tính, hành lá mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Dưới đây là một vài lợi ích chính hành lá mang lại:
- Hỗ trợ tiêu hóa: Hành lá giàu chất xơ giúp tiêu hóa tốt hơn. Bạn nên ăn hành lá thường xuyên, có thể nấu chín hoăc thêm vào salad.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Hành lá giàu vitamin C và vitamin A, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.
- Kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa tiểu đường: Hợp chất lưu huỳnh có trong hành lá giúp giảm lượng đường trong máu do đó ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
- Ngăn ngừa cảm lạnh: Hành lá có tính kháng khuẩn và kháng virus, giúp chống lại các bệnh viêm nhiễm do virus như cảm lạnh và giúp loại bỏ các dịch nhày.
Hành lá được sử dụng nhiều trong hỗ trợ điều trị cảm lạnh
- Chống ung thư: Hành lá giàu flavonoid và hợp chất allyl sulfide giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư, do đó giúp chống lại bệnh ung thư.
- Tốt cho mắt: Hành lá giàu vitamin A và carotenoid giữ cho mắt luôn khỏe mạnh, ngăn ngừa mất thị lực.
- Tốt cho tim: Hành lá giàu vitamin C và các chất chống ôxy hóa giúp chống lại các gốc tự do và làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
- Giúp cho xương chắc khỏe: Hành lá giàu vitamin C, vitamin K và một số chất dinh dưỡng thiết yếu khác, giúp cho xương chắc khỏe. Bạn nên ăn hành lá thường xuyên.
Hành củ
Có thể liệt kê các lợi ích của hành củ dưới đây
- Một trong những thành phần trong hành củ là quercetin, có tác dụng ngăn ngừa lão hóa.
- Nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa nên hành củ có tác dụng ngăn ngừa bệnh ung thư mạnh mẽ. Các quercetin và allicin trong hành đã được chứng minh giúp giảm viêm, có lợi cho cả phòng và điều trị ung thư.
- Ngoài ra, hành củ cũng cũng được chứng minh giúp hạn chế nguy cơ mắc ung thư thực quản, tử cung và vòm họng… Hành củ còn bổ máu vì chứa nhiều chất sắt. Trong khi đó, sắt là vi chất tham gia tích cực vào quá trình tạo máu, vận chuyển oxy từ phổi đến các tế bào.
Hảnh củ bổ máu vì chứa nhiều sắt
- Trong hành củ có hàm lượng phenoplast cao, có tác dụng tích cực vào quá trình thanh lọc, thải độc cho gan nên hạn chế nguy cơ mắc ung thư gan.
- Hành củ có chứa nhiều flavonoid (chất chuyển hóa trung gian) và các hợp chất lưu huỳnh. Vì thế nó có tác dụng làm loãng máu, hòa tan máu đông và lọc các chất béo không lành mạnh.
- Hành củ cũng giàu chất xơ nên giúp phòng chống chứng táo bón. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên tiêu thụ nhiều loại hành này vì nó chứa oitrosamin, khi vào cơ thể có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, gây hại gan, tim, phổi…
Lưu ý khi ăn hành
Theo Đông y, các loại hành nói chung có tính ấm nên tránh dùng cho người có dương thịnh, hỏa bốc. Ăn quá nhiều sẽ gây phản tác dụng như có thể làm mắt mờ, tóc chóng bạc, thậm chí cản trở ra mồ hôi.
- Phụ nữ có kinh sớm, kinh nhiều nên tránh ăn nhiều hành. Ngoài ra, người bị cao huyết áp cũng nên hạn chế ăn.
- Không nên ăn hành lá và mật ong vì các loại enzym có trong mật ong và các chất trong hành khi kết hợp với nhau sẽ gây phản ứng có hại cho sức khỏe con người, đặc biệt có thể gây chứng tiêu chảy, khó chịu ở đường tiêu hóa.
- Với phụ nữ mang thai nên hạn chế ăn hành bởi ăn nhiều hành làm tăng chứng ợ nóng khi mang thai.
- Một số người cơ địa dị ứng với hành có thể xuất hiện các triệu chứng như buồn nôn, khó thở, chảy nước mũi, phát ban…
