Có quá nhiều điều phải quan tâm khi bạn có một đứa con. Một trong số đó là máu từ cuống rốn của em bé. Trước đây, nó sẽ bị vứt bỏ khi trẻ mới sinh ra, nhưng hiện nay, nhiều bậc cha mẹ đã lưu trữ máu cuống rốn vì sức khỏe tương lai của con mình. Bạn băn khoăn liệu mình có nên làm điều đó không? Hãy đọc tiếp bài viết này để tìm cho mình câu trả lời!
Mục đich lưu trữ máu cuống rốn?
Máu cuống rốn chứa các tế bào gốc. Chúng có thể điều trị ung thư, các bệnh về máu như thiếu máu và một số rối loạn hệ thống miễn dịch, làm gián đoạn khả năng tự bảo vệ của cơ thể bạn.
Máu cuống rốn dễ thu thập và có nhiều tế bào gốc hơn 10 lần so với máu được thu thập từ tủy xương.
Tế bào gốc từ máu cuống rốn hiếm khi mang bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào và có khả năng bị đào thải chỉ bằng một nửa so với tế bào gốc trưởng thành.
Làm thế nào để lấy được máu cuống rốn?
Nếu muốn máu được lưu trữ, sau khi sinh, bác sĩ sẽ kẹp dây rốn vào hai nơi, cách nhau khoảng 25cm và cắt dây rốn, tách mẹ khỏi con. Sau đó, họ đưa một cây kim vào và thu thập ít nhất 40 ml máu từ sợi dây. Máu được niêm phong trong một túi và gửi đến phòng xét nghiệm hoặc ngân hàng máu cuống rốn để xét nghiệm và bảo quản. Quá trình này chỉ diễn ra trong vài phút và không gây đau đớn cho mẹ và bé. Ngân hàng máu cuống rốn cũng có thể gửi các ống để lấy máu của người mẹ.
Nguồn ảnh americanpregnancy.org
Lưu trữ máu cuống rốn có thể thực hiện ở đâu và chi phí như thế nào?
Hiện nay ở Việt Nam có rất nhiều bệnh viên cũng như trung tâm tư nhân có dịch vụ lưu trữ máu cuống rốn. Có thể đến như: viện huyết học và truyền máu trung ương, bệnh viện nhi trung ương, bệnh viện Vinmec…
Chi phí lưu trữ tùy thuộc vào bệnh viện. Ở đây chúng tôi lấy thông tin chi phí từ Viện huyết học và truyền máu trung ương cho quý vị tham khảo:
- Chi phí dành cho việc tư vấn + thu thập + vận chuyển mẫu sau thu thập: khoảng 3,3 triệu VNĐ.
- Chi phí dành cho việc xử lý và lưu trữ trong năm đầu tiên: khoảng 21 triệu VNĐ.
- Chi phí dành cho việc bảo quản từ năm thứ 2 trở đi: 2,6 triệu VNĐ/năm.
Không thể sử dụng phương pháp cấy ghép tế bào gốc sử dụng máu cuống rốn của chính em bé (được gọi là cấy ghép tự thân) cho các rối loạn di truyền như bệnh hồng cầu hình liềm và bệnh thalassemia, vì các đột biến gen gây ra những rối loạn này có trong máu dây rốn của em bé. Các bệnh khác có thể được điều trị bằng cách cấy ghép tế bào gốc, chẳng hạn như bệnh bạch cầu, cũng có thể đã có trong máu cuống rốn của em bé.
Vì những giới hạn này và sự xuất hiện không phổ biến của các bệnh có thể được điều trị bằng phương pháp cấy ghép tế bào gốc, chỉ có hơn 400 ca cấy ghép máu dây rốn tự thân ở Hoa Kỳ trong 2 thập kỷ qua. Ngược lại, hơn 60.000 ca cấy ghép dây rốn của người hiến tặng không liên quan đã được thực hiện trên toàn thế giới.
Nói tóm lại, Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ và Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ khuyến cáo không nên lưu trữ máu cuống rốn như một hình thức "bảo hiểm sinh học", vì lợi ích mang lại quá xa vời so với chi phí bỏ ra.
Bạn có nên dự trữ máu cuống rốn của con không?
Nó phụ thuộc vào người tư vấn cho bạn. Mặc dù các trung tâm lưu trữ máu cuống rốn đều quảng cáo đây là "bảo hiểm sinh học" chống lại các bệnh trong tương lai, nhưng máu này không thường xuyên được sử dụng. Một nghiên cứu cho biết khả năng để một đứa trẻ sử dụng máu cuống rốn trong suốt cuộc đời của chúng là từ 1 trên 400 đến 1 trên 200.000.
Không phải lúc nào máu dự trữ cũng được sử dụng, ngay cả khi người đó phát bệnh sau này, bởi vì nếu bệnh do đột biến gen gây ra, thì đột biến đó cũng sẽ nằm trong tế bào gốc. Nghiên cứu hiện tại cho biết máu được lưu trữ có thể chỉ hữu ích trong 15 năm.
Cần xem xét kỹ hơn nếu bạn sinh đôi. Nếu một trong hai đứa trẻ sinh đôi của bạn được sinh ra với rối loạn di truyền hoặc phát triển bệnh bạch cầu ở trẻ em, thì máu cuống rốn có thể chứa cùng một mã di truyền đã gây ra vấn đề ngay từ đầu. Nó không thể được sử dụng để điều trị cho người song sinh hoặc bất kỳ người nào khác.
Tế bào máu cuống rốn từ một cặp song sinh khỏe mạnh có thể được sử dụng để điều trị cho một cặp song sinh khác của bạn hoặc một đứa trẻ bị bệnh khác, miễn là hai người này phải phù hợp. Nhưng lợi ích này là lớn nhất khi hai đứa trẻ có cấu tạo gen khác nhau. Điều này có nghĩa là nếu cặp song sinh của bạn giống hệt nhau (đồng hợp tử), chúng sẽ giảm khả năng cho - nhận. Nếu cặp song sinh của bạn là dị hợp tử, chúng có cơ hội giống như bất kỳ anh chị em nào khác trong khả năng hiến tặng cho đứa trẻ song sinh còn lại. Bất kể cặp song sinh là đồng hợp tử hay dị hợp tử, máu dây rốn có thể được sử dụng để điều trị cho một anh chị em khác bị bệnh.
Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Hoa Kỳ và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ không khuyến khích lưu trữ máu cuống rốn thường xuyên. Các nhóm nói rằng lưu trữ máu cuống rốn chỉ nên được sử dụng khi có anh chị em mắc bệnh có thể được hưởng lợi từ tế bào gốc. Các bệnh lý này bao gồm:
- Bệnh bạch cầu
- Thiếu hụt miễn dịch, chẳng hạn như thiếu hụt miễn dịch kết hợp nghiêm trọng (severe combined immune deficiency - SCID)
- Lymphoma (Hodgkin và không Hodgkin)
- Thiếu máu bất sản
- Thiếu máu hồng cầu hình liềm
- Bệnh Krabbe
- Thalassemia
- Các bệnh hiếm gặp khác
Mặc dù vậy, anh trai hoặc em gái chỉ có 25% cơ hội co gen phù hợp. Do đó, anh chị em có thể yêu cầu cấy ghép tủy xương hoặc máu dây rốn từ một người hiến tặng không liên quan.
Họ cũng đề nghị xem xét lưu trữ máu cuống rốn nếu tiền sử gia đình mắc các bệnh lý ác tính hoặc di truyền có thể được hưởng lợi từ tế bào gốc máu cuống rốn. Nhưng nên nhớ rằng để tìm được người ghép phù hợp với bất kỳ hình thức ghép nào thì 70% phải tìm ngoài gia đình họ.
Nếu bạn quyết định dự trữ máu cuống rốn của con mình, có một điều nữa cần ghi nhớ: Tốt nhất bạn không nên đưa nó ra quyết định vào phút cuối.
Hy vọng tương lai
Không ai biết tế bào gốc sẽ được sử dụng như thế nào trong tương lai, nhưng các nhà nghiên cứu hy vọng chúng có thể được sử dụng để điều trị nhiều bệnh như Alzheimer, tiểu đường, suy tim, tổn thương tủy sống và những bệnh khác.
Có thể một ngày nào đó việc lưu trữ các tế bào máu cuống rốn của con bạn có thể hữu ích trong việc chống lại những căn bệnh này. Hiện tại, những phương pháp điều trị này chỉ là lý thuyết. Cũng không rõ liệu tế bào gốc từ máu dây rốn - trái ngược với tế bào gốc từ các nguồn khác - có hữu ích trong các phương pháp điều trị tiềm năng này hay không.
Xem thêm:
- Nhiễm trùng rốn: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa
- U hạt rốn: Khi nào cần đi khám bác sĩ?
- Thoát vị rốn: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và các biến chứng có thể xảy ra
- Các loại rốn: Điều gì quyết định hình dạng và kích thước?
