Giấm táo có thể có nhiều đặc tính có lợi cho sức khỏe, bao gồm tác dụng kháng khuẩn và chống oxy hóa. Hơn nữa, bằng chứng cho thấy nó có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như:
- Hỗ trợ giảm cân
- Giảm cholesterol
- Giảm lượng đường trong máu
- Cải thiện các triệu chứng của bệnh đái tháo đường
Giấm táo lợi hại như thế nào
Tuy nhiên, hiện chưa có nhiều nghiên cứu chứng minh chắc chắn những lợi ích này và cần có các nghiên cứu sâu hơn trước khi chúng ta có thể dùng giấm táo như là một phương thuốc điều trị bệnh. Bài viết này giúp bạn tìm hiểu các bằng chứng khoa học về 6 lợi ích sức khỏe có thể có của giấm táo.
Chứa nhiều chất có lợi cho sức khỏe
Giấm táo được sản xuất theo quy trình hai bước: Đầu tiên, nhà sản xuất cho táo nghiền vào men, men này sẽ lên men đường và biến chúng thành rượu. Tiếp theo, thêm vi khuẩn lên men rượu, biến nó thành axit acetic - hợp chất chính của giấm.
Axit acetic tạo cho giấm có mùi chua và hương vị đậm đà. Các nhà nghiên cứu tin rằng chính axit này tạo ra những lợi ích sức khỏe của giấm táo. Giấm táo chính là dung dịch axit acetic 5-6%.
Giấm táo hữu cơ có chứa một chất được gọi là “con giấm”, bao gồm các protein dạng sợi, enzym và các vi khuẩn có lợi tạo cho sản phẩm có màu trắng đục. Một số người tin rằng con giấm là thành phầm tạo ra hầu hết các lợi ích sức khỏe của giấm, mặc dù hiện tại không có nghiên cứu nào chứng minh điều này.
Giấm táo không chứa nhiều vitamin hoặc khoáng chất, nó chỉ cung cấp một lượng nhỏ kali. Các nhãn hiệu giấm táo chất lượng cao có thể có thêm một số axit amin và chất chống oxy hóa.
Tóm tắt: Giấm táo được làm bằng cách lên men đường từ quả táo. Quá trình lên men biến chúng thành axit acetic, là một thành phần chính trong giấm và tạo ra hầu hết những lợi ích sức khỏe của giấm táo.
Giấm táo giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại
Giấm có thể giúp tiêu diệt mầm bệnh, bao gồm cả vi khuẩn. Theo y học cổ truyền, người ta thường sử dụng giấm để làm sạch và khử trùng, điều trị nấm móng tay, chấy rận, mụn cóc và nhiễm trùng tai. Hippocrates, cha đẻ của y học hiện đại, đã từng sử dụng giấm để làm sạch vết thương hơn 2.000 năm trước.
Giấm cũng là một chất bảo quản thực phẩm. Các nghiên cứu cho thấy rằng giấm ức chế vi khuẩn như E. coli phát triển trong thực phẩm, tránh để vi khuẩn làm hỏng thực phẩm. Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp tự nhiên để bảo quản thực phẩm, bạn có thể dùng giấm táo.
Một số tài liệu cũ cho rằng thoa giấm táo pha loãng lên da có thể giúp trị mụn, nhưng hiện như chưa có bất kỳ nghiên cứu nào xác nhận điều này.
Tóm tắt: Axit acetic là hoạt chất chính trong giấm, có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn có hại hoặc ngăn chúng sinh sôi. Giấm từng được sử dụng như một chất khử trùng và chất bảo quản thực phẩm tự nhiên từ thời xa xưa.
Giấm táo có thể giúp giảm lượng đường trong máu và kiểm soát bệnh đái tháo đường
Đến nay, một trong những ứng dụng thuyết phục nhất của giấm là hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường típ 2. Bệnh đái tháo đường típ 2 được đặc trưng bởi lượng đường trong máu tăng cao do tình trạng kháng insulin hoặc cơ thể không sản xuất đủ insulin.
Tuy nhiên, những người không mắc bệnh đái tháo đường cũng nên kiểm soát đường máu, duy trì nó ở ngưỡng bình thường, vì một số nhà nghiên cứu tin rằng lượng đường trong máu cao là nguyên nhân chính gây ra lão hóa và các bệnh mãn tính khác.
Cách hiệu quả và lành mạnh nhất để điều chỉnh đường máu là tránh tinh bột và đường tinh luyện, nhưng giấm táo cũng có thể có tác dụng hữu ích. Các gghiên cứu cho thấy rằng giấm táo mang lại những lợi ích sau đây trong việc kiểm soát đường máu và lượng insulin:
- Một nghiên cứu nhỏ cho thấy giấm có thể cải thiện độ nhạy insulin từ 19–34% trong bữa ăn nhiều tinh bột (carb), giảm đáng kể lượng đường trong máu và phản ứng với insulin .
- Trong một nghiên cứu nhỏ ở 5 người khỏe mạnh, giấm làm giảm lượng đường trong máu tới 31,4% sau khi ăn 50 gam bánh mì trắng.
- Một nghiên cứu nhỏ ở những người bị bệnh đái tháo đường thấy rằng: uống 2 thìa canh giấm táo trước khi đi ngủ làm giảm lượng đường trong máu lúc đói xuống 4% vào sáng hôm sau.
- Nhiều nghiên cứu khác ở người cho thấy giấm có thể cải thiện chức năng insulin và giảm lượng đường máu sau bữa ăn.
Trung tâm Quốc gia về Sức khỏe và thực phẩm bổ sung (NCCIH) cho biết: điều quan trọng là mọi người không nên thay thế các phương pháp điều trị bệnh chính thống bằng các thực phẩm bổ sung chưa được khoa học chứng minh.
Nếu bạn hiện đang điều trị đái tháo đường bằng thuốc hạ đường huyết, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng giấm ăn để bổ sung hay là thay thế.
Tóm tắt: Giấm táo đã cho thấy nhiều hứa hẹn trong việc cải thiện độ nhạy insulin và giúp giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn.
Có thể hỗ trợ giảm cân
Các nghiên cứu cho thấy một lợi ích khác khá thú vị của giấm táo là có thể giúp giảm cân. Một số nghiên cứu trên người cho thấy giấm có thể làm tăng cảm giác no. Tác dụng này có thể dẫn đến việc ăn ít calo hơn và hỗ trợ giảm cân.
Ví dụ, theo một nghiên cứu, dùng giấm cùng với bữa ăn nhiều carb dẫn đến cảm giác no lâu hơn, khiến những người tham gia ăn ít hơn 200–275 calo trong suốt thời gian còn lại trong ngày.
Hơn nữa, một nghiên cứu ở 175 người bị béo phì cho thấy rằng tiêu thụ giấm táo hàng ngày giúp giảm mỡ bụng và giảm cân:
- Uống 1 muỗng canh (15 mL) giấm táo hàng ngày có thể giảm 1,2 kg)
- Uống 2 muỗng canh (30 mL) dẫn đến giảm 1,7 kg.
Tuy nhiên, nghiên cứu này được thực hiện trong 3 tháng, và kết quả như vậy có vẻ khá khiêm tốn.
Điều đó nói rằng, việc thay đổi món ăn, thêm hoặc bớt các loại thực phẩm hoặc thành phần đơn lẻ vào bữa ăn hiếm khi có tác động đáng kể đến cân nặng. Giảm cân lâu dài càn được thực hiện trên cơ sở áp dụng chế độ ăn uống khoa hoạc và thói quen sống lành mạnh.
Nhìn chung, giấm táo có thể góp phần giảm cân bằng cách thúc đẩy cảm giác no, giảm lượng đường trong máu và giảm mức insulin. Mỗi muỗng giấm táo chỉ chứa khoảng 3 calo, nên lượng calo giảm đi hay là thêm vào là rất thấp.
Tóm tắt: Các nghiên cứu cho thấy giấm có thể làm tăng cảm giác no và giúp bạn ăn ít calo hơn, điều này có thể dẫn đến giảm cân.
Cải thiện sức khỏe tim mạch ở động vật
Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
Có một vài yếu tố sinh học có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trong đó có tình trạng cholesterol máu cao, tăng huyết áp, các bệnh rối loạn chuyển hóa. Nghiên cứu cho thấy rằng giấm táo có thể cải thiện một số yếu tố nguy cơ này. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu mới chỉ được thực hiện trên động vật.
Những nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng giấm táo có thể làm giảm mức cholesterol và chất béo trung tính trong máu, cũng như một số yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch khác.
Một số nghiên cứu trên chuột cũng chỉ ra rằng giấm làm giảm huyết áp, vốn là một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim và các vấn đề về thận.
Tuy nhiên, không có bằng chứng xác thực nào cho thấy giấm có lợi cho sức khỏe tim mạch ở người. Các nhà nghiên cứu cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn trước khi đưa ra bất kỳ kết luận chắc chắn nào.
Tóm tắt: Một số nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng giấm có thể làm giảm chất béo trung tính trong máu, giảm cholesterol và hạ huyết áp. Tuy nhiên, không có bằng chứng chắc chắn rằng giấm táo giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở người.
Có thể tăng cường sức khỏe làn da
Giấm táo là một phương thuốc thường dùng để điều trị một số tình trạng về da như khô da và bệnh chàm da. Mô da có tính axit nhẹ tự nhiên. Sử dụng bôi giấm táo tại chỗ có thể giúp cân bằng lại độ pH tự nhiên của da, cải thiện hàng rào bảo vệ da.
Mặt khác, xà phòng và chất tẩy rửa có tính kiềm có thể gây kích ứng da, gây khởi phát bệnh chàm da, khiến các triệu chứng trở nên tệ hơn.
Với đặc tính kháng khuẩn, về lý thuyết, giấm táo có thể giúp ngăn ngừa viêm da do bệnh chàm và các bệnh da mãn tính khác.
Một số người sử dụng giấm táo pha loãng để rửa mặt hoặc dùng làm toner với ý tưởng là nó có thể tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa mụn.
Tuy nhiên, một nghiên cứu ở 22 người bị bệnh chàm da báo cáo rằng ngâm da trong giấm táo không cải thiện hàng rào bảo vệ da và có thể gây kích ứng da.
Hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thử các biện pháp trị liệu mới, đặc biệt là trên vùng da bị tổn thương. Tránh thoa giấm chưa pha loãng lên da, vì nó có thể gây bỏng.
Tóm tắt: Giấm táo có tính axit tự nhiên và có đặc tính kháng khuẩn. Điều này có nghĩa là nó có thể giúp cải thiện hàng rào bảo vệ da và ngăn ngừa nhiễm trùng. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để biết mức độ an toàn và hiệu quả của phương thuốc này.
Liều lượng và cách sử dụng giấm táo
Cách tốt nhất để kết hợp giấm táo vào chế độ ăn uống là sử dụng nó làm gia vị trong chế biến thức ăn. Bổ sung giấm táo vào các loại thực phẩm như nước xốt salad và sốt mayonnaise tự làm.
Một số người cũng thích uống nước giấm táo pha loãng để giải khát. Liều có thể dùng là từ 1–2 thìa cà phê (5–10 mL) đến 1-2 muỗng canh (15–30 mL) mỗi ngày pha trong một cốc nước lớn.
Tốt nhất nên bắt đầu với liều lượng nhỏ và tránh dùng nhiều. Quá nhiều giấm có thể gây ra các tác dụng phụ có hại, gây mòn men răng và sự tương tác thuốc lâu dài.
Một số chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn nên sử dụng giấm táo hữu cơ, không lọc có chứa “con giấm”. Hiện có nhiều sản phẩm giấm táo được bán trên thị trường.
Tóm tắt: Liều lượng phổ biến cho giấm táo dao động từ 1 muỗng cà phê đến 2 muỗng canh (10–30 mL) mỗi ngày. Giấm táo có thể được sử dụng để nấu ăn hoặc pha loãng trong một cốc nước lớn.
Những điểm cần nhớ
Những người ủng hộ việc chăm sóc sức khỏe bằng phương pháp tự nhiên cho rằng giấm táo có những lợi ích sức khỏe đặc biệt, bao gồm tăng cường năng lượng và điều trị bệnh tật.
Thực tế là, có rất ít nghiên cứu để ủng hộ cho hầu hết các ý kiến đó.
Điều đó nói rằng, hầu hết các lợi ích của giấm táo lên sức khỏe con người vẫn chưa được chứng minh chắc chắn. Tuy nhiên, có một số nghiên cứu trên động vật và một số nghiên cứu cỡ mẫu nhỏ ở người cho thấy giấm táo có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn, giảm lượng đường máu và thúc đẩy giảm cân.
Sử dụng giấm táo tương đối là an toàn, miễn là bạn không dùng quá nhiều.
Ngoài ra giấm táo cũng có nhiều công dụng khác không liên quan đến sức khỏe, như dưỡng tóc, chăm sóc da và để rửa mặt.
Xem thêm:
- Quả táo: Giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe
- Bạn có thể ăn bao nhiêu quả táo mỗi ngày? 6 tác dụng phụ có thể gặp khi ăn quá nhiều táo
- 28 công dụng tuyệt vời của giấm táo
- Tác dụng phụ của giấm tạo và cách sử dụng an toàn
- Sử dụng giấm táo an toàn: Số lượng, cách dùng, tác dụng phụ có thể gặp
